تهديدي مانند ايدز
نيوشا طبيبي
ميگويند شنيدن كي بود مانند ديدن؟ از 6 ماه پيش كه پدرم به بيماري دمانس و آلزايمر مبتلا شد، تصور من از اين بيماري صورت ديگري گرفت. پيش از اين فكر ميكردم آلزايمر بيماري حاد فراموشي است، يعني بيمار نام و نشانها را از ياد ميبرد و به مرور و با پيشرفت بيماري بعضي از مهارتهاي زندگي را هم از دست ميدهد و نياز به مراقبت پيدا ميكند تا به تنهايي از خانه بيرون نرود و گم نشود. فيلمهاي سينمايي هم غالبا بيمار آلزايمري را به صورت فرد بهتزده پير و ساكت و صامتي تصوير ميكنند كه چيزي را به ياد نميآورد و به يك نقطه خيره شده و حرف هم نميزند.
پيش نيامده بود كه بخواهم درباره اين بيماري چيزي بخوانم. از چند سال پيش پدرم اندك اندك پاي خود را از مناسبات شغلي و اجتماعياش بيرون كشيد و گوشه اتاقي نشست و وقتش را به روزنامه و كتاب خواندن و فيلم ديدن گذراند، خلق و خويش تغيير كرد. به اطرافيان ظنين شد. هر از گاهي با يكي از اعضاي خانواده به تقابل ميافتاد و چشم ديدنش را نداشت. ما البته جانب حرمت فرو نميگذاشتيم و دستبوسي ميكرديم و با التماس و خواهش طلب بخشش از كار نكرده داشتيم.
نميدانستيم كه اينها نشانههايي از درگير شدن پدر با بيماري دمانس و آلزايمر است. اين روند چند سالي طول كشيد.
از 6 ماه پيش ناگهان آن روند كند چند ساله سرعتي باور نكردني گرفت. از دست دادن مهارتها و تواناييها به حافظه و فعاليتهاي فكري محدود نماند. پدر يكي يكي همه تواناييهاي فردياش را از دست داد.
در همان روزهاي اول تشديد بيماري يعني 6 ماه پيش به انجمن آلزايمر ايران مراجعه كرديم و خدمات بسيار خوبي از اين مركز بينظير در غرب آسيا، دريافت كرديم. تا امروز با اينكه پزشكان متعدد مغز و اعصاب پدرم را معاينات دقيق كردهاند، كار زيادي براي كنترل پيشرفت بيماري از دستشان برنيامده. ميخواستم با ذكر اين داستان موضوعي را عرض كنم: جهان امروز براي ما افراد زير
50 سال، امكان ابتلا به آلزايمر را بيش از پيش مهيا كرده. گذشته از زمينههاي ژنتيك و سن بالاي ۶۵ سال عواملي چون آلودگي محيطزيست، رژيم غذايي نامناسب، عدم تحرك فيزيكي و كمبود فعاليتهاي فكري از عوامل بالقوه بروز اين بيماري هستند.
تكليف ما در مورد همين چند مورد آخر روشن است. بسياري از ما ساعات بسياري از شبانهروز را صرف خواندن و مرور شبكههاي مجازي ميكنيم. در آن ساعتها هم مغز و دست و پاي ما فعاليت ندارند. آلودگيهاي محيطزيستي زندگي صنعتي و خوراكهاي ناسالم هم البته اوضاع را بدتر كردهاند.
مدتي پيش وزير سلامت هلند در سخنراني خود در مجمع شوراي جهاني زوال عقل هشدار داد كه اين بيماري همچون ايدز و ويروس اچآيوي، تهديدي جدي براي سلامت عمومي بهشمار ميرود.
در روند اين بيماري اطرافيان بيمار دچار عوارض بسيار جدي همچون افسردگي قرار ميگيرند. پيشنهاد ميكنم اگر در نزديكي خود افراد با سن بيش از ۶۵ سال داريد، حتما اطلاعاتي درباره اين بيماري كسب كنيد تا خداي ناكرده مانند من غافلگير نشويد.