به‌رغم تلاش شبه‌نظاميان براي سانسور و سركوب، پيام مقاومت در سراسر افغانستان پيچيد
وحشت طالبان از مقاومت مردم
طالبان اعضاي كابينه دولت موقت خود را اعلام كرد / قبضه قدرت
فرمانده نيروي سپاه قدس در يك نشست غيرعلني از شكست سياست‌هاي امريكا در افغانستان گفت
سخنگوي جبهه اصلاحات خواستار حمايت جمهوري اسلامي از جبهه مقاومت ملي افغانستان شد
گفت‌وگوي «اعتماد» با سخنگوي فراكسيون اقليت مجلس يازدهم درباره آينده افغانستان:
تعلل كرديم و نسبت به طالبان دچار خطاي راهبردي شديم
شهاب شهسواري
خروش الله‌اكبر، اين روزها يكي از قدرتمندترين سلاح‌هايي است كه افراط‌گرايان مدعي اسلام را به رعب و وحشت مي‌اندازد. دوشنبه شب و در پي دعوت احمدمسعود، فرمانده مقاومت مردمي از شهروندان افغانستان به قيام براي عزت و سربلندي كشورشان، مردم شهرهاي مختلف افغانستان، با شعار الله‌اكبر شبانه به خيابان‌ها ريختند، تجمعاتي كه با واكنش تند طالبان و ضرب و شتم تظاهراتكنندگان مواجه شد. در ويديوهايي كه با گوشي‌هاي موبايل تجمع‌كنندگان ضبط شده و در شبكه‌هاي اجتماعي منتشر شده‌اند مشخص است كه تكرار شعار «الله‌اكبر» از سوي مخالفان سلطه نظامي و دخالت خارجي تا چه اندازه باعث خشم و افزايش خشونت شبه‌نظاميان مي‌شود. دو روز بعد از جشن طالبان براي فتح پنجشير و سلطه نظامي بر افغانستان، به نظر مي‌رسد كه ورق براي اين گروه شبه‌نظامي برگشته است. از يك سو نزديكان مقاومت مردمي در پنجشير خبر مي‌دهند كه در پي عقب‌نشيني تاكتيكي نيروها از مراكز ولسوالي‌هاي پنجشير، بار ديگر همه شهرهاي اين ولايت از شبه‌نظاميان طالبان باز پس گرفته شده است و از سوي ديگر مظلوميت شهرونداني كه در پنجشير به مقاومت مردمي پيوسته بودند و پيام صوتي احمدمسعود، فرمانده مقاومت مردمي، باعث شد تا پيام مقاومت در برابر سلطه نظامي و دخالت خارجي، در سراسر افغانستان گسترده شود. از دوشنبه شب، ولايت‌هاي مختلف افغانستان، از دايكندي و بلخ و غور گرفته تا كابل و هرات، شاهد حضور گسترده شهروندان در خيابان‌ها بود كه عليه دخالت نظامي پاكستان و سبعيت طالبان عليه هموطنان‌شان تظاهرات كردند. تا عصر ديروز دست‌كم گزارش از كشته‌شدن يك تظاهرات‌كننده با گلوله مستقيم طالبان در ولايت پروان منتشر شده است. تظاهرات در نقاط مختلف افغانستان روز سه‌شنبه نيز در سراسر افغانستان ادامه يافت و در كشورهاي ديگر جهان نيز مهاجران افغان در مقابل نهادهاي دولتي و اماكن ديپلماتيك پاكستان تجمع‌هايي را برگزار كردند.
