چين‌درخاورميانه‌چه برنامه اي دارد؟
ابراهيم رحيم‌پور، معاون پيشين وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با «اعتماد»:
پكن منافع و مصالح ملي خود را بر هر رابطه راهبردي ترجيح مي‌دهد
گروه ديپلماسي | شايد كمتر كسي در ايران فكر مي‌كرد سفر شي جين‌پينگ، رييس‌جمهور چين به عربستان سعودي و ديدار با مقام‌هاي كشور ميزبان به علاوه شركت در نشست شوراي همكاري خليج‌فارس به حاشيه‌هايي براي سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران منتهي شود. رييس‌جمهور چين كه در راس هياتي سياسي و اقتصادي به عربستان سفر كرد پاي دو بيانيه مشترك دو و چندجانبه را با عربستان و شوراي همكاري خليج فارس امضا كرد و هرچند كه برخي رسانه‌هاي دولتي در ايران عمدا يا سهوا از كنار انتشار بخش‌هاي مربوط به ايران اين دو بيانيه عبور كردند، اقدام روزنامه اعتماد در ترجمه اين متون توجه افكار عمومي را به خود جلب كرد و موجي از واكنش‌ها را به دنبال داشت. در اين دو بيانيه كه متن آنها در شماره روز شنبه «اعتماد» منتشر شد دو طرف بر ضرورت تقويت همكاري‌ها براي تضمين صلح‌آميز بودن ماهيت برنامه هسته‌اي ايران توافق كرده و از ايران خواستند كه با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي همكاري كند، نظام عدم اشاعه را رعايت كند و بر احترام به اصول حسن همجواري و عدم دخالت در امور داخلي ديگر دولت‌ها تاكيد كردند. در بيانيه مشترك چين با شوراي همكاري خليج فارس در چهار بند به مسائل مربوط به ايران پرداخته شد كه در مهم‌ترين و جنجالي‌ترين بند آن شاهد موضع بي‌سابقه چين در موضوع جزاير سه‌گانه و به نوعي تشكيك در حقانيت ايران به نفع امارات متحده عربي بوديم: «رهبران از تلاش‌هاي مسالمت‌آميز شامل ابتكارها، پيشنهادهاي امارات براي رسيدن به راهكار صلح‌آميز براي مساله سه جزيره تنب بزرگ، تنب كوچك و ابوموسي، از راه مذاكرات دوجانبه بر مبناي قوانين بين‌المللي حمايت مي‌كنند.» چين در شرايطي پاي اين بيانيه را امضا كرده است كه جمهوري اسلامي ايران جزاير سه‌گانه را جزو جدايي‌ناپذير از خاك ايران و ادعاهاي امارات در مورد اين سه جزيره را مردود و غيرقابل مذاكره مي‌داند. سياست معمول چين اين بود كه از ورود به موضوعات مناقشه‌انگيز بين ساير كشورها خودداري مي‌كرد و اين همراهي صريح با مواضع ضدايراني كشورهاي جنوب خليج فارس يك خرق عادت خطرناك محسوب مي‌شود. وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران تا شامگاه شنبه برخلاف رويه معمول اقدام به محكوميت بيانيه‌هاي صادر شده از سوي شوراي همكاري خليج فارس نكرده و اين مساله بر حساسيت افكار عمومي در برخورد متفاوت با چين و ساير كشورها افزود. در نهايت حسين اميرعبداللهيان، وزير خارجه دولت سيزدهم ساعت 20 شامگاه شنبه با انتشار يك توييت بدون اشاره به نام چين يا بيانيه مشترك اين كشور با شوراي همكاري خليج فارس نوشت: «جزاير سه‌گانه ابوموسي، تنب كوچك و تنب بزرگ در خليج فارس، اجزاي جدايي‌ناپذير خاك پاك ايران است و به اين مام ميهن تعلق ابدي دارد. در ضرورت احترام به تماميت ارضي ايران با هيچ طرفي تعارف نداريم.»