گروه اجتماعي| «30 سال و ديگر سالهاي عمرم را صرف چنين كاري كردهام تا كردستان را به دنيا معرفي كنم.» «جمشيد فرجوند فردا»، عكاس بلندآوازه كه خود را به صراحت بيجاري و فارغ از اطوار رنگارنگ شهرت ميداند، سالهاست كه قاب دوربينش را به روي زندگي ساده و بيآلايش بر فراز درهها و كوهستانهاي خطه كردستان تنظيم كرده است، او حالا در گفتوگو با «اعتماد»، آداب و رسوم اين خطه را شگرف ميخواند و ميگويد كه ميتوان با انتشار تصاوير از عجايب طبيعي و مهماننوازي مردم كردستان، «سياستهاي ناكارآمد» را دور زد و بيواسطه گردشگران را به كردستان فراخواند: «اگر بتوان اين زيباييها را به طريقي به ديگران نشان داد، مسافران كردستان هر روز بيشتر و بيشتر خواهد شد.»
يكي از راههاي توسعه كردستان حضور بيشتر مردم ايران در اين منطقه از طريق گردشگري است؛ مردم تا كردستان را نشناسند، به اين استان سفر نخواهند كرد. به نظر شما عكاسي و انتشار عكس از استان كردستان ميتواند زمينههاي لازم براي آشنايي را باز كند؟
با تمام وجودم اين را لمس كردهام كه اگر كردستان به درستي به ايران و دنيا معرفي شود با توجه به آداب و رسوم شگرف و ديرين، معماري اعجابانگيز، طبيعت بهشتي و از همه مهمتر مردماني شريف و نجيب و مهماننواز ميتواند به قطب گردشگري تبديل شود.
آيا تا به حال نمايشگاهي براي انعكاس زيباييهاي كردستان از عكسهايتان برگزار كردهايد؟
20 نمايشگاه انفرادي و بيش از 200 نمايشگاه جمعي داخل و خارج كشور به دور از تمام اطوار روشنفكري داشتهام، به دنبال زندگي صاف و ساده و بيآلايش ساكنان روستا هستم و در كل تمام دغدغهام اين بود كه بتوانم با عكسهايم به كمك مردم سختكوش روستا بروم و در كنار رنجها و شاديها، استان محل سكونتم را نيز به دنيا معرفي كنم. ابتدا به اين فكر بودم كه آيا ميشود فقر را هم زيبا به تصوير كشيد؟ و دوم اينكه ديدها را به طرف روستا و زندگي روستاييان معطوف كنم.
به نظر شما به عنوان يك عكاس آيا دعوت از همكارانتان براي ديدن و عكاسي از مناطق زيبا و بكر كردستان و انتشار آنها در خبرگزاريها و رسانهها، باعث توسعه گردشگري و جذب آن خواهد شد؟
بهرغم كوتاهيهايي كه ميشود، زيباييهاي كردستان پنهان ماندني نيست. امروزه با استفاده از رسانههاي قدرتمند و عكس ميتوان كمبودها و كمكاري مسوولان را هم دور زد. با استفاده از تجربه عكاساني كه در منطقه زندگي ميكنند و نگاهشان با نگاه توريستي ديگر عكاساني كه مقطعي و چند روزه سفر كردهاند، تفاوت دارد و بسيار به واقعيت نزديكتر است، علاقهمندان را جذب كرد. هر چند خودم از تمام دوستان عكاس و حتي مطبوعاتي بارها و بارها دعوت كرده و ميزبان و حتي راهنمايشان بودهام، اما به نظر ميرسد اين كار چارچوبي بالاتر و ملي ميطلبد.
يكي از مهمترين جذابيتهايي كه مسافران را به مقصدي جذب ميكند، غذا و فرهنگ آن است؛ تا به حال از غذاهاي سنتي كردستان عكاسي كردهايد؟
بيشتر سوژهايي كه براي عكس گرفتن انتخاب ميكنم، معضلات اجتماعي هستند، زيرا مطمئن هستم كه عكسها سندهايي هستند كه هيچگاه كهنه نشده و تاريخ مصرف ندارند. به هر حال سعي كردم به طور كلي مشكلات و معضلات اجتماعي را با هدف مقابله و پيشگيري به تصوير بكشم تا مسوولان نيز با ديدن آنها بهتر اقدام كنند.
كدام فرهنگ و سنتهاي كردستان ميتواند مبناي عكاسي قرار بگيرد؟
كردستان براي هر ماه و فصل ويژگيهايي دارد، علاوه بر اين ويژگيها سنتهايي از جمله، مراسم نوروزي كردستان، دعاي بارانخواني، عاشوراي بيجار، مراسم باشكوه شب چله و عروسيهاي رنگارنگ و البته موسيقي و نواي بيهمتاي كردي.
كردستان و لباسهايش به ويژه لباس زنان بسيار شاد است و ميتواند عكسهاي شادي خلق كند، اين كار تا چه اندازه ميتواند در شناساندن كردستان به عنوان مقصد گردشگري موثر باشد؟
پوشش نمونه و ماندگار زنان و مردان كرد در اعياد و مراسمهاي نوروزي، ملي و محلي رنگينكماني است كه بايد ديد، شكار كرد تا ديگران را از لذتش سيراب كرد. مطمئن باشيد اگر بتوان اين زيباييها را به طريقي به ديگران نشان داد، مسافران كردستان هر روز بيشتر و بيشتر خواهد شد و از اين راه امكان اين وجود دارد كه صنايع چوب كردستان، فرشهاي آهنين و گليم را به گونهاي خردمندانه به تصوير كشيد تا آنها به عنوان نگيني در ايران و جهان ديده شود و بدرخشد. 30 سال و ديگر سالهاي عمرم را صرف چنين كاري كردهام تا كردستان را به دنيا معرفي كنم.