تلاش طالبان براي سركوب
تظاهراتكنندگان و سانسور خبرها
طالبان از روز يكشنبه تلاش زيادي كرده است تا با سركوب رسانه‌ها و ممانعت از نشر اخبار، از فراگير شدن پيام مقاومت جلوگيري كند. روز دوشنبه در پي انتشار پيام صوتي احمدمسعود كه مردم كشور را به قيام در برابر طالبان دعوت مي‌كرد، مقام‌هاي طالبان به همه رسانه‌هاي افغانستان دستور داده بودند كه از انتشار اين پيام صوتي و محتواي آن خودداري كنند. به‌رغم اين ممنوعيت، تظاهرات شبانه دوشنبه در سراسر كشور نشان داد كه پيام مقاومت در سراسر افغانستان پيچيده است و طالبان با استفاده از ابزار زور نمي‌تواند جلوي خواست مردم افغانستان را سد كند. تطاهرات‌كنندگان در سراسر افغانستان در كنار شعار الله‌اكبر، شعارهايي همچون: «خاموش نباشيم، اگر نه نابود مي‌شويم»، «مرگ بر پاكستان»، «پاكستان پاكستان، بيرون شو از افغانستان»، «زنده‌باد احمدمسعود»، «زنده باد مقاومت ملي افغانستان»، «طالب و داعش يكي است، ما صلح مي‌خواهيم» سر مي‌دادند.
صبح روز سه‌شنبه در كابل، تظاهراتكنندگان در كابل ابتدا مقابل ساختمان سفارت پاكستان در پايتخت افغانستان تجمع كردند و سپس از آنجا به سمت ساختمان ارگ رياست‌جمهوري حركت كردند. اما در ميان راه، در محله چهارراهي زنبق، طالبان با محاصره تجمع‌كنندگان تلاش كرد با شليك هوايي و ضرب و شتم صدها نفر از شهرونداني كه شعار الله‌اكبر و مرگ بر پاكستان سر داده بودند، آنها را متفرق كند. نيروهاي اين گروه شبه‌نظامي همچنين از تصويربرداري و اطلاع‌رساني خبرنگاران حاضر در محل جلوگيري كردند. براساس گزارش طلوع‌نيوز طالبان مانع تصويربرداري برخي از خبرنگاران از تظاهرات شدند و وحيد احمدي، تصويربردار طلوع‌نيوز را بازداشت كرده و وي را همراه با دوربين تصويربرداري‌اش با خود بردند. ساعاتي بعد طلوع‌نيوز از آزادي خبرنگار اين شبكه تلويزيوني خصوصي توسط طالبان خبر داد.
تجمع شهروندان مهاجر افغان
در كشورهاي ديگر
شهروندان افغانستان در ديگر نقاط جهان هم براي اعتراض به خشونت نظامي طالبان عليه مردم كشورشان و دخالت نظامي پاكستان در پنجشير، تجمع‌هايي را برگزار كردند. در ايران، مهاجران افغان مقابل كنسول‌گري پاكستان در مشهد و سفارت پاكستان در تهران تجمع كردند و شعارهايي عليه اين كشور سر دادند. در واشنگتن‌دي‌سي، پايتخت ايالات متحده امريكا، مهاجران افغان مقابل كاخ سفيد تجمع كردند و گروهي از افغان‌هاي مقيم ايالت واشنگتن در غرب امريكا هم تجمعي در اعتراض به پاكستان برگزار كردند. اين تجمع‌ها در بريتانيا نيز در مقابل ساختمان نخست‌وزيري بريتانيا برگزار شد. تجمع‌كنندگان در خارج از خاك افغانستان علاوه بر شعارهايي عليه پاكستان و حمايت از مقاومت پنجشير، از كشورهاي ميزبان خود مي‌خواستند كه پاكستان را به دليل دخالت نظامي در افغانستان مورد تحريم قرار دهند.
خشم مردم افغانستان از اسلام‌آباد
حضور چندروزه فايز حميد، مدير كل اطلاعات و امنيت ارتش پاكستان در خاك افغانستان و پخش شايعات و خبرهايي در خصوص استفاده از پهپادهاي پاكستاني در حمله به پنجشير، باعث خشم شديد شهروندان افغانستان شده است. در حالي كه رسانه‌هاي افغانستان و شهروندان اين كشور، متفق‌القول، عامل اصلي نظامي حامي طالبان را پاكستان مي‌دانند، ارتش پاكستان اين ادعا را تكذيب مي‌كند و آن را شايعات مطرح‌شده از سوي هند تلقي مي‌كند. ژنرال بابر افتخار، سخنگوي ارتش پاكستان، گفت: «پاكستان به آنچه در داخل افغانستان چه در ولايت پنجشير و چه در مناطق ديگر اين كشور در حال رخ دادن است، هيچ ارتباطي ندارد.» به گزارش تسنيم افغانستان وي پيرامون شايعات مربوطه به دخالت نظامي پاكستان و حملات پهپادي اين كشور در ولايت پنجشير گفت: «اين گزارشات كاملا دروغين و بخشي از تبليغات غيرمنطقي هند عليه پاكستان است و ارتش پاكستان از چنين فناوري پهپادي دوربرد برخوردار نيست.»
