بورس چگونه ركورد زد؟
احسان طيبي
روز گذشته شاخص بورس ركوردهاي تاريخ خود را شكست و در بالاترين واحد به ثبت رسيد. اما اين ركوردشكني چگونه به دست آمد؟ واقعيت اين است كه شاخصهاي بورس همراستا با تورم پيش ميروند. از سوي ديگر قيمتهاي جهاني و نرخ ارز نيز افزايش يافته است. نكته ديگر در اين است كه شركتهاي بزرگ حاضر در بورس كه صادراتمحور هستند، به دليل افزايش قيمتهاي جهاني و حتي نرخ ارز كه توانستند عملكرد خود را بالاتر برده و به سهامداران سود بهتري پرداخت كنند، در كنار اين شركتها نيز ارزشمند هستند و به اصطلاح بازار، OVERVALUE شدهاند. به صورت كلي شركتهايي كه فعاليتهاي صادراتمحور دارند، در چند روز اخير توانستند عملكرد خوبي از خود نشان دهند. اما نكتهاي كه در خصوص برخي شركتهاي فعال در بورس وجود دارد، معامله زير ارزش ذاتي آنهاست. با وجود اينكه بورس ركورد خود را شكست، اما شركتهايي وجود دارند كه 40 يا 50 درصد NAB يا خالص ارزش داراييشان معامله ميشود. از سوي ديگر با افزايش تورم، قيمتهاي جهاني و دلار شركتهايي نيز وجود دارند كه سهامشان بيش از خالص ارزش داراييشان معامله ميشود. به صورت كلي بايد به اين موضوع اشاره كرد كه به دليل عدم تغيير نرخ حاملهاي انرژي مانند گازوييل، برق و سوخت پتروشيميها قابل تصور بود كه سود شركتهاي حاضر در بورس بيشتر شود و قيمتهايشان نيز رشد كند. اگر قيمت حاملهاي انرژي تغيير ميكرد، بخشي از سود شركتها كم ميشد. به عنوان مثال اگر قيمت گازوييل يا برق تغيير ميكرد، ميتوانست 20 تا 30 درصد سود سهام شركتهاي فولاد را كاهش دهد. در قسمت اول به اين موضوع اشاره شد كه بورس با تورم رشد ميكند. بنابراين در شرايطي كه اقتصاد با مشكلات ريز و درشت دست به گريبان است، نميتوان اين ادعا را مطرح كرد كه رشد بورس به دليل بهرهوري يا رشد اقتصادي است. در واقع متغيرهاي اسمي اقتصاد است كه باعث رشد بورس ميشود، اما نبايد از اين نكته غافل شد كه بورس به عنوان يك آلترناتيو براي پوشش ريسك نشات گرفته از افزايش تورم و كاهش ارزش داراييهاست كه نسبت به ساير بازارهاي موازي مانند طلا و دلار از ثبات خوبي برخوردار است.