وزير ارتباطات مي‌گويد «اختلال اينترنت را به من نشان دهيد»
وضعيت اينترنت شما چگونه است؟
گروه اقتصادي
نزديك به 10 ماه پس از شروع ناآرامي‌ها در كشور، اختلال در اينترنت تداوم دارد و هر روز نارضايتي از كيفيت پايين اينترنت و اعمال فيلترينگ شديد بيشتر مي‌شود. در حال حاضر تمام پيام‌رسان‌ها و پلتفرم‌هاي خارجي و بخش بزرگي از سايت‌هاي مهم بين‌المللي فيلتر شده است. طبق داده‌هاي موجود در اين مدت فقط فيلترينگ اينستاگرام بيش از ۳۰۰ هزار فروشگاه اينترنتي را تعطيل كرده و سفارش‌هاي روزانه‌اي كه در بستر اين پلتفرم انجام مي‌شد را از ۷۳۰ هزار مورد به ۱۵۰ هزار سفارش كاهش داده است. بدين‌ترتيب فروش روزانه فروشگاه‌ها از ۱۲۰ ميليارد تومان به ۱۷ ميليارد تومان رسيده و بيش از ٢٧ هزار ميليارد تومان زيان روي دست فروشندگان گذاشته است.
موضوع اينترنت و فيلترينگ در اين مقطع صرفا صاحبان كسب و كارهاي كوچك را متضرر نكرد، بلكه بنگاه‌هاي متوسط و بزرگ نيز از اين جريان ضربه خوردند؛ همان‌طور كه ساير گروه‌ها ازجمله دانشگاهيان، هنرمندان، روزنامه‌نگاران، پژوهشگران و حتي دانش‌آموزان صدمه ديدند. برهمين اساس موج مهاجرت در بين اين گروه‌ها بيش از ساير افراد جامعه ديده مي‌شود.
البته اين وضعيت تغييري در روند سياستگذاري‌ها در حوزه اينترنت ايجاد نكرده است و درنهايت دولت سطح چيزي كه به نام «اينترنت طبقاتي» شناخته مي‌شود را گسترش داده است. بدين معني كه اگر در روزهاي نخست ناآرامي‌ها در شهريور 1401، وزارت ارتباطات صرفا به برخي افراد اينترنت بدون فيلتر ارايه مي‌كرد؛ پس از مدتي گستره اينترنت آزاد به برخي مشاغل مانند برنامه‌نويسان، پزشكان، خبرنگاران و حتي توريست‌هاي خارجي سرايت كرد. البته همواره سياستگذار حوزه ارتباطات، خبرهاي مرتبط با اينترنت طبقاتي را تكذيب كرده است. همان‌طور كه خبرهاي كندي اينترنت را تكذيب كرده است.
اتفاقي كه بارها هم تكرار شده است. اخيرا عيسي زارع‌پور وزير ارتباطات در حاشيه نمايشگاه الكامپ، اختلال در شبكه اينترنت كشور را انكار كرده و گفته است: «همين الان اختلالِ اينترنت را به من نشان بدهيد.» البته سياستگذار هميشه موضوع اختلالات اينترنتي را تكذيب نكرده؛ بلكه گاهي اوقات آن را ناديده گرفته و در مقابل آن سكوت كرده است. مقامات وزارت ارتباطات در موضوع فروش فيلترشكن توسط گروه‌هاي خاص هم عمدتا همين واكنش‌ها را نشان داده‌اند.
اين درحالي است كه غير از گروه‌هاي خاص آن هم نه همه آنها بقيه ايرانيان روزانه با سرعت كند اينترنت مواجه هستند. اين گروه بزرگ هر ماه هزينه‌هاي هنگفتي هم بابت فيلترشكن و وي‌پي‌ان پرداخت مي‌كنند تا شايد بتوانند كارهاي روزمره خود را انجام دهند. درحالي كه روشن نيست گردش مالي هنگفت سايت‌هاي ارايه‌كننده فيلترشكن كه اتفاقا بخش بزرگي از آنها هم فيلتر نيستند(!) چقدر است و اين پول به جيب چه كساني مي‌رود؟
مردم چگونه اينترنت را تعريف مي‌كنند؟
اخيرا سايت فرارو از مخاطبانش خواسته در مورد وضعيت اينترنت اظهارنظر كنند. مخاطباني كه به طنز يا به صورت جدي همگي از اختلالات اينترنت و سرعت كند آن صحبت كردند. يكي از مخاطبان اين سايت مي‌گويد: «متاسفانه اينترنت بسيار كند است. حتي براي سايت‌هاي داخلي نياز به خريد فيلترشكن هست، بر همين اساس هزينه‌هاي جاري ما زياد شده است. سانسور در عصر جديد قطعا پاسخگو نيست و فقط ايجاد يأ‌س و سرخوردگي در آحاد جامعه مي‌كند. »
مخاطب ديگري مي‌گويد: «اينترنت واقعا افتضاح شده است. فيلترشكن هم دايم قطعي و وصلي دارد. خيلي دلم مي‌خواهد حس كشورهايي كه اينترنت پرسرعت دارند را تجربه كنم.»
كاربر ديگري نوشته است: «وضعيت اينترنت در ايران عاليه، حرف ندارد. مسوولان همين فرمان برن به ۱۴۰۰ سال قبل مي‌رسيم.»
