هفتمين آزمايش موشكي كره شمالي در ماه ژانويه
پيونگيانگ يك موشك بالستيك ميانبرد را آزمايش كرد
تلاشي براي تبديل شدن به اولويت دولت بايدن
محمدحسين لطفالهي
كره شمالي روز يكشنبه اقدام به تست موشكي بالستيك كرد كه دوربردترين موشك آزمايششده اين كشور از سال 2017 به اين سو محسوب ميشود. كارشناسان معتقدند اين اقدام ميتواند نشانهاي از تمايل پيونگيانگ براي افزايش تنشها و تحت فشار گذاشتن دولت بايدن باشد.
براساس اعلام ارتش كره جنوبي، اين موشك در ساعت 52: 7 صبح به وقت محلي از استان چاگانگ واقع در مرز كره و چين شليك شد و ساعاتي بعد در آبهاي شرقي كره شمالي فرود آمد. دفتر رييسجمهور كره جنوبي روز گذشته با صدور بيانيهاي نسبت به اين آزمايش موشكي واكنش نشان داد و با معرفي آن به عنوان يك «موشك بالستيك ميانبرد»، اقدام كره شمالي را «نقض قطعنامههاي شوراي امنيت سازمان ملل متحد» معرفي كرد. كارشناسان نظامي در سئول ميگويند از سپتامبر 2017 كه كره شمالي يك موشك بالستيك ميانبرد را آزمايش كرد، آزمايش موشكي اخير قويترين آزمايش تسليحاتي كره شمالي به حساب ميآيد. مون جائه اين، رييسجمهور كره جنوبي هشدار داده است كه ممكن است كره شمالي به زودي به تعليق داوطلبانه آزمايش موشكهاي بالستيك دوربرد و تسليحات هستهاي پايان دهد؛ امكاني كه هفته گذشته نيز از سوي كيم جونگ اون رهبر كره شمالي مطرح شده بود.
بر اساس بيانيه دفتر رييسجمهور كره جنوبي، مون جائه اين در جلسه شوراي امنيت اين كشور كه روز يكشنبه براي بررسي آزمايش موشكي اخير كره شمالي تشكيل شد اعلام كرد «آزمايش موشك بالستيك ميانبرد از سوي پيونگيانگ به اين معناست كه كره شمالي ميخواهد روند تعليق آزمايش موشكهاي دوربرد و تسليحات هستهاي خود را از سر بگيرد.» او گفت: «كره شمالي بايد از افزايش تنش و اعمال فشار دست بردارد و پيشنهادات كره جنوبي و ايالات متحده براي از سرگيري گفتوگو را بپذيرد.» فرماندهي ارتش ايالات متحده در منطقه هند - اقيانوس آرام آزمايش موشكي اخير را محكوم كرده و خواستار پايان دادن به «اقدامات بيثباتساز» از سوي كره شمالي شده است اما همزمان تاكيد كرده آزمايش موشكي كره شمالي تهديدي مستقيم و فوري عليه ايالات متحده و متحدانش به حساب نميآيد. در توكيو نيز هيروكازو ماتسونو، دبير اول كابينه اعلام كرده است كه ژاپن قويا به اقدام كره شمالي اعتراض خواهد كرد. به گفته او «موشك روز يكشنبه حدود ۳۰ دقيقه پرواز كرد و در آبهاي خارج از منطقه اقتصادي انحصاري ژاپن فرود آمد.» آزمايش موشكي يكشنبه صبح كره شمالي، هفتمين آزمايش موشكي اين كشور در ماه ژانويه و سومين آزمايش موشكي در طول يك هفته گذشته بود. آمارها نشان ميدهد از زمان روي كار آمدن كيم جونگ اون، اين كشور در هيچ ماهي اين تعداد آزمايش موشكي پياپي انجام نداده و با تكيه بر همين مساله ميتوان نتيجه گرفت روند كنوني آزمايشهاي تسليحاتي پيونگيانگ نه يك روند طبيعي و مبتني بر اصول نظامي كه اقدامي سياسي و در راستاي انتقال يك پيام به خصوص است.
