هنوز هم تدبير مهم‌تر از ساده‌زيستي است
علي شكوهي
اين روزها يك خبرگزاري خاص وابسته به نهادي خاص در راستاي تدابير انديشيده شده براي حمله به دولت دكتر روحاني، فيلمي را توليد كرد كه از محل زندگي يكي از وزرا در لواسانات گزارش مي‌كند. اين فيلم بعدها هم در يكي از برنامه‌هاي تلويزيوني كه اجراي آن را يكي از «دلواپسان» شناخته شده برعهده داشت، با حذف اسم وزير مربوطه پخش شد و نشان داد كه صدا و سيما هم به آن موضوع گوشه چشمي دارد و از توليد اينگونه فيلم‌هاي هدفدار استقبال مي‌كند. هدف توليد اين فيلم اين بود كه نشان دهند وزير راه و شهرسازي در رفاه به سر مي‌برد و يك خانه در لواسانات دارد و طبعا چنين فردي كه از رفاه برخوردار است نمي‌تواند به فكر مردم محروم باشد و مثلا براي صاحبان مسكن مهر دل بسوزاند. احتمالا اين فيلم را خيلي از افراد ديده‌اند و چه بسا از منظر برخي از ملاك‌هاي مورد قبول مردم از جمله ضرورت ساده‌زيست بودن مسوولان، با سازندگان آن مستند هم احساس همراهي كرده باشند اما من بر آنم كه بايد در اينگونه مسائل به نكات ديگري هم توجه كرد و مسائل را تنها از منظري كه برخي مي‌خواهند، مورد توجه قرار نداد. در اين باره چند نكته را مطرح مي‌كنم:
1- ترديد ندارم كه مسوولان بايد ساده‌زيست و كم‌معونه باشند و بسان متوسط مردم زندگي كنند. در عين حال داشتن حداقل‌هاي مورد نياز هر خانواده حق هر كسي است و دليلي ندارد كه ما به افراد به خاطر داشتن امكانات متعارف معترض باشيم. طبعا بسياري از مسوولان ما را كساني تشكيل مي‌دهند كه به دليل تخصص و فعاليت اقتصادي و سابقه كاري، از امكاناتي بيشتر از مردم معمولي برخوردارند كه اين امر به خودي خود عيب و اشكال نيست. آنچه ايراد دارد نقب به بيت‌المال و سوءاستفاده از جايگاه سياسي و مديريتي و برخورداري از رانت اطلاعاتي و اقتصادي و ارتكاب اقدامات خلاف قوانين است و الا كم نيستند مديراني از طيف‌هاي سياسي مختلف كه اكنون در حوزه‌هاي اقتصادي و صنعتي فعاليت مي‌كنند و الحمدلله بيشتر از امثال ما هم درآمد و امكانات در اختيارشان هست و ايرادي هم به آنان نمي‌شود گرفت. ساختار خاص اقتصادي كشور هم برخي را ثروتمند كرده است بدون آنكه هيچ اقدام خلافي انجام داده باشند از جمله افرادي مانند همين وزير محترم كه چند دهه قبل خانه و ملكي را در اطراف تهران به قيمت ناچيز خريداري كردند اما اكنون بهاي زيادي پيدا كرده است.
2- انگيزه تهيه‌كنندگان اين فيلم مستند هم مهم است. گاهي كسي دلش براي مردم سوخته و درصدد اصلاح يك انحراف در مديريت كشور است ولي گاهي صرفا انگيزه سياسي و رقابت انتخاباتي در ميان است و كساني با هدف تخريب يك دولت و نيروهاي كارآمد آن اقدام به انجام كارهايي از اين دست مي‌كنند. ترديد وجود ندارد كه اينگونه فيلم‌ها و اخبار و مطالب و گزارش‌ها يك خوراك تبليغاتي است كه با هدف تخريب دولت روحاني تهيه مي‌شود و انگيزه تخريبي در آن بسيار بيشتر از اصلاح‌گري است و از سوي كساني در محافل خاص برنامه‌ريزي مي‌شود. اينان صدها موارد از دزدي‌ها و ثروت‌اندوزي‌هاي ظالمانه و تبديل بيت‌المال به مال‌البيت را خبر دارند اما چون دستاورد سياسي براي آنان ندارد و منجر به ضربه سياسي به خودشان يا طيف سياسي مورد حمايت آنان مي‌شود، ناديده مي‌گيرند اما در اين زمينه خاص وارد مي‌شوند چون هدف آنان تخريب دولت روحاني و تهييج افكار عمومي قشري خاص عليه وزراي قدرتمند كابينه ايشان است. نمي‌توان «اراده باطل» پنهان شده در پس اين اقدامات را ناديده گرفت حتي اگر از زبان آنان «كلمه حق» صادر شده باشد در حالي كه در غالب موارد به دروغ و تهمت و جعل و بزرگ‌نمايي و تحريف پناه مي‌برند.
3- هميشه معتقد بودم كه «تدبير مهم‌تر از ساده‌زيستي است» و هنوز هم بر اين نظر اصرار دارم. روزي دوستي در دولت قبل از ساده‌زيستي رييس دولت سخن مي‌گفت و اينكه غذايش را از منزل مي‌آورد! گفتم نيازي نيست يك مسوول غذايش را از منزل بياورد و ما راضي هستيم كه حتي غذاي تمام خانواده و فاميل خودش را از رياست‌جمهوري تامين كند اما با يك بي‌تدبيري هزينه گزاف روي دست ملت نگذارد. براي آن دوستم توضيح دادم كه هزينه انجام يك اقدام انتخاباتي براي راه‌اندازي نمايشي راه‌آهن اصفهان – شيراز در دولت قبل و ريختن ريل بر زمين مهيا نشده و هزينه جمع‌آوري ريل‌ها و فراهم كردن مجدد زيرساخت‌ها، به گفته نمايندگان استيضاح‌كننده وزير راه وقت (بهبهاني) حدود 200 ميليارد تومان بوده است. واقعا كدام يك براي مردم پرهزينه‌تر است؟
4- مردمي كه با وعده دولت قبل به سراغ مسكن مهر آمدند اميد به اين داشتند كه صاحب خانه ارزان بشوند. اختصاص ميلياردها دلار و ميلياردها تومان به اين امر شايد در گام اول نشانه اقدام عدالتخواهانه دولت قبل به نظر برسد اما غالب كارشناسان معتقدند كه اين كار بدون محاسبه درست و پشتوانه كارشناسي انجام شده و نتايج آن هم مثبت نيست. قرار بود در خود دولت قبل با آن درآمدهاي افسانه‌اي و بعد از سه سال، اين طرح تكميل و نهايي شود اما اين كار انجام نشد و ده‌ها هزار واحد نيمه‌تمام بدون برخورداري از امكانات اوليه شهري و رفاهي، براي دولت بعد باقي گذاشته شد آن هم در حالي كه درآمد دولت روحاني كاهش چشمگيري پيدا و تدبير بي‌تدبيري دولت قبل را ناممكن كرد. وزير كنوني به دلايل مختلف با طرح مسكن مهر مخالف است اما چاره‌اي جز اتمام اين بناهاي نيمه‌تمام ندارد و با امكانات كم مشغول پيشبرد اين كار است اما دوستان مخالف دولت، به محدوديت‌هاي اين دولت و غلط بودن اقدامات دولت قبل كاري ندارند. آنان فقط مي‌خواهند از بستر مطالبات مردم ضعيف و نيازمند مسكن، ماهي سياسي خودشان را صيد كنند.