همه تهديدهاي پيش روي دولت منتخب
جهانبخش خانجاني
25 مرداد‌ماه با معاونان محترم و روساي استاني ستاد انتخاباتي دكتر پزشكيان با ايشان ديدار داشتيم. هريك از روساي استاني مطالبي را بارييس‌جمهور محترم در ميان گذاشتند اينجانب هم فرصتي شد تا در چند دقيقه نكاتي را با ايشان مطرح كنم به دليل ضيق وقت بخشي از مطالب گفته نشد لذا تصميم گرفتم متن كامل را براي انتشاردراختيار روزنامه اعتماد بگذارم.
1- چهاردهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري در حالي برگزار شد كه از يك‌سو با تداوم مشكلات اقتصادي و تحريم‌هاي بين‌المللي و از سوي ديگر با برخي تعارضات و شكاف‌هاي اجتماعي كه غالبا ناشي از نگاه‌هاي تنگ‌نظرانه و غيرعلمي به مقوله‌هاي اجتماعي و فرهنگي بود، روبه‌رو بوديم. در شرايطي كه جامع‌شناسان از زوال روزافزون سرمايه‌هاي اجتماعي و دلسردي و دلزدگي مردم از مشاركت سياسي سخن مي‌گفتند دعوت كردن مردم به حضور در انتخابات كاري بس دشوار بود. در اين ميان جمع زيادي از شخصيت‌هاي متنفذ، نخبگان، روشنفكران و فعالان سياسي و اجتماعي با باور به ضرورت استفاده از فرصت‌هاي تاريخي براي اصلاح و بهبود امور، پا به اين عرصه پر از ترديد و ابهام گذاشتند. جريان اصلاحات كه در تداوم حركت تاريخي ملت ايران در انقلاب مشروطه، انقلاب شكوهمند اسلامي و حماسه بزرگ دوم خرداد همچنان بر مشي اصلاحي و رفرميستي خود تاكيد و اصرار دارد اين بار نيز با اعتقاد به ضرورت انباشت و تداوم تجربه‌ها و سرمايه‌هاي سياسي و تاريخي و اصلاح رويكرد و فرآيندها و چه بسا ساختارهاي سياسي، پا به ميدان گذاشت و از كانديداي اختصاصي خود اعلام حمايت کرد. اگر چه برخي از مشاوران شما به دلايل غير مكشوفي مي‌خواهند اين‌گونه وانمود كنند كه اين‌راي صرفا مبتني بر حمايت رهبري و آراي خودتان است و حمايت و حضور بزرگان‌اصلاحات و‌جبهه اصلاحات و‌اقوام و گروه‌هاي حامي نقش تعيين كننده‌اي در پيروزي شما نداشته است.
2- تحليل و درك نارضايتي‌هاي عمومي، زوال سرمايه اجتماعي، سياست‌زدايي و دوري گزيدن بخش اعظم جامعه از فرآيندهاي انتخاباتي، امروز دغدغه جدي همه ماست. بايد توجه كنيم كه وقتي از مفهوم ملت سخن مي‌گوييم، مراد ما تنها بخشي از مردم نيست.
مردم، هم آن 17ميليون نفري هستند كه به آقاي دكتر پزشكيان راي دادند، هم آن 14 ميليون نفري‌اند كه به رقيب ايشان راي دادند و هم آن بيش از 31 ميليون نفري‌اند كه حاضر به شركت در انتخابات نشدند. ملت، جمع همه اين نگاه‌ها، ديدگاه‌ها و كنشگري‌هاي سياسي است و وقتي از مفهومي به‌نام وفاق ملي سخن مي‌گوييم نمي‌توانيم چشم‌مان را به روي مطالبات اكثريت قاطع ملت يعني آناني كه به آقاي دكتر پزشكيان راي دادند و آناني كه در انتخابات راي ندادند، ببنديم. وقتي از وفاق ملي سخن مي‌گوييم، مراد آن نيست كه مطالبات اين اكثريت جامعه را به نفع اقليت ناديده انگاريم و انتظار داشته باشند دولتي را كه با خون دل خوردن‌هاي دلسوزان و دغدغه‌مندان و به اميد اصلاح و تغيير در وضعيت بغرنج امروز، روي كار آمده، به دولتي شراكتي و ائتلافي تبديل شود. هر تعريفي از وفاق ملي، تنها بر محور مطالبات اصلاح‌طلبانه و تحول‌خواهانه اكثريت ملت شريف ايران، معنا خواهد داشت. رييس‌جمهور محترم ما در رقابت‌هاي انتخاباتي به‌درستي اعلام کرد مملكت را با يك حزب و گروه و دسته نمي‌توان اداره كرد. منظور و معناي اين گزاره آن بود كه همه اركان قدرت سياسي اعم از نهادهاو قواي مختلف به‌طور يكدست در اختيار يك گروه و جناح و دسته خاص قرار گرفته و تشكيل دولت جديد زمينه‌اي خواهد بود كه حذف‌شدگان نيز در اداره مملكت سهيم شوند. ما در روزهای رقابت‌هاي انتخاباتي منظورمان آن نبود كه همه اركان و قوا در اختيار ديگران باشد و ما دولت منتخب ملت را نيز با آنان به اشتراك و ائتلاف بگذاريم.
البته شايسته سالاري و استفاده از ظرفيت سرمايه انساني غني كشور فارغ از نگاه‌هاي سياسي، امري لازم است اما توقع و انتظار براي شراكت در دولت نتيجه‌اي جز يأس و سرخوردگي‌هاي اجتماعي مجدد نخواهد داشت.
