كوتاه درباره در جست‌وجوي خردمندي
آيين فرزانگي
محسن آزموده
لوكيوس آناييوس سنكا
(4 پ م-65 م) انديشمند و نمايشنامه‌نويس رومي، از چهره‌هاي اصلي فلسفه رواقي است. او در دنيا زندگي پر‌ماجرايي داشت و پستي و بلندي‌هاي زيادي ديد، از تبعيد و زندان تا آموزگاري و مشاوره نرون جوان، امپراتور مشهور رومي. سنكا در جواني به رواقيون علاقه‌مند شد و با اين رهيافت درباره موضوعات گوناگوني چون شفقت، منفعت، خداشناسي و... نوشت.
نوشته‌هاي او پس از مرگش در 12 كتاب با عنوان «گفت‌وگوها» درباره موضوعات اخلاقي و فلسفي جمع‌آوري شد. «در جست‌وجوي خردمندي» عنوان 124 نامه از سنكا است كه در سه دفتر با ترجمه محمدصادق رييسي توسط انتشارات پيام روز منتشر شده است.
به نوشته مترجم انگليسي ساختار نامه‌ها جالب و پركشش است. نامه‌ها را سنكا به دوستش لوسيليوس نوشته است و از واپسين آثار سنكا ست. رسالات دربرگيرنده گونه‌هاي متداول ادبي است: نوعي سنت تسلي بخش، آكنده از درونمايه دوستي. در يكي از نامه‌ها با عنوان در باب زوال عصر چنين مي‌خوانيم: «لوسيليوس دلبندم، اشتباه مي‌كني اگر فكر كني كه تجمل، غافل از رفتار شايسته و ساير تباهي‌هايي كه هر انساني عصري را ملامت مي‌كند كه در آن زندگي مي‌كند، به ويژه مشخصه عصر خودمان هستند؛ نه، آنها تباهي‌هاي نوع بشرند نه تباهي‌هاي روزگار. هيچ دوره‌اي در تاريخ از ملامت رها نبوده است. افزون بر اين، اگر تو روزي شروع كني به التفات و بي‌قاعدگي‌هايي كه متعلق به هر عصر خاصي است، درخواهي يافت كه بايد از شرمساري انسان سخن گفته شود.»