همزمان با چهارمين دور حملات امريكا و نيروهاي ائتلاف عليه مواضع انصارالله يمن مطرح شد
چراغ سبز تلآويو به حماس!
احسان پناهبر
درحالي كه دامنه شعلههاي آتش در خاورميانه هر روز گستردهتر ميشود، شبكه الجزيره به نقل از منابع آنروا گزارش داده است كه حملههاي هوايي اسراييل در رفح بالا گرفته و نگرانيها در مورد توفيق «عمليات بشردوستانه بيش از حد گسترده» افزايش يافته است. اين درحالي است كه مذاكرات آتشبس در پاريس پايان يافته و اكنون طرفين در حال ارزيابي پيشنهادات هستند. تاكنون حداقل نزديك به 30 هزار فلسطيني در حملات اسراييل به غزه از 7 اكتبر تاكنون كشته و 70 هزار نفر نيز زخمي شدهاند.
اوجگيري تنشها در درياي سرخ
به گزارش آسوشيتدپرس از صنعا، در تازهترين دور درگيريها، ايالاتمتحده و بريتانيا شنبهشب دستهاي حملات به 18 هدف جنبش انصارالله در 8 نقطه مختلف در داخل يمن انجام دادند كه بخشي از تلاش مستمر براي مقابله با تهديدات نيروهاي اين جنبش عليه منافع اسراييلي و حاميان غربي آنهاست. اين چهارمين دور حملات امريكا و بريتانيا عليه انصارالله يمن در بحبوحه حملات مستمر اين گروه عليه كشتيهاي تجاري در درياي سرخ است. براساس بيانيهاي كه پنتاگون منتشر كرد، حملات روز شنبه به تعدادي از اهداف انصارالله يمن از جمله تاسيسات زيرزميني انبار تسليحات، ديگر تاسيسات ذخيره موشك، پهپادهاي تهاجمي يكطرفه، سامانههاي پدافند هوايي، رادارها و يك هليكوپتر اصابت كرد. ايالاتمتحده و بريتانيا اين حملات را با كمك استراليا، بحرين، كانادا، دانمارك، هلند و نيوزيلند انجام دادند. اين بيانيه كه به طور مشترك از سوي همه كشورهاي حامي اين حملات صادر شد، مدعي شد؛ «هدف از اين حملات دقيق، مختل كردن و تضعيف تواناييهايي است كه انصارالله براي تهديد تجارت جهاني، كشتيهاي دريايي در يكي از حياتيترين آبراههاي جهان بدان متوسل ميشوند.» انصارالله نيز در بيانيهاي اعلام كرد كه با حملات بيشتر عليه اهدافي در درياي سرخ به «تشديد تنشها توسط امريكا و بريتانيا» پاسخ خواهند داد. منابع اين جنبش به شبكه المسيره همچنين اعلام كردند كه در پاسخ به حملات شنبه شبه ائتلاف به رهبري امريكا، به يك نفتكش امريكايي در خليج عدن با موشكهاي دقيق حمله كردهاند. يحيي سريع، سخنگوي نيروهاي مسلح جنبش انصارالله، روز يكشنبه در بيانيهاي كه در شبكه اجتماعي ايكس انتشار يافت، اعلام كرد كه نيروهاي انصارالله يك نفتكش امريكايي را در خليج عدن به تعدادي موشك دقيق هدف قرار دادهاند. همين بيانيه مدعي است كه انصارالله با پهپاد به يك ناو جنگي امريكايي در درياي سرخ نيز حمله كرده است. انصارالله كه به حمايت از مردم غزه و اشغالگري اسراييل در اين منطقه برخاسته، اظهار داشته است تا زماني كه اسراييل از غزه بيرون نرود و به تجاوز خود به آن منطقه را خاتمه ندهد، دست از حملات به اهداف تعيين شده خود بر نميدارد. از سوي ديگر، واشنگتن و لندن نيز متعهد شدهاند تا زماني كه حملات انصارالله عليه كشتيراني در درياي سرخ متوقف نشود، به حملات خود عليه مواضع اين جنبش ادامه خواهند داد. اين درحالي است كه ناظران معتقدند تشديد تنش در درياي سرخ و دخالت نظامي فزاينده ايالاتمتحده در بحبوحه ترس از تشديد تنشهاي ناشي از جنگ اسراييل و حماس ميتواند به يك درگيري منطقهاي بزرگتر بدل شود.
