واشنگتن‌پست: ردپاي تركيه در شورش شام
تركيه كه با سوريه ۹۱۱ كيلومتر (۵۶۶ مايل) مرز مشترك دارد، از زمان آغاز جنگ داخلي سوريه در سال ۲۰۱۱، حامي اصلي گروه‌هاي مخالفي بوده كه هدف‌شان ساقط كردن دولت مركزي سوريه بوده است. اين درگيري‌ها همچنين منجر به ورود خيل عظيمي از پناهندگان به تركيه شده و اكنون اين كشور ميزبان ۳ ميليون سوري است. اين درحالي است كه همزمان با انتشار ادعاهايي درخصوص مداخله تركيه در تحولات سوريه مقامات اين كشور به شدت ادعاهاي مربوط به هرگونه دخالت در حمله‌اي كه توسط تحرير الشام و همچنين گروهي از مخالفان سوري تحت حمايت تركيه به نام ارتش ملي سوريه رهبري مي‌شود را رد كرده‌اند. با اين حال اما به ادعاي تحليلگران اين حمله كه به نظر مي‌‌رسد با اهداف طولاني مدت تركيه هم راستا است، بدون موافقت آنكارا نمي‌توانست پيش برود. همچنين در ادامه گزارش ادعايي واشنگتن‌پست در رابطه با نقش تركيه در تحولات اين روزهاي سوريه آمده است كه اين موضوع به تركيه اجازه داده كه عليه نيروهاي كرد در سوريه كه به دشمن قسم‌‌خورده‌اش مرتبط هستند، مقابله كند. اين درحالي است كه تركيه مكررا در مواضع ادعايي خود حمايتش از تماميت ارضي سوريه را اعلام كرده است؛ اما به ادعاي ناظران آخرين چيزي كه ترك‌ها به دنبال آن هستند، وجود يك منطقه خودمختار تحت كنترل كردها در مرزهاي خودشان است. به ادعاي ديگر نشريات در رابطه با نقش‌آفريني مكرر تركيه در سوريه آمده است كه آنكارا از سال ۲۰۱۶ با نفوذ نظامي به سوريه با هدف مقابله با گروه تروريستي داعش يا شبه نظاميان كرد و ايجاد يك منطقه حائل در امتداد مرز خود انجام داده است و اكنون نيز كنترل بخشي از خاك شمال سوريه را در دست دارد. اين كشور همچنين خواستار كاهش تنش‌ها و آشتي ميان دولت سوريه و مخالفان بوده است. تركيه همزمان در تلاش‌‌هاي ديپلماتيك بين‌المللي براي حل و فصل درگيري‌ها در سوريه نيز شركت كرده است، از جمله برگزاري نشست‌هاي آستانه با حضور ايران و روسيه. در ادامه گزارش واشنگتن پست آمده كه اخيرا آنكارا به دنبال آشتي با همتاي سوري خود بوده است تا به اين وسيله تهديد ناشي از شبه نظاميان كرد را كاهش دهد و بازگشت ايمن پناهندگان را تضمين كند. اما رييس‌جمهور سوريه به پيشنهادات تركيه پاسخ منفي داده است. در اين رابطه عمر جليك، سخنگوي حزب حاكم رجب طيب اردوغان، گفت: «تمام بيانيه‌هايي كه ادعا مي‌كنند تركيه مخالفان دولت سوريه را تحريك كرده يا از آغاز درگيري‌ها در اين كشور حمايت كرده است، نادرست است. آنچه ما در سوريه به دنبال آن هستيم به هيچ‌وجه افزايش خشونت يا درگيري نيست.» با اين حال تحليلگران مدعي‌اند كه حمله شورشيان و مخالفان بدون چراغ سبز تركيه غيرممكن بوده است. در اين راستا اين ادعا نيز مطرح است كه با وجود اينكه تحرير الشام به عنوان يك سازمان تروريستي شناخته شده است، اما بر اين باورند كه تركيه تاثير قابل‌توجهي بر اين گروه دارد. در اين رابطه گونول تول، مدير برنامه تركيه در موسسه خاورميانه مستقر در ايالات‌متحده، مي‌گويد آنكارا كنترل كامل بر تحريرالشام ندارد، اما حمايت‌هاي غيرمستقيمي را ارايه كرده و اجازه عبور كاميون‌هاي كمك به پايگاه تحريرالشام در ادلب را داده است. در ادامه گزارش واشنگتن پست آمده است كه درگيري‌هاي اخير سوريه مي‌تواند خطرات متعددي براي تركيه نيز به همراه داشته باشد، از جمله افزايش تنش‌ها با حاميان دولت سوريه، يعني ايران و روسيه. تركيه به عنوان يك عضو ناتو، تلاش كرده است تا روابط نزديكي با هر دو كشور اوكراين و روسيه برقرار كند. همچنين افزايش بي‌‌ثباتي در سوريه مي‌تواند موج جديدي از پناهندگان را به سمت مرز تركيه روانه كند. تول در ادامه گفت‌وگوي خود با اين نشريه گفت كه اگرچه روسيه مشغول جنگ در اوكراين است، اما ولاديمير پوتين تمايل ندارد كه ببيند دولت سوريه سقوط كرده است. تول همچنين در اين رابطه در ادامه گفت‌وگوي خود گفت: «شك دارم كه روسيه بخواهد از سوريه دست بكشد. اين كشور براي پوتين بسيار مهم است.» به ادعاي گزارشات ديگر نشريات درخصوص تحولات اخير سوريه و نيز بازيگري تركيه آمده است كه حمله شورشيان و معترضين ممكن است منجر به اين شود كه تركيه به اهداف استراتژيك خود در سوريه از جمله تامين مرزهاي جنوبي خود و تسهيل بازگشت ايمن پناهندگان سوري دست يابد. اين نشريات اين استدلال را براي ادعاي خود مي‌آوردند كه تركيه از سال ۲۰۲۲ تلاش كرده است تا روابط خود را با سوريه عادي كند. با اين حال اما رييس‌جمهور سوريه بر خروج نيروهاي تركيه از شمال سوريه تاكيد دارد، درحالي كه تركيه معتقد است كه نمي‌تواند تا زماني كه تهديدات ناشي از شبه نظاميان كرد ادامه داشته باشد، عقب‌نشيني كند. تحليلگران بر اين باورند كه اين درگيري‌ها مي‌تواند دولت سوريه را تحت فشار قرار دهد تا با تركيه آشتي كند و وارد مذاكرات با مخالفان سوري شود. به ادعاي واشنگتن پست علاوه بر آن، اين موضوع ممكن است به تركيه اجازه دهد كه واحدهاي حفاظت از مردم كرد سوريه را از مرزهاي خود دور كند. همچنين اميدهاي ديگري نيز وجود دارد و آن اين است كه كنترل مخالفان بر حلب، پناهندگان را به بازگشت تشويق كند. علي يرليكا، وزير كشور، اشاره كرد كه حدود ۴۰درصد از پناهندگان سوري در تركيه از حلب هستند. با اين حال، تول اما در ادامه گفت‌وگوي خود با واشنگتن پست اشاره كرد كه تركيه ممكن است نتواند بر تحريرالشام كنترل داشته باشد زيرا اين گروه به دنبال منافع خود است. اكنون سوال اصلي اين است كه تحريرالشام پس از پيشروي‌هاي خود تابع اردوغان خواهد بود؟ به گفته تول اين كاملا نامعلوم است!