سعيد خطيب‌زاده، سخنگوي وزارت خارجه در پاسخ به «اعتماد»:
روسيه اعلام كرده كه مانع توافق خوب در وين نخواهد شد
وزير خارجه راهي مسكو شد
آيا مذاكرات براي احياي برجام در وين از سر گرفته خواهد شد؟ كدام روايت به حقيقت نزديك است؟ آيا حصول توافق وابسته به آخرين تصميم سياسي ميان ايران و امريكا است يا مطالبه جديد روسيه براي معافيت از تحريم اوكراين براي كار با ايران در سايه برجام، ترمز قطار مذاكرات را كشيده است؟ سعيد خطيب‌زاده، سخنگوي وزارت خارجه روز گذشته در آخرين نشست خبري سال جاري به پرسش‌هاي متعدد در اين باره پاسخ داد. «اعتماد»: پس از بازگشت هيات‌هاي مذاكره‌كننده به پايتخت‌ها ما شاهد دو روايت متعدد درباره علت توقف مذاكرات بوديم. افكار عمومي حق دارند از سخنگوي وزارت خارجه بشنوند كه آيا مطالبه جديد روسيه باعث كندشدن مذاكرات شده است؟ رسانه امريكايي وال‌استريت در اين فضا اعلام كرده كه يكي از راهكارها مي‌تواند حصول توافق موقت باشد. ايران مكررا اين ايده را رد كرده است. امروز نظر شما در اين باره چيست؟ همزمان رهبري بارها بر عدم فرسايشي شدن مذاكرات تاكيد داشته‌اند اما به نظر مي‌رسد كه عنصر زمان به حاشيه رانده شده است. آيا همچنان مقابله با فرسايشي شدن مذاكرات در دستور كار قرار دارد؟ سعيد خطيب‌زاده در پاسخ به اين پرسش «اعتماد» گفت: آنچه درباره درخواست روسيه مطرح مي‌شود كاملا رسمي، علني و شفاف توسط روسيه اعلام شده و ما هم دريافت كرديم و اين هم بايد در كميسيون مشترك بحث شود. مثل همه درخواستهاي درست و غلطي كه هركسي در برجام مطرح كرده است. از روز اول طرف‌هاي برجامي در داخل برجام نكاتي را بيان كردند كه در كميسيون مشترك مورد ارزيابي قرار گرفته، برخي مورد قبول، برخي رد يا تعديل شده است. اين هم چيزي خارج از درخواستهاي كميسيون مشترك نيست. خطيب‌زاده افزود: روايت يك طرف جنگ در مقابل يك طرف ديگر جنگ همانقدر بي‌ارزش و غيرمعتبر است كه ما بخواهيم وسط يك جنگ روايت پيروزي يا شكست را از يك طرف بپذيريم. روايت وال‌استريت، روايت امريكا عليه روسيه است كه در جنگي در مقابل هم قرار گرفته‌اند، جنگي كه در داخل اوكراين اتفاق افتاده است. آنچه من از روز اول با زبان صريح در اظهاراتم گفتم و همه آنها تداوم‌دار بوده است، اينكه منافع ملت تعيين‌كننده مسير ماست. فروكاستن آنچه در وين اتفاق مي‌افتد به يك عنصر يعني به يك درخواست روسيه، خواست امريكا است براي اينكه مسووليت آن در وضعيت كنوني را همه به فراموشي بسپرند. هيچكس نبايد فراموش كند، مسووليت وضعيت فعلي كه الان در آن قرار داريم، با امريكاست. اگر امروز امريكا پاسخ مباحث محدود باقي مانده را بدهد و بتوانيم بگوييم توافق از نظر ما جمع‌بندي شده، مي‌توانيم به وين برگرديم. سخنگوي وزارت خارجه افزود: درخواست روسيه موضوعي است كه بايد در كميسيون مشترك بحث شود. رويكرد روسيه و چين تا به امروز سازنده بوده و در بين مذاكره‌كنندگان در كميسيون مشترك در ۱۱ ماه گذشته نزديك‌ترين و حمايت‌گونه‌ترين مواضع با ايران بوده است. اطمينان داريم اين مسير تا پايان ادامه پيدا مي‌كند. مقامات روس در گفت‌وگوهاي خصوصي و دركميسيون مشترك اين را اشاره كردند كه مانع هيچ توافق خوبي نمي‌شوند. اجازه ندهيد كه روايت‌هاي برساخته‌اي كه مي‌خواهد به شما بگويد موضوع يكي است و آن موضوع هم خارج از مسبب اصلي اين وضعيت است، اين وضعيت را به گونه ديگري براي شما تصوير كند. ما در تهران هستيم و هيات‌ها در پايتخت‌ها هستند كه آخرين گام‌هاي به سمت توافق را برداريم. آخرين گام‌ها هميشه سخت است و تصميمات سخت و شجاعت و در عين حال واقع‌نگري را مي‌طلبد. همه موضوعات در سبد امريكاست و اگر امروز واشنگتن پاسخ مناسب را بدهد و تصميم سياسي را بگيرد، هيات‌ها فردا مي‌توانند به وين برگردند.