3- ترديدي نيست كه دولت جديد و حاميان سياسي و اجتماعي آن باید در جهت ايجاد اعتمادسازي متقابل با همه اركان قدرت، به لوازم و پرنسيب‌هاي مشي اصلاح‌طلبانه در چارچوب نظام جمهوري اسلامي پايبند باشند. ما همگي به نظام جمهوري اسلامي باورمند هستيم و معتقديم كه مرزبندي با براندازان، خط روشن و شفاف جريان اصلاح‌طلب و تحول‌خواه است. آرمان استقلال، آزادي، جمهوري اسلامي هنوز هم پس از فراز و فرودهاي فراوان محور مهم وفاق و وحدت ملي است.
ما حمايت‌هاي مقام معظم رهبري از دولت چهاردهم را پيام روشني براي همه جريانات سياسي و نهادها و اركان نظام مي‌دانيم و اميدواريم همگان با درك شرايط خطير كشور براي موفقيت دولت و رييس‌جمهور بكوشند. لازمه تحقق اين مهم، همگرايي و برآمدن آفتاب و برچيدن بساط محفل‌هاي در سايه و پشت پرده و كارخانه‌هاي كارشكني در كشور است. حال كه رييس‌جمهور برحسب شرايط و مقدورات كابينه فعلي را به مجلس محترم معرفي کرده نمايندگان محترم مجلس هم باید ضمن دوري از تفتيش عقايد در راستاي منافع عمومي عمل كند .
4- جوانگرايي و گردش نخبگان، دميدن روح اميد و خلاقيت و آينده‌باوري در پيكر نظام اداري و مديريتي كشور است. امروز يكي از مطالبات جدي مردم وجوانان كه اتفاقا در تلاقي با برخي شكاف‌هاي اجتماعي و نسلي نيز قرار گرفته است، استفاده از توان جوانان نخبه و شايسته در مناصب مديريتي كلان در كشور است.
عدم حضور نسل جوان در عرصه مديريتي كلان كشور علاوه بر آنكه زمينه‌هاي تحرك و خلاقيت در دولت را از بين خواهد برد و آينده نظام مديريتي كشور را با تهديد جدي مواجه خواهد ساخت، به شكاف‌هاي نسلي دامن خواهد زد و در غياب جوانان، دولت زبان و فهم مشتركي با نسل جديد نخواهد داشت. از اين رو اين انتظار از رييس جمهور منتخب وجود دارد كه در انتخاب كابينه و ديگر اضلاع دولت و رده‌هاي ديگر از جوانان شايسته و نخبه استفاده کنند.
5- افول دولت‌ها از زماني شروع خواهد شد كه مطالبات اكثريت جامعه به فراموشي سپرده شود و دولت حاميان اصلي خود را از دست بدهد. در شرايط كنوني كه در غياب بخش كثيري از مردم، فضايي شكننده در انتخابات ايجاد شد، رييس‌جمهور منتخب و دولت چهاردهم نه تنها مي‌بايست به حفظ پايگاه اجتماعي و سياسي خود اهتمام بورزد بلكه باید همه همت و تلاش خود براي تقويت پشتوانه و سرمايه اجتماعي خود و جلب نظر غايبان در انتخابات به كار بگيرد. قطعا افراد و جرياناتي كه در سايه نشسته‌اند و موفقيت و سربلندي اين دولت را نمي‌خواهند از هيچ كوششي براي ايجاد شكاف ميان رييس‌جمهور منتخب و حاميان سياسي و اجتماعي او دريغ نخواهند کرد. از اين رو از يك‌سو همه ما مي‌بايست يكدل ويكصدا از رييس‌جمهور منتخب حمايت كنيم و قطعا رييس‌جمهور عزيز ومحبوب ما نيز در انتخاب كابينه و ادامه مسير اداره كشور، حفظ و تقويت حمايت حاميان سياسي و اجتماعي خود را پشتوانه و سرمايه‌اي مهم براي قوام و دوام و موفقيت و سربلندي دولت خواهد دانست.
6- از رييس‌جمهور محترم انتظار داريم با عنايت به شرايط خطير جامعه، در مسير علاج بخشي به اقتصاد كشور، توان و طاقت مردم فراموش نشود. هر راهكار و فرمول اقتصادي كه بر رنج و آلام مردم بيفزايد جز هزينه براي دولت و كشور ثمري نخواهد داشت. نبايد مفهومي چون جراحي اقتصادي همچنان كه در سه سال گذشته شاهد بوديم، به رمزگان افزايش فشار بر مردم به‌نام اصلاحات اقتصادي تبديل شود. قطعا و يقينا اتخاذ سياست‌هاي صحيح اقتصادي و استفاده از علم اقتصاد براي بهبود وضعيت كشور لازم است اما در نظر گرفتن شرايط زماني، وضعيت سرمايه اجتماعي، تاب آوري و قدرت خريد مردم امري غير قابل اجتناب خواهد بود.
به نظر مي‌رسد دولت جديد، با وجود ماموران قوي در حوزه سياست خارجي و اقتصاد، اولويتي جز تلاش براي رفع تحريم‌هاي ظالمانه و از بين بردن گره‌هاي كور اقتصاد كلان كشور و بهبود اوضاع اقتصادي كشور و افزايش توان معيشتي و قدرت خريد مردم ندارد و انجام اصلاحات و جراحي‌هاي اقتصادي، زماني بدون هزينه‌هاي اجتماعي و با اثربخشي بيشتر موضوعيت خواهد يافت كه چشم‌انداز روشني از بهبود وضعيت مردم ايجاد شده باشد.حال كه رييس‌جمهور برحسب شرايط و مقدورات كابينه فعلي را به مجلس محترم معرفي نموده نمايندگان محترم مجلس هم بايستي ضمن دوري از تفتيش عقايد كانديداهاي محترم دوري کرده و با حسن نيت آنان نيز به كابينه پيشنهادي راي اعتماد دهند.