مشكلات لوازم خانگي
حميدرضا غزنوي
مشكلات بازار لوازم خانگي در كشور، در چند ماه اخير به اوج خود رسيده به گونه‌اي كه قدرت مالي توليدكنندگان براي تقاضاي شكل گرفته در بازار بسيار كم شده است. در اين ميان قيمت برخي اقلام نيز افزايش چند برابري داشته به گونه‌اي كه اقبال عمومي به خريد كالاي قاچاق آن با قيمتي ارزان‌تر به وجود آمده است. دليل اين امر نيز توليد ارزان اين كالا در خارج و با حمايت‌هاي گسترده با قيمتي بسيار كمتر از داخل است.
همين حمايت‌هايي كه از توليدكنندگان خارجي مي‌شود، باعث شده واردات غيرقانوني اين كالاها نيز صرفه اقتصادي بالاتري پيدا كند. اين در حالي است كه توليدكنندگان داخلي براي توليد خود، با مشكلاتي از قبيل تامين ارز و خريد مواد اوليه با قيمت بالاتر از كارخانه مواجه هستند. از سوي ديگر افزايش قيمت ارز نيز تهيه مواد اوليه را به شدت براي توليدكنندگان دشوار كرده؛ چراكه هم مواد اوليه وارداتي و هم مواد اوليه داخلي به دليل نوسانات ارزي، قيمت‌هاي لحظه‌اي دارند. افزايش قيمت در بازار لوازم خانگي نيز تابع مواردي است كه پيش‌تر عنوان شد. بنابراين براي برقراري تعادل در بازار بايد تمام عوامل گفته شده به ثبات برسد. برآيند عوامل بر هم زننده تعادل بازار، پيشي گرفتن تقاضا از عرضه است. براي پوشش كمبود عرضه نيز بايد تلاش شود كه ميزان توليد لوازم خانگي به تقاضا در بازار برسد. افزايش توليد هم مي‌تواند بازار را كنترل كند و هم اينكه هزينه توليد را كاهش دهد. مورد ديگري كه باعث صدمه به بازار و افزايش نوسان و تلاطم مي‌شود، مشكل در تامين فولاد، مواد اوليه پتروشيمي و... است. اگر شرايط تامين اين موارد فراهم شود، مشكل توليد تا حدود زيادي حل مي‌شود. البته اين موارد نيازمند عزمي ويژه از سوي تمام نهادها و وزارتخانه‌هاي مرتبط است. هر چند هماهنگي‌ها سخت نيست، اما به نظر مي‌رسد اولويت اين نهادها حداقل در دو ماهه ابتدايي سال جاري، رفع موانع توليد براي توليدكنندگان نيست. افزايش توليد هزينه ثابت توليد را براي توليدكننده سرشكن مي‌كند و اين موضوع مي‌تواند به كاهش قيمت تمام‌شده محصولات منجر شود. علاوه بر اين، افزايش توليد عرضه را در بازار افزايش مي‌دهد و اين رشد عرضه مي‌تواند قيمت‌ها را با مديريت تقاضا در بازار با كاهش همراه كند. در اين ميان نگراني‌هايي نيز در خصوص گرايش افراد به خريد كالاهاي قاچاق وجود دارد. در پاسخ به اين نگراني بايد خاطرنشان كرد كه هر قدر توليدكننده تقويت شود و عرضه آن نيز افزايش يابد، بازار نيز به آرامش بيشتري مي‌رسد.