تالار شيشه‌اي نفس تازه كرد
گروه اقتصادي| بورس تهران در هفته‌اي كه گذشت چهار درصد رشد كرد تا با رشد 108 واحدي شاخص بعد از دو ماه سقوط و رسيدن به كانال 63 هزار و 810 واحدي، بازدهي سهامداران خود را از منفي به دو درصد رساند. با رشد بازار سرمايه كه در نتيجه انتشار اخبار مثبت سياسي و نيز توقف و سپس بازگشايي نمادهاي پالايشگاهي رخ داد، شاخص بورس تهران از ابتداي سال تاكنون رشد هزار و 279 واحدي را تجربه كرد تا اندكي از زيان اهالي بازار را جبران كند. اين در حالي است كه در خرداد ماه با وجود رشد نسبي قيمت‌ها و بهبود تقاضا، ارزش و حجم معاملات نسبت به ارديبهشت ماه كاهش پيدا كرد.
در خرداد ماه امسال 9 هزار و 297 ميليون سهم به ارزش 18 هزار و 275 ميليارد تومان دادوستد شد. همچنين در اين ماه تعداد دفعات معاملات 24 درصد افت كرد و به 782 هزار دفعه رسيد. همچنين از تعداد خريداران به دليل انتظار آنها براي مشخص شدن نتيجه مذاكرات هسته‌اي 39 درصد كاسته شد و تعداد آنها به 191 هزار نفر رسيد. خوش‌بيني به مذاكرات هسته‌اي در هفته گذشته سبب شد تا صنايعي مثل خودرو، بانك، ليزينگ و حمل و نقل بسيار مورد توجه سهامداران بورسي قرار بگيرند. به اين ترتيب معامله‌گران ريسك‌پذير كه اكثرا حقوقي بودند با ورود به اين صنايع در هفته اخير و اميدواري به نتيجه مذاكرات هسته‌اي موجب رشد قيمت‌ها در اين صنايع و رونق بورس تهران شدند. اين در حالي بود كه با كناره‌گيري حقوقي‌ها در آخرين روز معاملاتي از خريد بازار ترمز كرد و دوباره در مدار عقب‌نشيني قرار گرفت. بر اين اساس 13 صنعت بورسي با افت هفتگي شاخص همراه شدند، اما مجموع ارزش بازار اين گروه‌ها كمتر از 14 درصد ارزش كل بازار بود كه بر بازگشت اقبال به ليدرهاي بورس تاكيد مي‌كند. همچنين با وجود رشد دو درصدي شاخص كل (1/4 درصد در مجموع دو هفته)، شاخص كل هم‌وزن (اثرگذاري يكسان نمادهاي بورسي در محاسبه آن) فقط 9/0 درصد (در مجموع دو هفته 5/2 درصد) رشد را تجربه كرد. اين مساله نيز شاهدي ديگر بر آن است كه بر خلاف صنايع و نمادهاي بزرگ بورسي كه با رشد قيمت همراه بودند، شركت‌هاي كوچك متعددي با افت قيمت همراه بودند. با وجود ايجاد رونق نسبي در معاملات بورس تهران، همچنان به نظر مي‌رسد بسياري از سرمايه‌گذاران در لاك احتياط قرار دارند. چندين تجربه تلخ براي سهامداران در يكي، دو سال اخير مهم‌ترين عامل كاهش ريسك‌پذيري آنها محسوب مي‌شود. توافق موقت ژنو در سال 92 كه به رشد حباب‌گونه قيمت‌ها و در نهايت ركود سنگين بورس منتهي شد، اميدواري به رسيدن به توافق جامع در پاييز 93 كه در پايان با تمديد مذاكرات در 3 آذر همراه شد و در نهايت بيانيه لوزان در فروردين ماه كه ابهامات زيادي را در پي داشت، از جمله تجربه‌هاي تلخي هستند كه مانع از ورود بسياري از سهامداران در شرايط فعلي مي‌شود.
جولان حقوقي‌ها و نوسانگيران در بازار
در هفته‌اي كه گذشت رشد بازار بيشتر مرهون حقوقي‌ها و نوسانگيران بود. نوسان گيران وضعيت نامتعادلي را در بازار ايجاد مي‌كنند، با شناسايي سود به سرعت از بازار خارج شده و موجي از فروش ايجاد مي‌كنند. اين در حالي است كه حقوقي‌ها هم با خريد وفروش‌هاي دستوري يا تغيير موضع مقطعي يك روز فروشنده مي‌شوند و يك روز خريدار و روز ديگر منفعل و به اين ترتيب بازار نمي‌تواند در مدار رفتاري طبيعي و پايدار گام بردارد. بر اين اساس است كه در شرايط فعلي نمي‌توان به رشد پايدار بورس تهران اميدوار بود، زيرا اين موضوع به‌شدت به وضعيت مذاكرات هسته‌اي بستگي دارد كه احتمالا در اين هفته يا حداكثر در 10 روز آينده تعيين تكليف مي‌شود. بيشتر گروه‌هاي بورسي هفته گذشته رشد كردند؛ به طوري كه از 37 گروه بورسي، 23 صنعت كه در مجموع بيش از 86 درصد ارزش كل بازار را در اختيار دارند با رشد قيمت‌ها همراه بودند. در اين ميان، فرآورده‌هاي نفتي، زراعت و خودرو به ترتيب با 2/9، 8/6 و 7/5 درصد رشد، بهترين عملكرد صنايع بورسي را به ثبت رساندند. از سوي ديگر، ابزار پزشكي، وسايل ارتباطي و لاستيك به ترتيب با 8/5، 1/4 و سه درصد افت، زيان‌ده‌ترين گروه‌هاي بورسي بودند. همگام با خودرويي‌ها، گروه‌هايي مثل حمل و نقل، بيمه، بانك و ليزينگ‌ها (ساير واسطه‌گري مالي) نيز با رشد قابل توجه قيمت‌ها همراه بودند كه به خوبي تاكيد مي‌كند معامله‌گراني كه با اميدواري به نتيجه مذاكرات هسته‌اي وارد شده‌اند، به اين صنايع گرايش بيشتري دارند.