كرونا و صنعت هوايي جهان
علي‌رضا منظري
شيوع ويروس كرونا در چين و سپس انتقال آن به بسياري از كشورهاي جهان، بر اقتصاد بين‌الملل و به‌طور خاص صنعت هواپيمايي جهان تاثير جدي گذاشته است. در روزهاي ابتدايي شيوع اين ويروس، پروازها در چين به شكل قابل توجهي كاهش يافت و امروز نيز در بعضي كشورها به دنبال شيوع اين ويروس، پروازها كاهش يافته است. با توجه به اينكه در بسياري از كشورهاي دنيا چه امور مربوط به فرودگاه‌ها و چه مديريت ايرلاين‌ها در اختيار بخش خصوصي قرار دارد، عملا دولت‌ها در اين زمينه مجري نيستند، اما وقتي شوكي شبيه به كرونا رخ مي‌دهد، قطعا سرمايه‌گذاران بخش خصوصي متضرر خواهند شد و براي جلوگيري از ورشكست شدن يا ايجاد مشكلات جدي‌تر ورود دولت‌ها به اين عرصه محتمل خواهد بود. در ابتدا بايد در نظر داشت كه اين اتفاق در مدت كوتاهي رخ داده و هنوز آمار و اطلاعات دقيقي از وضعيت صنعت هواپيمايي و ميزان زياني كه به آنها وارد شده، وجود ندارد. از سوي ديگر با اعمال محدوديت‌هاي جديد در كشورهايي مانند ايتاليا، بايد در روزهاي آينده شرايط اين صنعت در اروپا و وضعيت ايرلاين‌ها را بررسي كرد اما اينكه فشاري جدي به اين شركت‌ها وارد مي‌شود، موضوعي قطعي به نظر مي‌رسد. در رابطه با فرودگاه‌ها نيز شرايط بسته به شهر و وضعيت فرودگاه متفاوت است. براي مثال فرودگاهي كه در كنار هوانوردي، از موقعيت اقتصادي مناسبي نيز برخوردار است، قطعا زيان كمتري خواهد ديد يا در صورت بسته شدن فرودگاه، در هر دو حوزه متضرر مي‌شود. با وجود تمام شرايط به وجود آمده، به نظر مي‌رسد بحران كرونا چندان طولاني مدت نخواهد بود و احتمالا ظرف هفته‌هاي آينده با بهبود نسبي شرايط مي‌توان به گشايش دوباره ظرفيت‌ها فكر كرد اما اتفاق رخ داده، دو موضوع را به خوبي نشان مي‌دهد...
نخست اينكه دولت‌ها آمادگي لازم براي مواجهه با موضوعي مانند كرونا را در فرودگاه‌ها نداشتند. در صورتي كه تجهيزات لازم و كافي وجود داشت و افراد مشكوك از سفر منع مي‌شدند و بر رفت و آمد آنها نظارت مي‌شد، قطعا شيوع اين ويروس به تعداد قابل توجهي از كشورهاي جهان دشوارتر از چيزي بود كه ما امروز با آن مواجهيم. از سوي ديگر دولت‌ها بر اساس شرايط داخلي و ميزان خسارت‌هاي برآورد شده در هفته‌هاي پيش‌رو بايد تصميم بگيرند كه چگونه از صنعت هوايي خود حمايت مي‌كنند و چطور خود را براي اتفاق‌هاي احتمالي آينده آماده مي‌كنند. نهادهايي مانند ياتا و ايكائو، در سطح بررسي شرايط و ارايه توصيه‌نامه‌ها به كشورها توان فعاليت خواهند داشت و اما اينكه چطور با اين اتفاق برخورد شود، بسته به ميزان زيان وارد شده به صنعت هوايي كشورها و تصميم‌گيري مستقل دولت‌ها براي حمايت از اين صنعت خواهد بود و بايد در هفته‌هاي آينده نحوه مواجهه با اين مساله را رصد كرد.