مي‌خواهم زنده بمانم
رييس اداره مامايي بيمارستان ايرانشهر: بيمار در فاز مرگ مغزي قرار داشت و دو درصد احتمال داشت كه از مرگ نجات يابد
گروه حادثه
سطح هوشياري‌اش هشت بود و پزشك متخصصش تشخيص داده بود كه حتما بايد كبدش عمل شود. تنها بانك «اهدا كبد» هم در شيراز قرار دارد. بنابراين او را از بيمارستان ايرانشهر از توابع استان سيستان و بلوچستان به شيراز منتقل كردند. او تحت عمل پيوند كبد زنده ماند، اما چند روز پس از زايمان، بچه‌اش جانش را از دست داد. پزشك متخصص او معتقد است: «كبد چرب حاد» از عوارض دوران بارداري است كه در برخي موارد مي‌تواند جان بيمار را به خطر بيندازد. «سعيده»؛ حدود ۳۹ سال دارد و ساكن منطقه «كافه بلوچي» در شهرستان سرباز است. او به «اعتماد» مي‌گويد: «بچه‌ام فوت كرد و خودم عمل پيوند كبد انجام دادم. هنوز هم حالم زياد خوب نشده. داروهايم خيلي گران است، چيزي حدود ۵ ميليون تومان مي‌شود. حالا هم داروهايم كمياب شده‌اند. قبل از زايمانم سابقه رماتيسم داشتم و تحت نظر پزشك بودم. بچه‌ام چند روز پس از به دنيا آمدنش فوت كرد. پسر بود و فرزند ششم.»
مادر زنده ماند و نوزاد پس از بيست روز فوت كرد
«فاطمي»، متخصص زنان و پزشك اين زن كه به عبارتي جان سعيده را با تشخيص به موقع از مرگ نجات داده است به «اعتماد» مي‌گويد: «اين خانم در پرونده مربوط به زايمان‌هايش نه سابقه بچه مرده داشت و نه سابقه سقط، اما با فشار حد مرزي ۱۳ الي ۱۴ به بيمارستان و بخش اورژانس زنان مراجعه كرد و علايمي همچون استفراغ و بي‌اشتهايي در مورد اين بيمار گزارش شد. اين بيمار باردار بود اما بچه‌اش كامل نشده بود و ۳۵ هفته‌اش بود. طي آزمايشاتي كه انجام داديم، مشخص شد اين بيمار دچار كبد چرب حاد است. در بيشتر زنان باردار مسموميت ناشي از بارداري و فشار خون ديده مي‌شود، اما يك نوع چربي كبد در دوران بارداري وجود دارد كه هم براي جنين و هم براي مادر «خطر مرگ» را ايجاد مي‌كند. براي اينكه بتوانيم بيماري كبد چرب حاد را تشخيص بدهيم آزمايشات بيشتري را درخواست كرديم و مشخص شد كه ايشان دچار كبد چرب حاد كه بسيار خطرناك است، شده. در اين‌طور مواقع ما ختم حاملگي را اعلام مي‌كنيم. مخصوصا اينكه بچه علايم حيات را هم داشته باشد. معمولا بيماري كبد چرب حاد در اواخر بارداري بروز پيدا مي‌كند. در اين مواقع موادي كه از جفت آزاد مي‌شود براي كبد مشكل ايجاد مي‌كند، چون اين مواد باعث غلظت خون مي‌شود و خون‌رساني رحم جفتي، كاهش پيدا مي‌كند. وقتي خون‌رساني رحم جفتي كاهش پيدا كند، مادر دچار «اسيدوز» مي‌شود و اين اسيدوز را به جنين منتقل مي‌كند. در اين صورت احتمال دارد بچه در شكم مادر از بين برود. در اين حالت است كه هم بايد مادر را از مرگ نجات داد و هم جنين را. اين مشكل بيشتر در سه ماهه آخر بارداري براي برخي مادران بروز پيدا مي‌كند. بايد زمان را هم طي زايمان درنظر گرفت. البته مادر بايد آمادگي زايمان قريب‌الوقوع را داشته باشد.»