با اين حال رسانه‌هاي افغانستان نوشته‌اند كه پاكستان با اعزام پهپادهاي مدي CH3 كه فناوري آن را از چين دريافت كرده، در عمليات حمله به پنجشير از طالبان پشتيباني كرده است. اين پهپادها مي‌توانند موشك‌هايي با قابليت هدايت ليزري از فاصله ۸ كيلومتر شليك كنند. گفته مي‌شود عامل كشته‌شدن فهيم دشتي، سخنگوي جبهه مقاومت مردمي و ژنرال عبدالودود، يكي از فرماندهان اين گروه، با استفاده از همين موشك‌ها انجام شده است.
بازگشت پنجشير در اختيار مقاومت مردمي؟
برخي رسانه‌ها افغانستان از بازگشت نيروهاي مقاومت مردمي به پنجشير و عقب‌راندن طالبان از اغلب ولسوالي‌هاي اين ولايت خبر داده‌اند. قاسم محمدي، از منابع نزديك به احمدمسعود، در گفت‌وگويي با خبرنگار خبرگزاري فارس در افغانستان گفته است كه تمامي ولسوالي‌هاي پنجشير از كنترل طالبان خارج شده است. به گفته وي، فرماندهان بزرگ پنجشير كه در ركاب احمدشاه‌مسعود مي‌جنگيدند روز گذشته نيز با عقلانيت جنگ را به اطراف پنجشير كشاندند و طالبان را غافلگير كردند. وي همچنين از در اختيار داشتن ۴۰ هواپيما و خلبان آموزش‌ديده و چند فروند هلي‌كوپتر توسط جبهه مقاومت خبر داد. به گفته اين فرد نزديك به احمدمسعود، فرماندهان مقاومت استفاده از هواپيما براي حمله به مواضع طالبان را منوط به مجوز شوراي علماي اسلامي افغانستان كرده‌اند، ولي در دفاع از پنجشير براي وادار كردن طالبان به تسليم واحدهاي زرهي، از هلي‌كوپتر استفاده كرده‌اند. برخي رسانه‌ها روز گذشته از پرواز جنگنده‌هاي افغانستان كه در پي سقوط كابل به ازبكستان و تاجيكستان پناه برده‌بودند تا در اختيار طالبان قرار نگيرند، براي دفاع از پنجشير خبر داده بودند. هيچ منبع رسمي اين خبر را تاكنون تاييد نكرده است. تسنيم افغانستان، به نقل از «منابع نزديك به طالبان» نوشته است «از روز گذشته اخباري مبني بر حمله جنگنده‌هاي تاجيكستاني به پنجشير منتشر شده است كه اين دست خبرها حقيقت ندارد و شايعه است.»
