مرزهاي ناامن در مقابل مرزهاي امن
مسيرهاي جديد كاميون‌هاي ايراني تعيين شدند
گروه اقتصادي | بالاخره تكليف كاميون‌هاي ايراني تردد‌كننده به تركيه هم مشخص شد. از ابتداي سال جاري بارها بحث جايگزين كردن مسير ترانزيتي ايران - تركيه مطرح بود اما هر بار به دلايل اقتصادي اين مسير جايگزين منتفي و تفاهمنامه‌اي جديد براي تزانزيت كالا در مسير امضا مي‌شد اما اين‌بار ديگر روال سابق براي مسير ترانزيتي ايران - تركيه پاسخگو نيست و راه‌هاي جايگزين به مسير جديد كاميون‌هاي ايراني تبديل شده است. بالاخره عطرچيان، مديركل دفتر ترانزيت سازمان راهداري تصميم مشترك ايران و تركيه را اعلام كرد وگفت: مسيرهاي معرفي شده از اين به بعد محل تردد كاميون‌هاي ايراني خواهد بود. در عين حال سيد جلال ابراهيمي، دبيركل شوراي مشترك بازرگاني ايران و تركيه با تشريح آخرين وضعيت مرز بازرگان بعد از انفجار يكي از كاميون‌هاي ايراني در اين مسير گفته است: «ايران با تركيه در سطح منطقه و كشور پيمان‌هاي تجاري و قراردادهاي بازرگاني دارد. ساده‌انگاري است كه با يك حركت بخواهيم مسيرهاي تجاري‌مان را به روي همسايگان ببنديم يا بخواهيم مسيرمان را تغيير دهيم.
هم اكنون در شرايطي قرار داريم كه رفت و آمدهاي تجاري بين تجار ايران و تركيه، سرمايه‌گذاران و فعالان اقتصادي و حتي روساي اتحاديه‌هاي توليدي براي ايجاد زمينه‌هاي بازار و كار مشترك به شكل جدي برقرار شده است. تركيه همواره راه عبور ايران به بازارهاي اروپا و حوزه كشورهاي درياي مديترانه در شمال و جنوب بوده است و ايران هم راه عبوري براي رفت و آمد كاميون‌هاي ترك و همچنين راه عبوري براي كاميون‌ها و تجار اروپايي به همسايه شرقي ايران و آسياي ميانه بوده است.» وي همچنين با اشاره به اتفاقات اخير كه براي رفت و آمد كاميون‌هايي ايراني به تركيه پيش آمده مي‌گويد: «در چند روز اخير مسائل غير كارشناسي مطرح شده است ولي نبايد با عصبانيت با مسائل شرق تركيه برخورد كنيم. اگر از تجارت اروپا سهم مي‌خواهيم بايد حوزه‌هاي رفت و آمد و حمل و نقل به تركيه را مديريت كنيم. آمدن هيات‌هاي تجاري از كشورهاي اروپايي به ايران در هفته‌هاي گذشته اين مساله را براي ما بيشتر حايز اهميت مي‌كند. عبور و مرور حداقل 500 كاميون و ده‌ها اتوبوس در هر روز بين حوزه‌هاي مرزي ما با تركيه حايز اهميت است و از سوي ديگر 5000 كاميون كه حامل بار از طرف تركيه است از طريق ايران به صورت ترانزيت به كشورهاي همجوار ما رفت و آمد مي‌كنند. همچنين كاميون‌هايي با بار فاسد شدني از طرف ايران به تركيه در حركت هستند كه بايد از مسيرهاي كوتاه و آسان عبور كنند كه نياز است اين موضوع را هم مد نظر قرار دهيم. تجارت ايران با تركيه از سابقه طولاني برخوردار است كه در طول زمان با فراز و نشيب‌هايي همراه بوده است اما در طول زمان مشكلاتي كه در روابط دو كشور وجود داشته مديريت شده است.» ابراهيمي عنوان مي‌كند: « ايران و تركيه كميسيون راهبردي دارند كه از سوي وزيران كابينه هر دو كشور مديريت مي‌شود. بايد در اين زمينه تعامل كنيم و عصبانيت نشان ندهيم تا مساله از طريق ديپلماسي حل شود. اينكه افكار صادركنندگان و واردكنندگان را به هم بزنيم، نمي‌تواند تامين كننده نيازهاي اقصادي ما باشد. تمامي دولت‌ها بايد ضامن تامين امنيت حدود جغرافيايي خود باشند و از اين جهت دولت تركيه نيز بايد امنيت كاروان‌هاي تجاري و مسافري ايران را تامين كند، به اين جهت پيشنهاد من اين است كه كاروان‌هاي تجاري و مسافري در مسيرهاي نا امن سعي كنند به شكل گروهي حركت كنند و همچنين از حركت‌هاي شبانه خودداري كنند. ضمن اينكه در طول مسيرشان در نزديكي شب يا عصرهنگام بهتر است در اولين شهر مسير خود توقف كنند.»
مسيرهاي امن و ناامن
دبيركل شوراي مشترك بازرگاني ايران و تركيه درباره تاثير اتفاقات اخير در روابط ايران و تركيه ادامه مي‌دهد: «ايران با تركيه در سطح منطقه و در سطح كشور پيمان‌هاي تجاري و قراردادهاي بازرگاني دارند. ساده‌انگاري است كه با يك حركت، مسيرهاي تجاري خودمان را به روي همسايگان ببنديم يا بخواهيم مسيرمان را تغيير دهيم. دنياي امروز دنياي مذاكره و تحمل است. درست است كه به كاميون‌هاي ايراني حمله شده است، اما حمله فقط به كاميون‌ها و محموله‌هاي ايراني نبوده است بلكه به كاميون‌هاي اروپايي و تركيه‌اي هم حمله شده است. امنيت كاروان‌هاي ايراني در تركيه بايد تضمين شود، البته در حال حاضر در مسيرها و جاده‌هاي اصلي امنيت برقرار است و هر روز مذاكرات و ملاقات‌هايي در اين زمينه در حال انجام است. مطرح كردن موضوع تغيير مرز نمي‌تواند حل مشكل باشد.»
ابراهيمي در عين حال مي‌افزايد: «در حال حاضر مي‌توانيم براي تسهيل عبور و مرور و امنيت بيشتر كاميون‌هايمان از مسير گرجستان و باتومي استفاده كنيم، اما مسيرهاي مربوط به حوزه «شورناك» كه با سوريه هم‌مرز است، «اوزوم لو» (انگورستان) و «چكوروا» كه در مسير ورود به عراق‌اند جزو مسيرهاي نا امن هستند و ترجيحا كاميون‌هاي ما بايد از مسير بازرگان حركت كنند و از مرز «اسم دره» و «سرو» عبور و مرور كمتر انجام شود. هم اكنون عبور و مرور در جاده‌هاي اصلي و مسيرهاي اصلي اروپايي كه جاده‌هاي شرقي اروپايي ناميده مي‌شود امنيت بيشتري دارد. دولت و مسوولان ما تمام مسائل شرق تركيه را زير نظر دارند و در حال حاضر با احتياط كالاهايمان را حمل مي‌كنيم. هيچ وقفه‌اي در حمل بار و صادرات ايران به تركيه صورت نگرفته است مگر آنكه كاميوني بارگيري نشده باشد.»