وفاق ملي و انتظارات جامعه
عبدالحكيم سالارزهي
«وفاق ملي» تنها تركيب كليدي، موثر و دلنشيني بود كه جناب دكتر مسعود پزشكيان در مراسم تحليف از آن براي تشكيل كابينه‌اش بهره‌برداري كرد. پس از انتشار ليست وزرا، عده‌اي گفتمان «وفاق ملي» را به دليل عدم حضور اقوام و مذاهب در كابينه دولت، به «وفاق جناحي» تعبير کردند. در اين ميان، عدم حضور اهل‌سنت در كابينه دولت، خبرساز شد؛ زيرا اهل‌سنت نقش سرنوشت‌سازي را در پيروزي دكتر پزشكيان ايفا كرده بود. رييس دولت چهاردهم در كارزار انتخاباتي‌اش با اين جمله كه: «شعار نمي‌دهم، عمل مي‌كنم» توانست توجه گسترده اقوام، مذاهب و گرايش‌هاي ميانه‌رو و معتدل جامعه را جلب كند. پس از پيروزي دكتر پزشكيان در انتخابات، برخي انتظار داشتند رييس‌جمهور بايد جسارت بيشتري به خرج مي‌داد و در نخستين اقداماتش به گفتمان «وفاق ملي» تحقق مي‌بخشيد. برخي ديگر بر اين باور بودند كه بايد به رييس‌جمهور فرصت داد زيرا ايشان قادر است با درايت و «نگاه ملي» از ظرفيت نُخبگان به نحو شايسته استفاده نمايد. بنابراين بهره‌گيري از ظرفيت نيروي‌هاي متخصص و اثرگذار، فارغ از هر نوع ملاك مذهبي، عقيدتي و نژادي، زمينه‌ساز رشد و توسعه پايدار مي‌شود و به بدبيني‌هاي ديرينه پايان مي‌بخشد. قابل يادآوري است، در عصر نوراني نبوت حضرت محمد صلي‌الله عليه و سلم، سلمان فارسي با تبار ايراني در مقام «مشاور ارشد» قرار مي‌گيرد و هنگام محاصره شهر مدينه، بنا بر مشورت سلمان رضي‌الله عنه، خندق‌هايي در مناطق آسيب‌پذير شهر حفر مي‌شود. پيامبر فرمودند: «سلمان از ما اهل‌بيت است». بلال حبشي رضي‌الله عنه غلام آزاد شده، در مقام موذن اسلام قرار مي‌گيرد. در جوامع پيشرفته، استفاده از علوم و دانش، مهارت و تجربه انسان‌هاي توانمند و متعهد، نوعي مباهات به شمار مي‌رود. به‌طور مثال، خانم ساره اميري وزير علوم پيشرفته، رييس سازمان فضايي و نايب‌رييس ماموريت مريخ امارات متحده عربي با اصالت ايراني از منطقه بلوچستان، براي ايرانيان خوشنامي به ارمغان مي‌آورد. اين زن بلوچ نيز در زمره 50 دانشمند برتر جوان در سطح بين‌المللي شناخته شده است.
در ايران اما پس از گذشت بيش از چهار دهه از عمر انقلاب، رييس دولت چهاردهم توانست در اقدامي بي‌سابقه از ظرفيت اهل‌سنت و اقوام در مناصب معاون و مشاور رييس‌جمهور و معاون وزير استفاده كند و با انتصاب استانداراني بومي از ميان اقوام و مذاهب در خوزستان، كردستان و بلوچستان، طلسم و تابوي 45 ساله را بشكند. استمرار روند به‌كارگيري نيروهاي متعهد و توانمند، موجب افزايش اميد بين اقوام، مذاهب و گرايش‌هاي مختلف ايراني مي‌شود و به كاهش و رفع تبعيض‌ها و محروميت‌ها كمك مي‌كند.
پيگيري مجوز ساخت مسجد براي اهل‌سنت در تهران، از مطالبات مهم مردمي به شمار مي‌رود كه از بدو انقلاب تاكنون جريان داشته است، اگر رييس‌جمهور محترم بتواند در حل مشكل مسجد اهل‌سنت تهران موفق عمل كند، اين امر موجب «اعتلاي ملي» مي‌شود و به اعتبار كشور در سطح جهان مي‌افزايد.
دستور ديگر جناب دكتر پزشكيان به وزراي كابينه‌اش در بهره‌گيري از ظرفيت نيروهاي شايسته و متخصص فارغ از رنگ، نژاد و مذهب، نيز اميدواركننده است اما مهم‌ترين بحث، اجرايي شدن اين فرمان است. سرمايه‌گذاري در نيروي انساني كارآمد و نُخبه يكي از موثّرترين راه‌هاي رشد و توسعه به‌شمار مي‌رود. بديهي است، كشف و شناخت توانمندي‌ها، تغيير «الگوي مديريتي» و تلاش براي رشد فكري افراد جامعه، باعث تربيت نيروي انساني اثرگذار مي‌گردد. دولت جناب دكتر پزشكيان مي‌تواند اين مهم را با فراست بيشتري دنبال كند كه اعتماد به نيروهاي متعهد در پست‌هاي كلان مديریتي موجب مي‌شود تا قدرشناسي و «افزايش انگيزه» در تار و پود جامعه تنيده شود؛ اين هدف‌گذاري، تفويض اختيار را به منصه ظهور مي‌رساند.
تدوين استراتژي‌هاي رقابتي، ايجاد «تفاهم انديشه»، «انضباط فكري» در مديريت كشور و «توسعه بومي» بر اساس ارزش‌ها و اولويت‌هاي استاني، با برنامه‌ريزي دقيق، قابل اجرا است و سبب اعتلا و پويايي مي‌شود. حال اگر به مسائل مشروح اين نوشتار با امعان‌نظر و سابقه ذهني تاريخ، به‌دور از تعصب، جامه عمل بپوشانيم شايد بار ديگر شاهد شكوفايي فرهنگ و تمدن اسلامي - ايراني در اين مرز و بوم باشيم. از آنجا كه برانگيختن تعصب و عصبيت از مرموزترين سلاح دشمن در عقب‌ماندگي جوامع شناخته شده است، اگر به نحو شايسته و بايسته با اين عامل برجسته و عيان مبارزه نكنيم امكان دارد بازهم دشمن با همين ابزار و سلاح، هستي‌مان را به يغما برد و به منظور اجراي نقشه‌هاي شوم عليه خاك وطن، به هر دري متوسل شود.