صعود دوباره كرونا بعد از 67 روز آمار ابتلا در يك شبانه‌روز؛ 1007 نفر

گروه اجتماعي

رعايت نشدن پروتكل‌هاي بهداشتي، عادي‌سازي شرايط، سر دادن شعار «شكست كرونا»، لغو تمام محدوديت‌هاي تجمعي و در نهايت، لغو تمام نظارت‌هاي بهداشتي، ارتفاع موج كرونا در كشور را دوباره افزايش داد و آمار ابتلاي كوويد 19 در ايران، بعد از 68 روز دوباره 4 رقمي شد. طبق گزارش‌هاي رسمي وزارت بهداشت، 7 ارديبهشت براي آخرين بار آمار ابتلاي روزانه 4 رقمي داشتيم كه در شبانه‌روز 6 تا 7 ارديبهشت، شناسايي 1009 مبتلاي جديد در كشور گزارش و اعلام شد و از آن پس، آمار ابتلاي روزانه كاهش قابل توجهي داشت چنانكه 14 خرداد سال جاري آمار ابتلاي روزانه به كمتر از 100 نفر در يك شبانه‌روز رسيد و در شبانه‌روز 13 تا 14 خرداد، 64 مبتلاي جديد شناسايي شدند. از هفته گذشته – 6 تير ماه - افزايش محسوس موارد ابتلا به بالاي 300 نفر در شبانه‌روز را شاهد بوديم كه بايد به منزله هشدار جدي تلقي مي‌شد تا دولت تدبيري براي پيشگيري از همه‌گيري دوباره بينديشد آن‌هم در حالي كه ....  با اين حال، طي هفته گذشته، ستاد ملي مقابله با كرونا در سكوت افزايش نسبي تعداد مبتلايان را نظاره كرد و وزير بهداشت هم صرفا به توصيه به «تزريق واكسن و استفاده از ماسك در فضاي بسته» اكتفا كرد تا اينكه گزارش ديروز وزارت بهداشت، بازگشت دوباره به وضعيت پرخطر به دليل بي‌تدبيري مسوولان را مژده داد. البته هنوز آمار فوت مبتلايان تك‌رقمي است و طبق گزارش رسمي وزارت بهداشت و همچون 56 روز اخير، تعداد فوتي‌ها در شبانه‌روز، كمتر از 10 نفر است اما مسعود يونسيان؛ متخصص اپيدميولوژي و استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران در گفت‌وگو با «اعتماد»، دو رقمي شدن آمار مرگ در اين موج دوباره را بعيد نمي‌داند و بخصوص، نقش حدود 14 ميليون واكسن گريز را در بدتر شدن شرايط، نگران‌كننده ارزيابي مي‌كند . 