او در ادامه مي‌گويد: «درنهايت در عرض ۴ ساعت مريض با زايمان طبيعي بچه‌اش به دنيا آمد، اما بيمار تحت مراقبت‌هاي ويژه قرار گرفت. معمولا در دوران بارداري كبد چرب حاد پس از زايمان كاهش پيدا مي‌كند ولي بيمار سابقه بيماري رماتيسم را در پرونده پزشكي‌اش داشت و گزارش شده بود كه ايشان داروي كورتون را سر خود قطع كرده است. بيماري رماتيسم در دوران بارداري وارد فاز خاموشي مي‌شود و هيچ علايمي از خود بروز نمي‌دهد ولي پس از زايمان شعله‌ور مي‌شود. درمان بيمار تا ۴۸ ساعت ادامه پيدا كرد تا اينكه با آزمايشات مجدد متوجه شديم تست‌هاي كبدي افزايش يافته و سطح هوشياري مريض هم كاهش پيدا كرده است. بيمار اصلا جواب من را نمي‌داد و حالت بي‌حالي و گيجي پيدا كرده بود. همين بيماري كبد چرب حاد، بيمار را به سمت نارسايي كبد برد. بيمار بايد به شيراز منتقل مي‌شد و در بيمارستان تحت عمل پيوند كبد قرار مي‌گرفت، در غير اين صورت بيمار جانش را از دست مي‌داد. بچه اين بيمار پس از بيست روز به دليل استرسي كه هنگام زايمان به او وارد شده بود، فوت كرد، چون كبد چرب حاد مادر روي جنين تاثير گذاشته بود. حتي بچه هنگام به دنيا آمدن دفع مكونيوم (مدفوعي كه در دو، سه روز آغاز تولد از نوزاد انسان دفع مي‌شود) داشت. اين حالت براي نوزاد به دليل استرس اتفاق مي‌افتد. بيمار هم پس از زايمان با هماهنگي‌هاي لازم به شيراز منتقل شد. بيمارستان شيراز به ما اعلام كرد كه يك عدد كبد بيشتر در بانك اهدا موجود نيست و با توجه به اينكه افراد زيادي در ليست پيوند كبد هستند، اولويت‌بندي مي‌شوند. آنها مي‌گفتند؛ افرادي كه به لحاظ اجتماعي براي ما مهم هستند در اولويت پيوند قرار دارند. همزمان با اين بيمار، يك استاد دانشگاهي بود كه مي‌خواستند اين كبد را به او پيوند بزنند، چون معتقد بودند زنان بارداري بودند كه عمل پيوند كبد انجام دادند و درنهايت فوت شدند. تعداد افرادي كه در ليست پيوند قرار دارند زياد است، اما كبد كم است. براي همين در اهدا خيلي موارد را در نظر مي‌گيرند ولي با آزمايشاتي كه در بيمارستان شيراز براي اين بيمار انجام شد همان يك كبد به او پيوند زده شد و بيمار پس از اينكه دو ماه و نيم در بيمارستان شيراز تحت نظر بود، مرخص شد.»
حد فاصل مرگ و زندگي
«بامري»، رييس اداره مامايي بيمارستان ايرانشهر هم درباره روند عمل پيوند كبد اين بيمار به «اعتماد» مي‌گويد: «مريض در فاز مرگ مغزي قرار گرفته بود و بيمارستان نمازي شيراز به ما اعلام كرد كه بيمار بايد در ليست پيوند قرار بگيرد، اما به هر حال با گرفتن آزمايشات لازم و همخواني نتيجه آزمايشات با كبد اهدايي، پيوند كبد براي اين بيمار انجام شد. اين بيمار ۳۹ ساله با علايمي چون درد رماتيسم و درد پيش از زايمان به بيمارستان مراجعه كرد و پزشك متخصص با انجام آزمايشات، تشخيص بيماري كبد چرب حاد را داد و تشخيص بيماري مفصلي او رد شد. نارسايي كبدي اين بيمار در حدي بود كه بايد سريعا به بيمارستان اهداي كبد در شيراز منتقل مي‌شد. بيمارستان نمازي شيراز در ابتدا قبول نمي‌كرد اما با پيگيري‌هايي كه انجام داديم، توانستيم بيمار را به بيمارستان شيراز منتقل كنيم. پس از دو روز از انتقال بيمار به بيمارستان شيراز هم پيوند كبد انجام شد و بعد هم بيمار دو، سه ماه تحت مراقبت‌هاي ويژه قرار گرفت. اين زن در حال حاضر در منطقه «كافه بلوچي» شهرستان سرباز در صحت و سلامت زندگي مي‌كند.»
خانم «كشاورز»، خودش قبلا در بيمارستان نمازي شيراز به عنوان پرستار فعاليت مي‌كرده است. به خاطر اينكه پيش از مرگ پدرشان اعضاي بدن او را اهدا كرده بودند، كارت اهداي عضو دارد. او به «اعتماد» مي‌گويد: «اين بيمار در بيمارستان ايرانشهر بستري بود و مي‌خواستند او را به بيمارستان شيراز منتقل كنند، چون اگر تحت عمل قرار نمي‌گرفت جانش را از دست مي‌داد. سطح هوشياري‌اش هم بسيار پايين بود. اول او را به بيمارستان نمازي در شيراز منتقل كردند و سپس براي عمل پيوند كبد، اين زن را به بيمارستان بوعلي انتقال دادند. پدر من چون قبلا در بيمارستان نمازي شيراز اهداي عضو انجام داده بود، توانستم در روند عمل پيوند اين زن ۳۹ ساله، اقداماتي را انجام دهم.»