جايزه‌اي به نام نويسنده جنوبي

ندا آل‌طيب

15 سال از درگذشت احمد محمود مي‌گذرد و حالا قرار است نخستين جايزه اين نويسنده برگزار شود. پدر داستان‌نويسي اجتماعي ايران مهر ماه سال 81 درگذشت تا يك چهره نام‌آور ديگر در امامزاده طاهر كرج در كنار احمد شاملو، محمدجعفر پوينده، محمد مختاري، غزاله عليزاده، هوشنگ گلشيري و... براي هميشه آرام بگيرد. حالا اما كامران محمدي- نويسنده- خبر داده كه قرار است نخستين جايزه احمد محمود به همت جمعي از داستان‌‌نويسان كشور برگزار شود. اين جايزه اما برخلاف بيشتر جوايز ادبي كه به عنوان جايزه ادبي يا جايزه داستان‌نويسي برگزار مي‌شوند، به عنوان جايزه كتاب سال برپا خواهد شد. محمدي كه دبيري اين جايزه را بر عهده دارد به ايلنا گفته است كه امسال نخستين دوره جايزه احمد محمود، در دو شاخه رمان و مجموعه داستان برگزار خواهد شد و قرار است برگزيدگان اين جايزه روز چهارم دي، همزمان با سالروز تولد آقاي نويسنده معرفي شوند. اين جايزه ويژه آثاري برگزار مي‌شود كه سال 95 منتشر شده باشند و برگزاركنندگان اين جايزه بهتر ديده‌اند شكل داوري آن را به‌گونه‌اي تعريف كنند تا فراگيرتر باشد و تعداد بيشتري از داوران در پروسه انتخاب آثار مشاركت داشته باشند به همين دليل در كنار داستان‌نويسان، تعدادي از روزنامه‌نگاران نيز در فرآيند داوري همكاري خواهند داشت: «ما فكر كرديم كه بهتر است هيات انتخاب بزرگ و تا حد امكان فراگيري داشته باشيم تا كار انتخاب آثار، با مشاركت عده بيشتري از فعالان ادبيات داستاني صورت گيرد. به اين منظور، ابتدا گروه بزرگي از روزنامه‌نگاران، منتقدان و نويسندگان، به آثار داستاني سال 95 امتياز مي‌دهند و سپس آثار راه‌يافته به مرحله نهايي را گروهي از نويسندگان، داوري مي‌كنند.»آن‌گونه كه محمدي توضيح داده است، هيات انتخاب دست‌كم پنجاه تن از فعالان ادبيات داستاني خواهند بود و بر اساس زمان‌بندي انجام شده، دور دوم داوري در پاييز آغاز مي‌شود و نامزدهاي نهايي در ماه آذر معرفي خواهند شد. نكته ديگر اينكه از هم‌اكنون داوران نهايي اين جايزه معرفي شده‌اند؛ گروهي مركب از سارا سالار، مهدي ربي، محمدحسن شهسواري، كامران محمدي، پيمان هوشمندزاده و مهدي يزداني‌خرم، كار داوري مرحله نهايي را برعهده خواهند داشت. برگزيدگان اين جايزه، جايزه نقدي به مبلغ 3 ميليون تومان دريافت مي‌كنند و علاوه بر اين، هيات برگزاركننده در تلاش هستند تا تنديسي به نام احمد محمود هم طراحي كنند تا برگزيدگان به جز جايزه نقدي، تنديسي از اين داستان‌نويس داشته باشند. محمدي به‌عنوان دبير اين جايزه ادبي، از تلاش برگزاركنندگان براي جذب حامي مالي خبر داده است تا با اين شيوه، هم تداوم كار اين جايزه تضمين شود و هم اين جايزه كه به نام يكي از بزرگ‌ترين نويسندگان ايراني كليد خورده است، به شكل آبرومندتري برگزار شود. احمد محمود را به‌عنوان صداي خطه جنوب مي‌شناسيم. هرچند داستان‌نويسان و شاعران جنوب ايران كم‌شمار نيستند اما احمد محمود شايد نخستين نويسنده‌اي است كه در آثار خود بر موضوعاتي اجتماعي مانند ملي شدن صنعت نفت توجه داشته و آثارش همانطور كه يادآور زمين تفتيده خوزستان و هواي شرجي كارون است، يادآور بخش مهمي از تاريخ سياسي و اجتماعي سرزمين‌مان نيز هست. احمد محمود نويسنده‌اي است كه در داستان‌هايش هم مانند زندگي شخصي‌اش، به مسائل سياسي و اجتماعي توجه داشته و با نگارش آثاري همچون «همسايه‌ها»، «زمين سوخته»، «مدار صفر درجه»، «درخت انجير معابد»، «زايري زير باران»، «داستان يك شهر»، «غريبه‌ها»، «پسرك بومي»، «از مسافر تا تبخال» و... يكي از تاثيرگذارترين نويسندگان ما است.