پيشرفت در پاريس!
همزمان مقامات مصري به رويترز گفتهاند كه مقامات امريكايي و عربي در حال تشديد تلاشها براي پيشبرد مذاكرات و كاهش اختلاف بين خواستههاي اسراييل و حماس در توافقي براي توقف درگيريها در غزه و آزادي اسراي اسراييلي هستند. در اقدامي كه به نظر ميرسد جديترين تلاش در هفتههاي اخير براي توقف درگيريها در منطقه آسيبديده فلسطيني و آزادي اسراي اسراييلي باشد، مذاكرات براي آتشبس غزه در روز جمعه در پاريس در جريان بود. نمايندگان امريكا، مصر، قطر و اسراييل در پاريس دور هم جمع شدند تا به توافقي جامع دست يابند. به گفته مقامات، چالش اصلي طرفين مذاكره دستيابي به توافقي است كه حماس را متقاعد كند كه آتشبس دايمي و ارسال كمكهاي بشردوستانه امكانپذير است و در عين حال به اسراييل فشار آورند تا خود را براي پايان دادن به اين جنگ خونين آماده كند. ويليام برنز، رييس سيا، پس از هفتهها بنبست در مذاكرات، روز جمعه با عباس كامل، رييس اطلاعات مصر، شيخ محمد بن عبدالرحمن آلثاني نخستوزير قطر و ديويد بارنيا، رييس موساد، در پاريس ديدار كرد. فشار ايالاتمتحده و قطر بالاخره توانست طرفين را براي برقراري آتشبس يك هفتهاي در ماه نوامبر كه بيش از 100 اسير اسراييلي را در ازاي چند صد زنداني فلسطيني و توقف كوتاهي در جنگ قانع كند. آخرين ديدار پس از آن صورت گرفت كه سران رژيم اسراييلي گفتند كه احتمال پيشرفت در مذاكرات وجود دارد. به گزارش الجزيره به نقل از منابع آگاه، حماس همچنين به مقامات مصري اعلام كرده بود كه ميتواند در درخواستهاي خود براي آزادي بيشتر زندانيان فلسطيني در ازاي اسراي اسراييلي انعطافپذير باشد. به گفته يك منبع مطلع از مذاكرات آتشبس كه به دليل نگرانيهاي امنيت ملي نخواست نامش فاش شود، رييس موساد جلسات جداگانهاي با نمايندگان قطر، مصر و ايالاتمتحده برگزار كرده است. اين منبع اظهار داشت: «نشانههاي رو به رشد و اميدواركنندهاي در مورد توانايي ما براي رسيدن به آغاز گفتوگويي معنادار وجود دارد.» به گفته شبكه خبري القاهره مصر، در تلاش براي جلوگيري از حمله اسراييل به شهر رفح غزه، مذاكرهكنندگان تلاشهاي خود را براي برقراري آتشبس در غزه افزايش دادهاند. اين شبكه خبري به نقل از منابع آگاه از مذاكرات گزارش داده است كه اسراييل مدعي است كه اگر آتشبس به سرعت مورد مذاكره قرار نگيرد، به شهر حمله خواهد كرد. واشنگتن از شريك نزديك خود، تلآويو خواسته است كه اين اقدام را انجام ندهد و هشدار داده است كه در صورت ادامه حمله به شهر، تلفات غيرنظاميان بسيار بالا خواهد بود. در همين رابطه نيز، الجزيره گزارش كرده است كه اسماعيل هنيه، رهبر حماس، اولين سفر خود را از دسامبر گذشته به قاهره انجام داده است تا در مورد آتشبس گفتوگو كند.
