تهران 1329 چه شكلي داشت؟
18 بهمن 1329، «باختر امروز» در صفحهي اول اين گزارش خواندني دربارهي پايتخت ايران و آمارها مربوط به آن را منتشر كرد؛ تهران چهقدر كوچك بوده است!
در تهران چهار هزار بنگاه بازرگاني و سه هزار بقالي و دو هزار عطاري وجود دارد شايد تا امروز نميدانستيد كه در جنوب شهر بيشتر اهالي صاحب خانه شخصي بوده و در شمال غالب خانهها اجاري است، در جنوب شهر پزشك كم و در شمال شهر مسجد ناياب است. تنها در بخش سه بيش از يك هزار گاراژ اتومبيل موجود ميباشد.چندي پيش يك هيات 100 نفري طي هفت ماه نسبت به مستغلات تهران رسيدگي به عمل آورده و آمارهاي جالبي تهيه كردند. طي اين رسيدگي معلوم شد كه در فاصله سه سال از لحاظ مستغلات يك سوم بر بناهاي تهران افزوده شده است به طوري كه اكنون شماره مستغلات تهران به 156251 ميرسد. جمع اجاره مستغلات در تهران به يك ميليارد و 217 ميليون ريال ميرسد. يك مقايسه اجمالي نشان ميدهد كه در بخش 2،3،5،7 و 10 بيش از ساير بخشها اجاره گرفته ميشود و بالعكس 1،4،6،8 و9 اجارهدهندگان كمتر هستند و اين نكته نشان ميدهد كه در اين نقاط بيشتر ساكنين خود صاحب خانه و زندگي هستند. در شهر تهران خانههاي مسكوني 33256 و منازل اجاري 45146 خانه است و درحال حاضر 2115 خانه خالي و 1048 خانه زير ساختمان در تهران وجود دارد. موضوع ديگر مقايسه برخي حرف و مشاغل است. در تهران در برابر 12 ورزشگاه 42 شيرهكشخانه وجود دارد. همچنين در مقابل 122 كتابفروشي 342 مغازه مشروبفروشي موجود است. تنها در يك بخش سه 1000 جاي اتومبيل شخصي وجود دارد و حال آنكه در بخش هشت بيش از دو جاي اتومبيل شخصي و مجموعا در 9 بخش تهران (به جز بخش سه) فقط 888 جاي اتومبيل شخصي موجود است. در بخش 9 در تهران فقط 68 مسجد و در بخش هشت 67 مسجد وجود دارد اما در تمام بخش يك فقط پنج مسجد موجود است. همچنين مطب بالعكس در بخش 1،2،3،4 و 5 بيش از بخشهاي 6،7،8،9 و10 است و حال آنكه مطلعيم اهالي پنج بخش بيشتر مبتلا به بيماري هستند تا اهالي پنج بخش اوليه در بخش 10 گرمابه، ميوهفروشي، لحافدوزي، كلهپزي، كافه رستوران، كبابي، كاروانسرا، قهوهخانه، قصابي، طويله، شيرينيفروشي، سقطفروشي، زغالفروشي و داروخانه بيش از ساير بخشها موجود است. مطالب جالب توجهي كه از رسيدگي به مستغلات تهران پيش آمده بسيار است، از جمله آنكه در تهران چند موسسه است كه «لحاف» كرايه ميدهد. در سراسر تهران بيش از پنج هزار دكان خالي وجود دارد. ميان حرفهها در تهران آرايشگاه بيش از ساير مشاغل است زيرا تنها در اين شهر 1166 آرايشگاه وجود دارد. مشاغل ديگري كه شاغلان آن زياد است عبارتند از: حقالعمل كار و بنگاه بازرگاني 4169، بقالي 3291، سقطفروشي و عطاري 2091، قهوهخانه 1941، نجاري 163 كفاشي 1530، خياطي 1389، نانوايي 1170 و قصابي 1128 در جنوب شهر و نقاط پرجمعيت حرفههاي زير فراوان است: سيرابيفروشي، جگركي، فرينيپزي، كهنهفروشي، كشكسائي، كلهپزي. اين بود يك مطالعه اجمالي اداره مميزي مستغلات درباره تهران كه بيش از يك ميليون جمعيت دارد.