خواسته احمدمسعود و مقاومت مردمي
چيست؟
قاسم محمدي به فارس گفته است: «مقاومت ملي افغانستان از طالبان دو چيز مي‌خواهد؛ اول، رفتن به سمت يك حكومت موقت يعني يك شخص بي‌طرف روي كار بيايد و دوم رفتن به سمت انتخاباتي كه در آن هر كس كانديداي خود را داشته باشد. اگر ملت بدون زور و تفنگ، طالبان را انتخاب كردند ما به آنها تبريك مي‌گوييم چرا كه ما در دين هم داريم كه اگر كسي به زور حكومت را بگيرد و بر مردم حكومت كند حرام است.» وي همچنين گفت: «خواسته اصلي احمدمسعود اين است كه طالبان به سمت يك مشاركت ملي حركت كند. مشكل اصلي افغانستان كه در زمان غني هم بود تمركز قدرت است. قانون اساسي توسط امريكايي‌ها جوري به افغانستان تحميل شد كه تمام قدرت را در يك فرد خلاصه كردند.» محمدي ادامه داد: «مسعود مي‌گويد بياييد اين آسيب را جبران كنيم، به تفكيك قوا احترام بگذاريم و قدرت را در ميان مردم پخش كنيم؛ استانداران را خود مردم انتخاب كنند شهرداران را خود مردم انتخاب كنند؛ فرمانده منطقه را خود مردم انتخاب كنند تا قدرت بين مردم پخش شود. اول برويم سمت يك حكومت موقت يك قانون اساسي جديد منطبق بر جامعه افغانستان نوشته شود و انتخابات برگزار شود. اين خواسته تمام مردم افغانستان است.»
عبدالله: تحميل خواسته‌ها با توسل به زور
هيچگاه نتيجه مطلوب ندارد
عبدالله عبدالله، رييس شوراي عالي مصالحه ملي افغانستان كه در پي حمله طالبان به پنجشير در سوگ خواهرزاده‌اش، فهيم دشتي است، با انتشار بيانيه‌اي در انتقاد از حملات طالبان به پنجشير تاكيد كرد: «تحميل خواسته‌ها با توسل به زور، هيچگاه نتيجه مطلوب ندارد.» عبدالله در اين بيانيه نوشته است: «متاسفانه شاهد هستيم كه جنگ، هر روز فرزندان بيشتر اين كشور را به خاك و خون مي‌كشد، خانواده‌ها را به سوگ مي‌نشاند و وطن را از سرمايه‌هاي انساني محروم مي‌سازد.» عبدالله در ادامه به جنگ پنجشير اشاره كرد و گفت: «در درگيري‌هايي كه در ولايت پنجشير صورت گرفت، اقدامات دردناكي رخ داد و شماري از فرزندان رشيد اين ديار به خاك و خون افتادند كه از آن جمله، دو روز قبل، خبر شهادت خواهرزاده‌ام فهيم دشتي و ژنرال عبدالودود ذره، خواهرزاده قهرمان ملي كشور احمدشاه‌مسعود را دريافت كرديم.» وي تاكيد كرد: «فهيم دشتي يك انسان مومن، متعهد، ارزش‌گرا، مخلص و شيفته راه و آرمان قهرمان ملي بود. او طي بيست سال گذشته در راه روشنگري با تمام وجود همت گماشت و سنگر رسانه و نهادهاي رسانه‌اي را براي رشد ارزش‌هاي ژورناليسم، نهادينه‌شدن آزادي بيان و گردش آزاد اطلاعات در جامعه بر هر كار ديگري ترجيح داد.» اين سياستمدار افغان تاكيد كرد: «ژنرال عبدالودود در كنار آنكه دوست خوب من بود، يك مبارز پاكباز و ورزيده و مجرب كشور ما بود كه در موقعيت‌هاي مختلف نظامي و امنيتي صادقانه به كشور و ملت خود خدمت نمود.» عبدالله شهادت اين 2 چهره نزديك به احمدمسعود را تسليت گفت و تاكيد كرد: «تحميل خواست‌ها با توسل به زور، هيچگاه نتيجه مطلوب نداشته و باعث ادامه درد و رنج مردم مي‌گردد.»