خلاف جهت دريا
از نگاه يك مخاطب ديگر «در ايران برخلاف ساير كشورها، مسوولان وزارت ارتباطات به دنبال افزايش سرعت اينترنت نيستند. اصلا به دنبال همگاني كردن اينترنت نيستند.»
او مي‌افزايد: «در ايران وزارت ارتباطات در تلاش است تا هر طور كه مي‌تواند در استفاده از اينترنت جهاني و ارتباط مردم با دنيا، سنگ‌اندازي كند. افزايش قيمت، كندي سرعت، فيلترينگ گسترده و از سوي ديگر فروش فيلترشكن و كسب درآمد براي خودي‌ها معضلاتي است كه در ايران ديده مي‌شود.» او تاكيد مي‌كند: «تا زماني كه نگرش مسوولان كشور عوض نشود، اتفاق مثبتي در اين حوزه نخواهد افتاد.»
مخاطب ديگري مي‌گويد: «حرمت كلمات را بايد حفظ كنيم. چيزي كه در ايران به غلط اينترنت نامگذاري شده هر چي كه باشه اينترنت نيست. اينترنت را فقط زماني مي‌توانيد ببينيد كه از ايران خارج شده باشيد.»
شخص ديگري مي‌گويد: «واقعا سرعت اينترنت جاي تاسف دارد. حتي براي دانلود يك عكس يا فاكتور هم بايد كلي زمان صرف شود و واقعا نااميد‌كننده است. من پسرم كلاس‌هاي آنلاين كه دارد به خاطر كندي و قطعي اينترنت خيلي بهش فشار عصبي مياد.»
يكي از مخاطبان مي‌گويد: «در تهران اينترنت خيلي بهتر است، شهرستان عملا اينترنت نيست.»
مخاطب ديگري مي‌گويد: «وضع اينترنت در لنگرود بسيار خراب است خيلي قطع و وصل مي‌شود وقتي هم كه وصله اكثرا به سختي مي‌توان سايتي رو باز كرد.»
2 هفته اذيت‌كننده
يك گرافيست در مورد وضعيت اينترنت مي‌گويد: «تقريبا 2 هفته هست كه اينترنت فوق‌العاده اذيت‌كننده شده است. پروكسي‌هاي داخلي تلگرام فوق‌العاده بد بالا مياد. اكثر فيلترشكن‌ها سرور‌هاشون قطعي دارد. آپلود فوق‌العاده سخت شده است. وقتي مي‌خوام از سايت خارجي براي آموزش استفاده كنم عمدتا به دردسر مي‌افتم، چون سرعت اينترنت بسيار بد است. عجيب اين است كه سايت‌هاي خارجي كه مي‌خواهيم براي آنها رزومه بفرستيم بدون فيلترشكن چند دقيقه با تاخير باز مي‌شوند، ولي با فيلترشكن بسيار سريع كار مي‌كنند.»
واكنش به اظهارات وزير ارتباطات
در واكنش به اظهارات اخير وزير ارتباطات هم برخي كاربران واكنش نشان دادند. يكي از اين كاربران مي‌گويد: «وقتي وزير اختلالِ اينترنت را تكذيب مي‌كند خود اين موضوع كي مشكل است كه نياز به رفع شدن دارد.»
مخاطب ديگري گفته است: «از قديم گفتن هر كي كه خواب باشد را مي‌شود، بيدارش كرد ولي كسي كه خودش را به خواب زده، نمي‌شود.»
يكي از كاربران كه خود را يك فرد دانشگاهي معرفي كرده، مي‌گويد: «بسيار از وضعيت اينترنت گلايه‌مندم و اصلا به نظر مي‌رسد در ايران اينترنت و ارتباط آزاد وجود ندارد. مگر اينكه با استفاده از روش‌هايي كه از نظر دولت غيرقانوني است، مثل فيلترشكن.»
او مي‌افزايد: «متاسفانه سياست در حوزه اينترنت به سمتي مي‌رود كه به صورت كامل ميل به قطع كامل ارتباط با خارج از كشور است و اگر تاكنون اين اتفاق نيفتاده چون تبعات اجتماعي آن قطعا اين امكان را براي نهادهاي مسوول فراهم نكرده است و اين متاسفانه يكجانبه‌نگري به مبحث اينترنت بدون درنظر گرفتن نظرات كارشناسان حوزه تخصص آن و بازار پركسب و كارهاي فضاي مجازي قطعا ضررهاي هنگفتي را تاكنون به كشور و اقتصاد اشخاص و همچنين در بخش علمي ايجاد كرده كه يك نمونه آن كاهش رتبه علمي دانشگاه‌هاي ايران در تحقيق است كه قطعا يكي از دلايل آن همين موضوع است.»
او تاكيد مي‌كند: «مسلما تصميمات اضطراري در حوزه امنيت نبايد تبديل به يك حكم دايمي شود كه مردم را از حقوق‌شان در اين بخش براي همشيه محروم كند.»
اينترنت طبقاتي است
يكي ديگر از مخاطبان مي‌گويد: «معناي كلمه افتضاح را با اينترنت ايران مي‌توان فهميد. البته آنچه ما در ايران داريم اينترنت نيست، اينترانت يا شبكه محلي است»
تجربه شما چيست؟
شما مخاطب «اعتماد» هم مي‌توانيد از تجربه كيفيت اينترنت در اين دو، سه ماه اخير براي‌مان بگوييد و بنويسيد. براي‌مان بنويسيد كه با چه مشكلاتي روبه‌رو هستيد و براي عبور از اين مشكلات چه مي‌كنيد؟