امريكا نمي‌تواند درباره اعضاي برجام
تصميم‌گيري كند
خطيب‌زاده در پاسخ به پرسشي درباره ايده احياي برجام بدون حضور روسيه كه از سوي يك مقام امريكايي مطرح شده، گفت: امريكا بايد اول برادري خودش را ثابت و بعد ادعاي ارث و ميراث كند. امريكا عضو برجام نيست كه بخواهد درباره برجام، چگونگي آن و اعضاي برجام تصميم‌گيري كند. بهتر است اول عضو برجام شود و ثابت كند عضو متعهد برجام است و بعد درباره اعضاي ديگر برجام صحبت كند. رويه‌هاي برجام كاملا روشن است و الان در نقطه‌اي قرار داريم كه همه بايد كمك كنيم با يك تصميم جمعي و اجماعي به توافق خوب برسيم. امريكا درخواستهاي شاذ و عجيب و غريبي در ۱۱ ماه به كميسيون مشترك داده و در كميسيون بحث شده است و خودش مي‌داند اگر درخواستي بدهد در كميسيون مشترك به صورت غيرمستقيم و آنجا بحث مي‌شود.
كانون خرابكاري در همسايگي خود را تحمل نمي‌كنيم
حمله موشكي سپاه به اربيل و اقدامات رژيم صهيونيستي در همسايگي ايران، سوژه ديگري بود كه در نشست خبري روز دوشنبه چندبار مورد سوال خبرنگاران قرار گرفت. خطيب‌زاده در توضيحات مفصلي در اين باره گفت: ايران تحمل نمي‌كند نقطه‌اي در نزديكي مرزهايش كانون خرابكاري و اعزام گروه‌هاي تروريستي باشد. به هيچ‌وجه پذيرفته نيست كه يكي از همسايگان ما كه روابط عميقي و در سطوح مختلف تعامل با ما دارد، كانون ايجاد تهديد براي ايران باشد. اين كانون تهديد شدن به يك كشور ثالث برنمي‌گردد. رژيم صهيونيستي متاسفانه بارها و بارها از داخل خاك عراق ناامني ايجاد كرده و برخي تجمعات ضد انقلاب در اقليم كردستان و گروهك‌هاي تروريستي در آن منطقه صورت گرفته است. از اين تريبون به دولت مركزي عراق تذكر داده شد و در خفا بارها به آنها گفته شده اجازه ندهيد مرزهاي عراق مرزهاي ناامني براي همسايه شما باشد. ايران تحمل نمي‌كند كانوني در نزديكي مرزهايش كانون دسيسه، توطئه، خرابكاري و اعزام گروه‌هاي تروريستي به داخل ايران باشد چه توسط گروهك‌هاي ضد انقلاب و گروهك‌هاي تروريستي و چه توسط رژيم صهيونيستي در داخل اقليم. در ملاقات‌ها گفته شده و در حقوق بين‌الملل كاملا شناخته شده است. انتظار جمهوري اسلامي ايران از دولت مركزي عراق اين است كه يك بار براي هميشه به اين وضعيت پايان دهد و اجازه ندهد مرزهايش مورد سوءاستفاده قرار بگيرد به ويژه با تمام ادعاهايي كه درباره ارتقاي روابط در سطوح جديدي بين دو كشور وجود دارد. رژيم اشغالگر قدس بداند نسبت به تك‌تك نقاطي كه در آن حضور دارد اشراف اطلاعاتي داريم. اگر امروز به صورت آشكار اعلام مي‌شود كه پيام دقيقي را دريافت كند، والا از موارد قبلي كاملا آگاه است.
توقف مذاكرات طولاني نخواهد شد
خطيب‌زاده در پاسخ به سوال خبرنگار ايلنا درباره بازگشت هيات‌ها به وين گفت: الان نمي‌توانم تاريخي براي بازگشت هيات‌ها اعلام كنم. تاريخ بازگشت را هماهنگ‌كننده برجام آقايان بورل و مورا اعلام خواهند كرد. آمادگي داريم اگر همين امروز پاسخ امريكا به مباحث باقيمانده داده شود فردا به وين برگرديم. برداشت من اين است، توقف طولاني نخواهد بود. سخنگوي دستگاه ديپلماسي درباره تبادل زندانيان از جمله بين ايران و انگليس افزود: مباحث به صورت موازي جلو رفته و تفاهمات اوليه حاصل شده و بايد بدانيم آيا مي‌توانيم تفاهم را نهايي كنيم و بعد اجرايي كنيم. در دوره‌هاي قبل اين تفاهمات به اجرا نرسيد و بايد ببينيم آيا اين تفاهمات را اجرا مي‌كنند يا شب آن فراموش كرده و مسير ديگري را پيگيري مي‌كنند.