به گزارش «اعتماد»، از سال 2019 كه مذاكرات مستقيم و دوجانبه ايالات متحده و كره شمالي شكست خورد، پيونگيانگ تمامي پيشنهادها براي مذاكره از جمله پيشنهادهاي متعدد دولت بايدن در خصوص «مذاكره بدون پيششرط» را رد كرد و كيم جونگ اون وعده داد كه تمركز خود را روي تقويت توان دفاعي كشورش معطوف خواهد كرد و گفت كشورش را براي «تقابل بلندمدت با ايالات متحده» آماده ميكند. اين سياست كره شمالي دقيقا يادآور راهبردي است كه پيونگيانگ در اولين سال رياستجمهوري دونالد ترامپ اتخاذ كرد و كوشيد با نمايش قدرت نظامي خود ايالات متحده را تحت فشار قرار دهد. در آن زمان، كره شمالي به جاي آزمايش موشكهاي بالستيك كوتاهبرد گامي در مسير آزمايش موشكهاي بالستيك ميانبرد برداشت و در ادامه با آزمايش سه موشك قارهپيما واشنگتن را به واكنش واداشت. دونالد ترامپ، رييسجمهور وقت ايالات متحده شوراي امنيت را قانع كرد تحريمها عليه كره شمالي را افزايش دهد و با تهديد اين كشور به «آتش و خشم» تنشها ميان واشنگتن و پيونگيانگ را به بالاترين سطح رساند. او در ادامه سه بار با كيم جونگ اون ديدار كرد و در نهايت ديپلماسي مستقيم ميان دو كشور خيلي زود بدون هيچ نتيجهاي پايان يافت. چئون سئونگ وون، رييس انستيتو اتحاد ملي در سئول در اين باره ميگويد: «آنها دقيقا خود را تكرار ميكنند؛ كره شمالي تنش را تا حد زيادي افزايش ميدهد، مساله با ديپلماسي ادامه پيدا ميكند و سپس با شكست ديپلماسي، گفتوگوها متوقف ميشود.» به گفته او «آزمايشهاي متعدد موشكي كره شمالي يعني آنها بار ديگر ميخواهند اين چرخه را آغاز كنند و تنش را عمدا افزايش دهند.» چئون سئونگ وون معتقد است هدف نهايي كيم جونگ اون اين است كه در نهايت ايالات متحده، با برنامه هستهاي نظامي كره شمالي به عنوان يك عمل انجامشده كنار بيايد. شبكه خبري سيانان به نقل از مقامهاي دفاعي كره جنوبي نوشته است اين موشك با زاويه مايل پرتابشده، به ارتفاع 1242 مايلي رسيده و پس از طي مسافت 497 مايلي (تقريبا 800 كيلومتر) به هدف اصابت كرده است. اين موشك در صورت پرتاب با زاويه عادي و مناسب براي پرتاب موشكهاي بالستيك امكان اصابت به اهدافي به مراتب دورتر را نيز داراست اما كره شمالي عموما هنگام آزمايش موشكهاي ميانبرد و دوربرد آنها را با زاويه مايل پرتاب ميكند. به نوشته سيانان، دليل اين اقدام اين است كه كره شمالي نميخواهد موشكها از آسمان ژاپن عبور كنند و از نگاه توكيو و واشنگتن «يك تهديد فوري و مستقيم» به حساب آيند. چئون سئونگ وون باور دارد كه پيونگيانگ در كوتاهمدت اقدام به آزمايش موشكهاي قارهپيماي جديد خود نخواهد كرد و هدف آنها افزايش كنترلشده تنشهاست. با اين وجود، يانگ موجين استاد مطالعات كره شمالي در دانشگاه سئول معتقد است «مساله زمان بسيار اهميت دارد.» او به نيويوركتايمز ميگويد: «پيونگيانگ فكر ميكند كه ايالات متحده، به رغم آزمايشهاي متعدد موشكهاي كوتاه برد كره شمالي اين كشور را ناديده ميگيرد و ميخواهد امريكا را تحت فشار قرار دهد. براساس روندي كه تا امروز طي شده ميتوان پيشبيني كرد اگر شرايط به همين منوال ادامه يابد كره شمالي پا را فراتر خواهد گذاشت و آزمايش موشكهاي بالستيك قارهپيما از سوي اين كشور دور از انتظار نيست.» كمي قبلتر برخي كارشناسان پيشبيني ميكردند كه كره شمالي تا پيش از برگزاري المپيك زمستاني در شهر پكن اقدام به آزمايش موشكهاي بالستيك ميانبرد كند و آزمايش اخير عامل شگفتي آنها شده است. چين، شريك اصلي سياسي و اقتصادي كره شمالي است. پيونگيانگ گفته است كه به خاطر شيوع كوويد-۱۹ و «نيروهاي متخاصم» در اين بازيها شركت نميكند. گروهي از تحليلگران اما معتقدند سه رويداد پيش روي كره شمالي ميتواند باعث شود نه تنها اين آزمايشهاي موشكي متوقف نشود بلكه با سرعت بيشتري ادامه يابد. اولين رويداد هشتادمين سالگرد تولد كيم جون ايل، پدر او در ماه فوريه و دومين رويداد صدودهمين سالگرد كيم ايل سونگ، پدر بزرگ او در ماه آوريل است. چئونگ سونگ چانگ از مركز مطالعات كره شمالي در موسسه سجونگ به خبرگزاري فرانسه ميگويد كه در نظام كره شمالي، برگزاري يك جشن تولد با «عظمت» و مناسب براي «كيم جونگ ايل» از نظر سياسي بسيار مهم است. او گفت: «براي چنين سالگردهاي مهمي، كره شمالي دوست دارد يك رژه نظامي برگزار كند تا سلاحهاي جديد خود را به نمايش بگذارد.» چانگ افزود كه اين كشور اغلب سلاحهاي جديد را قبل از انتشار عمومي آزمايش ميكند كه هم توانايي آنها را نشان ميدهد و هم اينكه به حال و هواي جشنهاي عمومي رونق ميدهد. سومين رويداد انتخابات رياستجمهوري كره جنوبي است كه در ماه مه برگزار خواهد شد. يانگ موجين تاكيد دارد كه از شواهد موجود چنين برميآيد كه آزمايشهاي موشكي كره شمالي تا زمان برگزاري انتخابات رياستجمهوري كره جنوبي با شدت بيشتري ادامه خواهد يافت. به گفته او، اين باعث خواهد شد كره شمالي دست قويتري را در گفتوگوهاي احتمالي با ايالات متحده و دولت جديد در كره جنوبي داشته باشد.