حقوقيها پاپس كشيدند، شاخص نيش ترمز زد
گروه اقتصادي| با غيب شدن خريداران حقوقي، بورس تهران نيش ترمز زد تا قدري از شتاب روز شنبه خود بكاهد. شاخص كل بورس ديروز با 82 واحد رشد روي 62 هزار و 653 واحد ايستاد. در بازار ديروز داروييها، معدنيها و اوراق تسهيلات مسكن روندي مثبت داشتند ولي بانكيها، صنايع شيميايي، فلزات و ليزينگ با كاهش تقاضا به مدار منفي رفتند. اين در حالي بود كه خودروييها، محصولات غذايي و بيمهايها هم ديروز روند معاملاتشان متعادل شد. در بازار ديروز «شپديس»، «وبملت» و «وبصادر» بيشترين تاثير مثبت را بر شاخص داشتند. اين در حالي بود كه «مبين» و «حكشتي» بيشترين تاثير منفي را بر شاخص كل داشتند.
بدينترتيب با خروج حقوقيها از برخي صفهاي خريد روز شنبه، از شتاب بازار گرفته شد و بازار به سمت منفي حركت كرد. اما با اين وجود كاهش تعداد فروشندگان حقيقي سبب شد شاخص منفي نشود ولي به جاي 249 واحد، 82 واحد پيشروي كند. در رشد ديروز بازار معدنيها و داروييها بيشترين تاثير را داشتند. اين در حالي است كه فعالان بازار سرمايه همچنان با شك و ترديد نظارهگر معاملات هستند و افراد كمي از شرايط فعلي بازار استقبال كردهاند؛ چراكه عدم حضور مجدد حقوقي در معاملات ديروز، خود دليلي براي حضور رفع تكليفي آنها در معاملات روز شنبه بود كه حال با چه هدفي اين اقدام انجام شده، مشخص نيست. به نظر ميرسد هم اكنون ليدر مناسب و قابل اطميناني در بازار سرمايه به جهت رهبري اين بازار وجود ندارد و سهامداران نيز تا زماني كه ليدر مناسب و قابل اعتمادي براي بازار پيدا نكنند تصميم قطعي براي انتخاب صنعت يا سهم مورد سرمايهگذاري نخواهند گرفت و اين اصليترين دليل رشد شاخص بورس در عين عدم تشكيل صف خريد در گروه يا نمادهايي خاص طي معاملات ديروز و امروز بورس است. يك سناريوي مطرح هم تغيير ليدري بازار را مطرح ميكند و معتقد است ليدري بازار بايد از گروه بانكي به گروه ديگري سپرده شود و بازار سرمايه به دنبال گزينه مناسب ميگردد.
اين در حالي است كه به عقيده برخي فعالان بازار، بورس اين روزها در حالت بلاتكليفي به سر ميبرد و سهامداران نسبت به بازار نگران و بياعتماد هستند. شرايط كنوني بازار سهام متاثر از ابهامات موجود در بورس و عدم تحقق وعده و وعيدهاي مقامات ارشد دولتي براي حمايت از بازار سرمايه به وجود آمده و موجب شده تا سهامداران نتوانند تصميم مناسبي براي سرمايهگذاري اتخاذ كنند. در واقع به نظر ميرسد اين روزها بورس بيشتر چوب بياطميناني و بي اعتمادي نسبت به حمايتهاي متوليان بازار سرمايه و دولت را ميخورد تا ريسك سيستماتيك را؛ چراكه سهامداران احساس ميكنند بورس متولي ندارد و هيچ حامياي از نظر مطالبات برحق سهامداران، از جمله بلاتكليفي صنايع پتروشيمي، پالايشگاهي و معادن و ديگر صنايع وجود ندارد.
اين امر موجب شده تا در حال حاضر اخبار مالي، اقتصادي وسياسي مثبت اثرات بسيار كم و اخبار منفي اثرات مخربي را بر قيمت سهام داشته است. به همين دليل عدم اعتماد نسبت به عملكرد مديران در راس همچون تاييد و تكذيب اخباري همچون ورود بانكها به بازار سرمايه جهت حمايت و تزريق نقدينگي سبب شده تا سهامداران به سمت بازارهاي رقيب با بورس همچون بازار پول يا خريد اوراق مشاركت روي آورند. اين در حالي است كه اين روزها حتي فعالان و كارشناسان حرفهاي به اطلاعات و صورتهاي مالي شركتها و اخبار مثبت و منفي منتشر شده توجهي نميكنند.
به عقيده كارشناسان بازار، يكي از راههاي برونرفت از بحران فعلي اعتمادسازي دوباره ميان فاعلان بازار سرمايه است. در واقع بايد تكليف قوانين و مقررات همچون نرخ خوراك مصرفي واحدهاي پتروشيمي و نيز قيمت فروش فرآوردههاي نفتي مشخص شود تا مديران اين شركتها با اتكا به آنها صورتهاي مالي عملكرد مياندورهاي خود را منتشر كنند و سرمايهگذاران نيز بر اساس آنها تحليل كنند. چراكه در شرايط فعلي صورتهاي مالي عملكرد 12 ماهه اخير برخي شركتهاي سنگين وزن بازار قابل اتكا نيست و اين مجموعهها نميتوانند صورتهاي مالي عملكرد سهماهه خود را ارايه كنند.