سوداي تلآويو
دو منبع امنيتي مصر به رويترز گفتهاند كه حماس هيچ پيشنهاد جديدي در گفتوگو با مصريها ارايه نداده است. با اين حال گمان ميرود حماس بيش از 100 اسير اسراييلي را كه دراختيار دارد در ازاي آتشبسي كه با عقبنشيني اسراييل از غزه حاصل ميشود، آزاد كند. نتانياهو نيز اخيرا و دوباره گفته است كه اسراييل تا زماني كه حماس از بين نرود، به حملات خود در غزه ادامه خواهد داد. به گزارش روزنامه اسراييلي «جروزالم پست»، نتانياهو روز پنجشنبه طرحي رسمي براي غزه ارايه كرد و تاكيد كرد كه اسراييل انتظار دارد پس از نابودي حماس، كنترل امنيتي خود را بر اين منطقه حفظ كند و هيچ نقشي براي تشكيلات خودگردان فلسطيني (PA) مستقر در كرانه باختري نميبيند. واشنگتن به دنبال ايفاي نقش تشكيلات خودگردان اصلاح شده است. حماس موضع خود را در آخرين تلاش براي دستيابي به توافق تغيير نداده است و همچنان خواستار آتشبس با خروج اسراييل است. به گزارش الميادين، هيات اسراييلي اوايل روز شنبه پس از دريافت پيشنهادي در «چارچوبي بهروز شده» مبني بر مبادله اسرا در ازاي «آتشبس موقت» كه ازسوي ايالاتمتحده، قطر و مصر تنظيم شده بود، از پاريس بازگشت. در همين رابطه، تزاچي هانگبي، مشاور امنيت كابينه اسراييل، مدعي است كه پيشرفتهايي در جهت دستيابي به توافقي براي توقف جنگ و آزادي اسرا در غزه صورت گرفته است. هانگبي روز شنبه در گفتوگو با شبكه خبري N12 اسراييل گفت كه نمايندگان اسراييلي كه از مذاكرات با مقامات قطري، مصري و امريكايي در پاريس بازگشتهاند، به كابينه جنگ گفتهاند كه «احساس ميكنند دست خالي بازنگشتهاند.» هانگبي گفت: باتوجه به لحني كه در ساعات اخير شنيدهام، امكان پيشرفت وجود دارد. هانگبي گفت: «احتمالا فضا براي حركت به سوي توافق وجود دارد» اما هشدار داد كه شرط اسراييل مبني بر آزادي همه اسيران در دست حماس «به هيچ عنوان نبايد به عنوان پايان جنگ تفسير شود.» به گزارش راديو كان رژيم اسراييل، تلآويو قصد دارد براي تسريع و تسهيل مذاكرات هياتي را به قطر اعزام كند. اكسيوس نيز چارچوب توافق پاريس را اينگونه منتشر كرده است: آزادي چند صد زنداني فلسطيني در ازاي آزادي 35 تا 40 اسير اسراييلي ازجمله زنان غيرنظامي، سربازان زن، مردان بالاي
50 سال و اسراييليهايي كه در وضعيت وخيم پزشكي قرار دارند. فلسطينيان آزاد شده همچنين شامل زندانيان محكوم به گذراندن دوران حبس طولانيمدت نيز خواهند شد. اسراييل با يك روز آتشبس براي هر اسير آزاد شده موافقت ميكند، به اين معني كه اگر حماس تعداد پيشنهادي ربودهشدگان -35 تا 40 نفر- را براي مرحله اول توافق آزاد كند، حدود 6 هفته توقف در جنگ وجود خواهد داشت. چارچوب تعريفي ايالاتمتحده همچنين شامل بازگشت اوليه و محدود شهروندان فلسطيني به بخش شمالي نوار غزه است كه در طول اجراي مرحله اول توافق تحت شرايطي كه در مذاكرات مفصل تعريف ميشود، اجرايي ميشود. اين چارچوب شامل افزايش قابل توجه دامنه كمكهاي بشردوستانه است كه وارد نوار غزه ميشود. به نظر مانند پيشنهاد قبلي، چارچوب جديد فقط به اصول كلي براي مراحل بعدي معامله اشاره ميكند كه بر تضمين آزادي اسرا و تبادل اجساد متمركز است. به گزارش وال استريت ژورنال، گفتوگوهاي بيشتر بين طرفين در هفته آينده ادامه خواهد يافت، زيرا به گفته آنها، اين امر مينميتواند زمينهساز دستيابي به توافقي با هدف جلوگيري از عمليات زميني قريبالوقوع اسراييل در رفح، شهري در جنوب نوار غزه كه بيش از يك ميليون غيرنظامي آواره فلسطيني در آن پناه گرفتهاند، شود. از تلآويو نيز خبر ميرسد كه كابينه نتانياهو ضربالاجلي را براي آغاز ماه رمضان، براي حماس تعيين كرده تا اسراي باقيمانده اسراييلي را آزاد كنند، در غير اين صورت ارتش حمله زميني خود به رفح را آغاز خواهد كرد.