قانون اساسي و شوراياريها
مجيد فراهاني
قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران راي مردم را همواره عاملي تعيينكننده در سرنوشت خود پنداشته و در بزنگاهها و لحظات حساس، ميزان تعيين جهتگيريهاي كشور را به صراحت آراي عمومي اعلام كرده است. اصل ششم قانون اساسي جمهوري اسلامي بر اين مهم تاكيد داشته و اتكاي جمهوري اسلامي بر آراي عمومي را خاطرنشان ميكند. اين اصل با اشاره به «انتخاب رييسجمهوري، نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، اعضاي شوراها و نظاير اينها و يادآوري موضوع همهپرسي» عملا مردم را مركز تصميمات جمهوري اسلامي اعلام كرده است. قانون اساسي در اصل هفتم نيز آمده است كه «طبق دستور قرآن كريم: در آيه دو
«و امرهم شوري بينهم» و «شاورهم في الامر» شوراها اعم از مجلس شوراي اسلامي، شوراي استان، شهرستان، شهر، محل، بخش، روستا و نظاير اينها از اركان تصميمگيري و اداره امور كشورند». بنابراين ميتوان گفت كه قانون اساسي جمهوري اسلامي نه تنها شوراها را دخيل در اداره امور كشور دانسته بلكه شوراياري را نيز به نوعي ذكر كرده است. در همين راستا نخستين دوره شوراي اسلامي شهر تهران انجمن شوراياريها را تشكيل داده است. شوراي شهر از آن زمان به بعد شوراياريها را نقطهاي تاثيرگذار در تصميمات محلي پنداشته و همواره براي ارتقاي جايگاه آنان گام برداشته است. در اين مسير بايد توجه داشت كه 21 عضو شوراي شوراي اسلامي شهر تهران نه ميتوانند و نه امكان ارتباط مستقيم با 9 ميليون تهراني را دارند لذا شوراياريها ميتوانند به عنوان يار و همراه اعضا شوراي شهر براي اتخاذ بهترين تصميمات ممكنه به منظور بهبود وضعيت شهر ايفاي نقش كنند. امروز كه در آستانه برگزاري پنجمين دوره انتخابات شوراياريها قرار داريم، خالي از لطف نخواهد بود كه به وظايف اصلي شورايارها رجوع كنيم.
تلاش براي برنامهريزي و سياستگذاري در سطح محله، نظارت بر عملكرد دستگاههاي مديريت شهري در سطح محله و ناحيه در كنار پرسشگري و تلاش براي رساندن صداي شهروندان به مسوولان شهري از مهمترين وظايف اين نهاد محسوب ميشود لذا كانديداهاي ورود به اين نهاد بايد خود را براي خدمت به مردم آماده كنند. در شهر تهران 12 هزار تن براي تكيه بر 3500 كرسي شوراياريها در 351 محله خود را كانديدا كردهاند، به عقيده نگارنده اين افراد را بايد سرمايههاي اين شهر دانست چرا كه حاضر شدهاند براي عمل به وظيفه خود و حل مشكلات شهروندان به صورت داوطلبانه وارد عرصه رقابت شوند. نكته حائز اهميت در اين بين آن است كه همه افراد بايد بدانند كه انتخابات شوراياريها، انتخابات سياسي نبوده و نخواهد بود به اين معنا كه افراد و كانديداهاي ورود به شوراياريها از جناحهاي سياسي وارد عرصه نشدهاند و صرفا براي حل مشكلات شهر و شهروندان به ميدان آمدهاند. اين افراد با هر جريان فكري و سياسي كه نزديكي داشته باشند، اهميت چنداني ندارد ولي در اين بين دستگاههاي مسوول در انتخابات شوراياريها بايد نهايت تلاش خود را براي ارتقاي آراي كانديداها و افزايش مشاركت در اين مسير به كار ببرند. متاسفانه در هر دوره انتخابات شوراياريها به واسطه عواملي چون عدم آگاهي و اطلاع شهروندان از چيستي موضوع شوراياريها، مشاركت كمي در انتخابات صورت ميگيرد به طوري كه در دوره گذشته انتخابات، ميزان مشاركت تنها 500 هزار نفر بود ولي اميدواريم كه در دوره كنوني اين ميزان مشاركت افزايش يافته تا اعضا شوراياريها با پشتوانه محكمتري در جهت حل مشكلات مردم تلاش كنند. در اين بين نبايد فراموش كرد كه انتخابات شوراياريها در دوره فعلي به صورت تمام مكانيزه و هوشمند صورت ميگيرد و كانديداها بعد از پايان انتخابات ميتوانند نتايج كسب شده را مشاهده كنند.