يونسيان در تحليل و علت‌يابي 4 رقمي شدن آمار ابتلاي كرونا در كشور بعد از 68 روز و بازگشت به وضعيت نگران‌كننده همه‌گيري مي‌گويد: «ما از چند هفته قبل منتظر چنين وضعيتي بوديم چون در بسياري نقاط دنيا و قاره‌ها، بعد از موج اصلي اوميكرون، موج فرعي هم داشتند و به خصوص در منطقه شرق مديترانه كه ايران هم در اين منطقه قرار دارد، ظرف 5 هفته اخير، آمار ابتلاي كرونا صعودي بوده و هفته ششم صعود آمار ابتلا در منطقه مديترانه شرقي و به خصوص در كشورهاي افغانستان و پاكستان و عراق و كويت و امارات و بحرين هم آغاز شده و در كشور تركيه هم به تازگي شاهد افزايش آمار ابتلا هستيم.
يونسيان همچنين مي‌گويد كه در موج فعلي بيماري در دنيا، دو زيرگونه جديد اميكرون؛ BA5 و BA4 در حال غالب شدن است و اگرچه كه هنوز از بروز اين زير گونه‌ها هيچ گزارش رسمي در ايران نداريم اما گزارش‌هاي غير رسمي نشان داده كه 50 درصد موارد ابتلاي جديد در كشور، از زير گونه BA5 بوده است. 
يونسيان در پاسخ به «اعتماد» و در تحليل وضعيت روزها و هفته‌هاي آتي در كشور با توجه به ابراز نگراني معاون درمان وزارت بهداشت درباره جمعيت 14 ميليون نفري واكسن‌گريزها كه حتي حاضر به تزريق اولين دوز واكسن كرونا هم نشده‌اند و تاثير كاهش نگران‌كننده رعايت پروتكل‌هاي بهداشتي مي‌گويد: «در تمام كشورهايي كه موج فرعي اوميكرون را تجربه كرده‌اند، قله دوم بيماري چندان بلند نبوده ولي هيچ پيش‌بيني نداريم كه آيا در كشور ما هم همين شرايط خواهد بود يا خير چون هم طي هفته‌هاي گذشته و هم در هفته‌هاي پيش رو، با افزايش سفرها مواجه بوده و خواهيم بود ضمن آنكه حضور مردم در مراسم عزاداري و شادي هم اتفاق افتاده و خواهد افتاد. اگر صعود بيماري در كشور تا فصل پاييز ادامه داشته باشد، بايد در انتظار يك همه‌گيري طولاني‌مدت باشيم به خصوص كه واكسن نزده‌ها، گروه‌هاي حساس و در معرض خطري هستند كه هم خودشان در معرض خطر ابتلا هستند و هم مي‌توانند در اين موج جديد باعث ابتلاي ديگر افراد جامعه هم بشوند و فاجعه ديگري رقم بخورد.»
سويه اوميكرون در ايران از نيمه دوم سال گذشته در كشور شايع شد در حالي كه با وجود افزايش تصاعدي تعداد مبتلايان به علت سرايت‌پذيري بسيار بالاي ويروس، آمار فوت بسيار كمتر از دوران شيوع سويه دلتا (نوروز 1400 تا اواخر تابستان) بود ضمن آنكه سويه اوميكرون زماني در كشور بروز كرد كه آمار واكسيناسيون به دليل واردات مستمر واكسن، روزانه رو به افزايش بود. سويه اوميكرون در كل دنيا هم مرگ‌آوري كمتري در مقايسه با دلتا داشت و يونسيان تاييد مي‌كند كه حتي زيرگونه‌هاي اوميكرون - BA5 و BA4 - هم ويژگي‌هاي مشابه دارند و مي‌گويد: «علاوه بر اين، امروز تعداد قابل توجهي از جمعيت كشور ما واكسن زده‌اند و در همان زمان شيوع سويه اميكرون هم آمار واكسيناسيون ما قابل توجه بود كه حالا اين ايمني كامل‌تر هم شده است. بنابراين، مرگ‌آوري زيرگونه‌هاي اميكرون هم چندان بالا نيست اما با شرايط فعلي در كشور ما (عادي‌سازي شرايط، برگزاري انواع تجمعات بدون استفاده از ماسك، درصد قابل توجه واكسن نزده‌ها، چهار رقمي شدن دوباره آمار ابتلاي روزانه و شيب تند شيوع بيماري در كشورهاي همسايه و منطقه مديترانه شرقي، خودداري دولت از محدودسازي و نظارت بر كاهش هرگونه فعاليت منجر به دامن زدن همه‌گيري) افزايش فوت روزانه اوميكرون به 10 نفر، دور از انتظار نيست.»
اين متخصص اپيدميولوژي اما خطر 14 ميليون جمعيت واكسن نزده را به شعله‌هاي كوچك آتش در يك جنگل تشبيه مي‌كند كه اين شعله‌ها در ابتدا فقط باعث سوختن گياهان خشك خواهد شد اما با گذشت مدت زمان كوتاهي، حريق گسترده كل جنگل را فرا خواهد گرفت. يونسيان مي‌گويد: «اگرچه جمعيت واكسن‌زده‌مان حداقل يك بار به كرونا مبتلا شده‌اند اما اين ابتلا نمي‌تواند ايمني كامل ايجاد كند و بنابراين جمعيت واكسن‌نزده براي كشور از دو جهت آسيب‌زا هستند؛ اگر خودشان مبتلا شوند، به بيمارستان مي‌روند و بستري مي‌شوند و بار مراجعات مراكز درماني را افزايش مي‌دهند و باز هم نيازمند منابع دارويي خواهيم بود و بار كاري تيم‌درماني افزايش خواهد يافت. از سوي ديگر، واكسن‌نزده‌ها خطر جدي براي واكسن‌زده‌ها محسوب مي‌شوند و مي‌توانند باعث ابتلاي دوباره آنها شوند چون هيچ واكسني مصونيت صددرصد ايجاد نمي‌كند و اگرچه مقاومت واكسن‌زده‌ها در مقايسه با واكسن‌نزده‌ها در مقابل ابتلا بالاست اما در صورت همه‌گيري، مقاومت آنها هم خواهد شكست.»
يونسيان آسيب جدي ناشي از همه‌گيري دوباره در ايران را، تعطيلي اقتصاد و آموزش و مجامع فرهنگي مي‌داند و مي‌گويد: «به دنبال افزايش تعداد مبتلايان در كشور، احتمال جهش ويروس هم زياد مي‌شود. البته جهش ويروس در تمام كشورها اتفاق مي‌افتد و حتي روزانه چند جهش در تمام دنيا رخ مي‌دهد اما درصد ناچيزي از جهش‌ها در رقابت با گونه غالب موفق است؛ آن درصدي كه قدرت سرايت‌پذيري بالاتري داشته باشد و در بدن ميزبان تكثير كند. در واقع ويروس جهش‌يافته، سرايت‌پذيري بالاتري نسبت به جهش قبلي داشته كه حالا ماندگار شده است.»