سيدكاظم اكرمي، عضو كابينه ميرحسين موسوي
از ملاقاتش با احمد جنتي در تبعيد مي‌گويد
اثر مجازات تبعيد كاهش يافته است
باتوجه به اينكه شما از مبارزان انقلابي دوران پهلوي بوديد، هيچ‌وقت خودتان يا دوستان انقلابي‌تان تجربه تبعيد داشته‌ايد؟
خير من زنداني شدم، تبعيد نبودم.
در ايام مبارزه هيچ‌وقت به ديدار مبارزان انقلابي كه تبعيد شده‌بودند، رفتيد؟
يك بار به ديدار آقاي جنتي كه آن زمان در تبعيد بود، رفتم. البته نمي‌دانم الان چه فايده‌اي دارد گفتن از اين ديدار. به هر حال ما آن زمان تصور ديگري از حكومت علوي و اسلامي داشتيم.
از خاطره ديدارتان با احمد جنتي در تبعيد بگوييد. شرايط ايشان در تبعيد چگونه بود؟
پيش از اين كه زندان بروم، به ديدار آقاي جنتي رفتم كه به منطقه ما يعني اسدآباد تبعيد شده‌بود. درست خاطرم نيست كه با چند نفر و چه كساني همراه بودم اما فكر مي‌كنم چند نفر از دوستاني كه در همدان با آنها حشر و نشر داشتم، در اين ديدار حضور داشتند. فكر مي‌كنم آقاي جنتي را در خانه يكي از روحانيون اسدآباد ديدم. اسدآباد منطقه بد آب و هوايي نبود. زمستان سردي داشت اما به هر حال مثل امروز هم پر باغ و درخت و باغستان نبود. شهر كوچكي بين همدان و كرمانشاه بود كه آن زمان چندان سرسبز و پر از باغستان نبود كه اگر كسي تبعيد شود، احساس لذت كند يا در باغي گردش كند. البته الان سال‌هاست با اتومبيل شخصي به اين منطقه سفر نكرده‌ام و شرايط را نمي‌دانم.
به‌لحاظ شرايط امنيتي ديدار با ايشان چگونه بود؟ آيا به راحتي شرايط ديدار فراهم بود؟
كسي مانع ما نشد و رفت‌و‌آمد هم راحت بود و توانستيم با ايشان ملاقات كنيم اما جزييات گفت‌وگو در آن جلسه را به خاطر ندارم.
شما تجربه زندان داشته‌ايد. هيچ‌وقت شد كه ترجيح بدهيد به جاي اينكه پشت ميله‌هاي زندان محبوس باشيد، به شهري هرچند كوچك و كم‌امكانات تبعيد شويد؟ اساسا به نظر شما شرايط زندان سخت‌تر است يا تبعيد؟
به نظر من قطعا تبعيد آثار ناراحت‌كننده كمتري نسبت به زندان دارد. آن زمان كه اين‌گونه بود و يك منزلي در اختيار تبعيدي قرار مي‌دادند. تاكيد مي‌كردند كه رفت‌و‌آمدي صورت نگيرد اما هر انقلابي كه تبعيد مي‌شد، مبارزان انقلابي ديگر به ديدارش مي‌رفتند و رفت‌و‌آمد وجود داشت. همين رفت‌وآمدها هم باعث مي‌شد كه فرد در تبعيد روحيه خود را حفظ كند. زندان شرايط خوبي نداشت. هرماه اجازه داشتيم ملاقات كوتاه و محدودي با خانواده داشته باشيم. اما كسي كه در تبعيد بود، رفت‌و‌آمد راحتي داشت؛ بعضا براي برخي تبعيدي‌ها آنقدر رفت‌و‌آمد زياد مي‌شد كه ساواك آنها را به شهر ديگري انتقال مي‌داد. الان را نمي‌دانم اما به نظر من آن زمان تبعيد بهتر از زندان بود.
اما بسياري معتقدند كه مجازات تبعيد چون دايره اثرگذاري وسيع‌تري دارد و خانواده زنداني را نيز تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد، آثار و تبعات رواني بيشتر نيز دارد؛ كمااينكه تبعيد به شهرهايي با حداقل امكانات و دسترسي صورت مي‌گيرد.
در گذشته معمولا خانواده تبعيدي با او مي‌رفتند يا حق ملاقات و ديدار داشتند كه فشار تبعيد را كم مي‌كرد البته كه قطعا كمبود امكانات و دسترسي‌ها مشكلاتي به همراه داشت. الان شرايط فرق كرده؛ از طريق اسكايپ و اينستاگرام و ... وسايل ارتباط جمعي ارتباط در هر مكاني راحت شده است.
با اين حساب به نظر شما تبعيد هنوز مي‌تواند به عنوان مجازات اثرگذار باشد؟
قطعا اثرگذاري آن به عنوان مجازات كاهش يافته، مگر اينكه دسترسي‌هاي فرد را به فضاي بيروني و مجازي كاملا قطع كرده يا حق ديدار با خانواده و رفت‌و‌آمد را سلب كنند.