هيات سياسي چين در كابل
به گفته يكي از سخنگويان طالبان، دولت چين كه يكي از متحدان اصلي پاكستان و همسايه شرقي افغانستان محسوب مي‌شود، با اعزام هيات سياسي به كابل با مقام‌هاي طالبان پيش از تشكيل حكومت در اين كشور، با مقام‌هاي طالبان مذاكره كرده است. «محمد نعيم» سخنگوي دفتر سياسي طالبان در قطر خبر داد كه «مولوي عبدالسلام حنفي» معاون سياسي اين دفتر با هياتي از نمايندگان چين به‌طور رسمي در كابل ديدار كرده است. وي افزود كه در اين ديدار درباره امنيت سفارت چين و ديپلمات‌هاي اين كشور همچنين وضعيت كنوني افغانستان، روابط دوجانبه گفت‌وگو شده است. سخنگوي دفتر سياسي طالبان اظهار داشت كه سفير چين در اين ديدار نسبت به كمك‌هاي بشردوستانه كشورش به مردم افغانستان تاكيد كرده است.
طالبان اعضاي كابينه دولت خود را اعلام كرد
قبضه قدرت
پس از گذشت بيش از 20 روز از تسلط طالبان بر كابل، «ذبيح‌الله مجاهد» سخنگوي طالبان در نشست خبري ديروز خود اعضاي كابينه دولت جديد افغانستان را اعلام كرد. برخلاف وعده‌هاي داده شده از سوي طالبان و تاكيد بر ضرورت تشكيل دولت فراگير و همه‌شمول در افغانستان از سوي بازيگران منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي، دولت اعلام‌شده از سوي طالبان صرفا به اعضاي اين گروه تعلق دارد و وزارت زنان هم از ليست كابينه حذف شده است.
مجاهد پس از اعلام افراد كابينه دولت جديد افغانستان گفت: در دولت آينده سعي مي‌كنيم كه افراد از اقوام مختلف به كار گرفته شوند و ما تلاش خواهيم كرد تا همه اقشار جامعه افغانستان در دولت بعدي نقش داشته باشند.جريان‌هاي خارجي پشت تظاهرات هستند و ما اجازه نمي‌دهيم هرج و مرج در افغانستان ايجاد شود.
به گفته مجاهد، «ملاهبت‌الله آخوندزاده» همچنان به عنوان رهبر باقي مي‌ماند.
وي همچنين خاطرنشان كرد: ما انتظار داريم جهان به دشمني با افغانستان پايان دهد و دست ياري به سوي مردم افغانستان دراز كند.
اعضاي كابينه افغانستان به شرح زير است:
«ملا محمدحسن آخوند»، نخست‌وزير
«ملا برادر آخوند»، معاون وزير
«مولوي عبدالسلام حنفي»، معاون دوم
«ملا محمد يعقوب مجاهد»، سرپرست وزارت دفاع
«مولوي اميرخان متكي»، سرپرست وزارت امور خارجه
«سراج‌الدين حقاني»، سرپرست وزارت كشور
«ملا عبدالمنان عمري»، سرپرست وزارت رفاه (فوايدعامه)
«شيخ محمد خالد»، سرپرست وزارت امر به معروف و نهي از منكر
«مولوي نجيب‌الله حقاني»، سرپرست وزارت مخابرات
«ملا عبدالحق وثيق»، سرپرست وزارت اطلاعات
«ذبيح‌الله مجاهد»، معاون وزارت اطلاعات و فرهنگ
«قاري دين محمد حنيف»، سرپرست وزارت اقتصاد
«مولوي عبدالحكيم»، وزارت شرعيات و دادگستري
«نور‌الله نوري»، سرپرست سرحدات و قبايل
«يونس آخوندزاده»، سرپرست توسعه روستايي
«ملا عبداللطيف منصور»، سرپرست وزارت آب و برق
«عبدالباقي حقاني»، سرپرست وزارت تحصيلات تكميلي
«ملا هدايت‌الله بدري»، سرپرست وزارت دارايي
«ملا محمد ادريس»، رييس بانك مركزي
«شيرمحمد عباس ستانكزي»، معاون وزارت خارجه
«فصيح‌الدين»، لوي درستيز (فرمانده ارتش)
«ملا محمد عيسي آخند»، سرپرست وزارت معادن
«ملا حميدالله آخندزاده»، سرپرست وزارت هوانوردي
«ملا عبدالحق آخند»، معاون مبارزه با مواد مخدر وزارت كشور
«مولوي نور جلا»، معاون وزير كشور