«كوره راهي باريك» نوشته فاطمه بهرامي
تجسم تعهد اجتماعي
اعتماد| «باز هم سنگيني تحملناپذير غم ديشب به دلش فشار آورد. گاهي صبح كه ميشود، آدم به تصميم و افكار شبانه خود ميخندد. فكر شب و روز با هم متفاوت است. اما ستاره به درون خود رجوع كرد و نااميدانه به اين حقيقت پي برد كه چيزي تغيير كرده. تصميم همان تصميم است». اين جملاتي است كه در كناره جلد رمان «كوره راهي باريك» نوشته فاطمي بهرامي آمده است. داستان رمان ساده است. دختر جواني به نام ستاره در يك تصادف والدين خود را از دست ميدهد و چند ماه پس از اين اتفاق دختر متوجه ميشود كه از پدرش بدهيهاي زيادي به جا مانده است. او تصميم ميگيرد براي پرداخت اين بدهيها همهچيز را بفروشد...
«كوره راهي باريك» از لحاظ ادبي فراز وفرودهايي دارد. گاه با جملاتي عميق مواجهيم كه از نويسندهاي با نگاه ژرف خبر ميدهد و گاه در فن داستانپردازي دچار افت ميشود. ضعفهاي ساختاري آشكاري از لحاظ داستانپردازي در اين رمان وجود دارد. زبان تثبيت نشده، جزءپردازي بيش از حد و برخي نكات ديگر از ضعفهاي اين رمان است. همچنين به نظر ميرسد «كوره راهي باريك» نيازي جدي به ويرايش دارد. زبان روايي در برخي جاها بهشدت از عدم ويرايش و شلختگي زباني رنج ميبرد.
اما آنچه رمان را در خور تامل ميكند تلاش ستودني نويسنده در ثبت برههاي تاريخي از جامعه ايراني است. رمان در حال و هواي 8 سال دوره رياستجمهوري محمود احمدينژاد ميگذرد. تغييرات و شرايط اجتماعي ساختاري است كه شخصيتهاي داستان را در برميگيرد و بر تصميمها و انتخابهاي آنها تاثير ميگذارد. واقعيت اين است كه چنين اتفاقي در رمان در سالهاي اخير از فضاي ادبي ما اگر نگوييم رخت بسته، بسيار كمرنگ شده است. عمده آثاري كه به نام رمان وارد بازار ميشوند بيشتر فضايي ذهني و گسسته از جامعه را تصوير ميكنند. بالزاك در پيشگفتار كمدي انساني خود در سال 1842 نوشت: «رمان طرح عظيمي است كه هم تاريخ را دربرميگيرد و هم نقد جامعه را، تحليل آلام جامعه است و جدل بر سر اصول آن.» از اين قرار تلاش بهرامي در تصوير تاريخ اجتماعي ستودني است. به همين دليل شايد بتوان اين رمان را تجسم نوعي تعهد اجتماعي دانست.
در بخشي از رمان آمده است: «احساس ميكرد كه در اعماق روحش چيزي حالت ثابت، آرام و پابرجايي به خود ميگيرد. طبيعت را نه تنها در مقابل چشمهايش، بلكه در درون خود احساس ميكرد. حس آزادي. حسي كه هرگز در تمام زندگي آن را نشناخته بود. نميدانست احساسش نشات گرفته از عظمت طبيعت است يا حالت خود اوست كه آن طور در طبيعت منعكس شده يا شايد هر دو.»
رمان «كوره راهي باريك» نوشته فاطمه بهرامي با 470 صفحه و در تيراژ 700 نسخه و توسط نشر البرز روانه بازار شده است.