پايان ماه عسل پوتين و اردوغان

اعتماد| روزنامه امريكايي وال استريت ژورنال در گزارشي به نقل از چند ديپلمات و تحليلگر نوشت، ولاديمير پوتين درخواست‌هاي رجب طيب اردوغان براي مذاكرات در مورد تمديد ابتكار عمل غلات درياي سياه را ناديده مي‌گيرد.
منابع مورد استناد اين روزنامه امريكايي گفتند، رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهوري تركيه مكررا در هفته‌هاي اخير گفته، خواستار آن است كه با ولاديمير پوتين، رييس‌جمهوري روسيه بر سر تمديد توافق غلات درياي سياه كه اجازه به صادرات غلات اوكراين از بنادر مجاور درياي سياه را مي‌دهد، مذاكره كند. با اين وجود روساي جمهور تركيه و روسيه هنوز هيچ گفت‌وگوي تلفني نداشته‌اند. به نوشته وال استريت ژورنال، چند ديپلمات مي‌گويند كه مقام‌هاي تركيه‌اي تلاش مي‌كنند اين مساله را از طريق مجاري ارتباطي ديگر با كرملين حل و فصل كنند. در اين گزارش بيان شد، روسيه به دليل آنكه اردوغان باعث «خشمگين شدن» دولت روسيه شد، با تمديد توافق غلات درياي سياه مخالفت كرد. اردوغان اوايل ماه جولاي در تصميمي كه خشم مسكو را در پي داشت، چند تن از اعضاي گروه شبه‌نظامي آزوف را به اوكراين بازگرداند و نهايتا موافقت كرد، پيوستن سوئد به ائتلاف ناتو را تصويب كند. در واقع بازگرداندن فرماندهان گروه آزوف درحالي صورت گرفت كه تركيه با روسيه توافق كرده بود تا پايان جنگ اوكراين آنهارا نزد خود نگه دارد. اما در سفري كه ولودمير زلنسكي رييس‌جمهوري اوكراين به تركيه داشت، اردوغان نه تنها به صراحت اعلام كرد كه اوكراين شايسته پيوستن به ناتوست، بلكه اين فرماندهان گروه آزوف را نيز با زلنسكي روانه اوكراين كرد. موضوعي كه باعث شد يكي از مقامات نظامي ارشد روسيه اعلام كند كه آنكارا با اقداماتي كه انجام داده به مسكو از پشت خنجر زده و در حال تبديل شدن به يك كشور غير دوست است.  همچنين لازم به ذكر است كه تركيه دو هفته قبل در شرايطي با پيوستن سوئد به ناتو موافقت كرد كه پيش از آن يك سال بود كه در اين راستا مقاومت كرده و حتي اردوغان پيش از آغاز نشست سران ناتو در ليتواني تصريح كرده بود كه شرط پيوستن سوئد به ناتو، عضويت تركيه در اتحاديه اروپاست. در اين شرايط لازم به ذكر است كه روسيه در تاريخ ۱۷ جولاي مشاركتش در ابتكار عمل غلات درياي سياه را به‌ طور رسمي پايان داد. اين ابتكار عمل اجازه به صادرات غلات اوكراين از طريق درياي سياه به كشورهايي مي‌داد كه در خطر ناامني غذايي قرار داشتند. روسيه به صورت رسمي دليل خروج يك‌جانبه‌اش از اين توافق را حملات اوكراين به پل كرچ كه كريمه را به سرزمين اصلي روسيه متصل مي‌كند، دانست. مسكو همچنين تضمينش در مورد ايمني دريانوردي در درياي سياه را نيز پس گرفت. ديميتري پسكوف سخنگوي كرملين روز سه‌شنبه هفته گذشته به خبرنگاران گفت: آن بخش از توافق غلات درياي سياه كه مربوط به روسيه مي‌شد، محقق نشده است. وي ادامه داد: ولاديمير پوتين، رييس‌جمهوري روسيه كاملا مشخص كرده كه اين توافق غلات وقتي از سر گرفته مي‌شود كه بخش مربوط به مسكو در اين توافق اجرايي شود. ابتكار عمل غلات درياي سياه يك توافقنامه دو بخشي بود كه در جولاي ۲۰۲۲ توسط روسيه، اوكراين، تركيه و سازمان ملل متحد براي تسهيل صادرات محصولات كشاورزي از روسيه و اوكراين -دو كشور پيشروي جهان در توليد محصولات كشاورزي- به امضا رسيد. بخش اول اين توافقنامه - تسهيل صادرات مواد غذايي اوكراين از بنادر درياي سياه از طريق آب‌هاي تحت كنترل نيروي دريايي روسيه- به‌طور كامل اجرا شده و ده‌ها ميليون تن غلات به ارزش بيش از ۵.۵ ميليارد دلار از طريق كريدورهاي امن صادر شده است. روسيه اما مي‌گويد كه بخش دوم آن كه مربوط به صادرات خود مي‌شود، اجرايي نشده است.