نفت امريكا زير 1دلار

«اكونوميست» نفت را خون در رگ‌هاي اقتصاد جهان مي‌داند، اما به نظر مي‌رسد اقتصادهاي در ركود 
فرو رفته دنيا، تقاضاي انرژي را پايين آورده و حالا ارزش نفت را در كمتر از سه ماه به نصف رسانده‌اند. كرونا تنها يك ويروس مشابه آنفلوآنزا نيست، بلكه همان عاملي است كه هواپيماها را در آشيانه نگه داشته و نيروهاي كار را در خانه و سبب سريع‌ترين افت قيمتي در تاريخ بازار نفت شد. اين ويروس 
نه‌ تنها بر قيمت نفت كه بر تصميمات برخي اعضاي اوپك پلاس نيز تاثيراتي گذاشت تا به سراغ بدترين راهكار مقابله با كاهش قيمت نفت كه همان شروع «جنگ قيمتي» بود، بروند. با وجود اتخاذ برخي اقدامات براي كنترل اثرات اپيدمي كرونا بر نفت همچنان تغيير قابل ملاحظه‌اي در بازار رخ نداده است، به‌گونه‌اي كه با گذشت يك هفته از امضاي توافق تاريخي اوپك و هم‌پيمانانش براي كنترل و مديريت بازار نفت، قيمت‌ها بي‌توجه به كاهش عرضه در سراشيبي سقوط قرار گرفتند. دوشنبه و در اولين روز كاري از هفته، قيمت نفت برنت و خام امريكا با افت محسوسي نسبت به هفته گذشته حدود 27 و 15 دلار معامله شدند. اما كاهش قيمت به اين محدود نماند و تا لحظه تنظيم اين گزارش (ساعت 22:45 روز گذشته) قيمت نفت خام امريكا به زير يك دلار رسيده است. به نظر مي‌رسد پيمان تاريخي اوپك آن‌گونه كه بايد كارساز نبود و كاهش 
9.7 ميليون بشكه‌اي از بازار نفت، نتوانست مانند تبليغات رسانه‌اي‌اش، موثر واقع شود. اين امر نشان مي‌دهد كه نه‌ تنها اوپك بلكه كشورهاي بزرگي همچون امريكا نيز نمي‌توانند در شرايط بحراني، درمان يا امدادي براي بازار نفت باشند.
نفت را از همسايه مي‌خريم
شيوع كرونا در جهان تركيب هولناكي از تعطيلي فعاليت‌هاي اقتصادي و كاهش تقاضا و قيمت نفت را ايجاد كرده كه در سه دهه گذشته بي‌سابقه بوده است. هر چند تاثير اين ويروس بر اقتصاد جهاني باتوجه به آخرين گزارش صندوق بين‌المللي پول، از زمان «افسردگي بزرگ» در دهه 1930 هم بدتر خواهد بود و ممكن است بزرگ‌ترين بحران قرن 21 و البته تاريخ اقتصادي جهان را رقم زند. با وجود اينكه پاندمي كرونا در كشور مبدا، چين به مرحله مهار رسيد و اين كشور نيز درصدد بازگشت سريع به سطح سابق فعاليت‌هاي اقتصادي خود است، اما در بسياري از نقاط جهان، همچنان شاهد گسترش روزافزون اين بيماري و تمديد تعطيلي فعاليت‌هاي اقتصادي هستيم. اين امر سبب كاهش تقاضا براي نفت و افت شديد قيمت آن شده است. اما در اين بين نيز برخي كشورها منفعت بيشتري از شرايط فعلي بازار نفت بردند و برخي ديگر كه در راس آن مهم‌ترين كارتل نفتي است، ضرر نصيب‌شان شد. براساس اطلاعات دريافتي «رويترز»، پالايشگاه‌هاي خصوصي قسمت اعظمي از نيازهاي نفتي خود را از كشورهايي دريافت مي‌كنند كه يا در همسايگي‌شان هستند يا نفت خود را به قيمت روز مي‌فروشند، چراكه به دليل نامشخص بودن اثرات قرارداد اوپك پلاس در كاهش 
9.7 ميليون بشكه‌اي نفت از بازار همچنين كاهش قيمت نفت با آغاز به كار بازار، بسياري از توليدكننگان نفت از امضاي قرارداد ميان‌مدت و بلندمدت خودداري مي‌كنند. در اين بين به نظر مي‌رسد فروشندگان نفت در غرب آفريقا تلاش‌هاي بسياري براي جذب مشتري‌هاي بزرگ با ارايه تخفيف‌هاي زياد و كاهش زمان ارسال خريد، مي‌كنند. 
اما در سوي ديگر ميدان، اعضاي اوپك پلاس به‌خصوص كشورهاي اوپك بزرگ‌ترين زيان‌ديدگان چند هفته اخير بازار نفت بودند، چراكه با راه‌اندازي جنگ قيمتي در بازار نفت و كاهش قيمت‌ها به زير 30 دلار سعي در بازگرداندن اعضاي غيراوپك به رهبري روسيه پاي ميز مذاكره براي كاهش توليد بودند كه درنهايت به دخالت امريكا منجر شد. باوجود اينكه قرارداد كاهش توليد اوپك پلاس دو ساله و با همكاري توليدكنندگان بزرگي همچون امريكا، كانادا و برزيل است، اما قيمت نفت خام نه تنها افزايش چشمگيري نداشت، بلكه با گذشت يك هفته از امضاي آن، تاثيري بر قيمت نفت ايجاد نشد. اما گزارش ماهانه اوپك كه چهار روز پيش منتشر شد، نشان مي‌دهد سهم اوپك از سبد مصرفي نفت جهان طي يك سال اخير كاهش 6درصدي داشته و از 
31 ميليون و 344 ميليون بشكه در روز در سال 2018 به 29 ميليون و 338 هزار بشكه در سال 2019 رسيد. هر چند اين امر نشأت گرفته از اجرايي شدن توافقات كاهش توليد اوپك پلاس باشد، اما نمي‌توان از اين نكته غافل شد كه بازار نفت آن‌قدر آشفته و غيرشفاف است كه كارتل بزرگي به نام اوپك نيز نمي‌تواند برايش تعيين تكليف كند و بازار به‌گونه‌اي رفتار مي‌كند كه «اين اقدامات به اندازه كافي بزرگ نيستند.» 

در زمان قرنطينه، وضعيت همين است
ناكامي توافق تاريخي اوپك پلاس در افزايش شديد قيمت نفت همچنين گزارش ماه مارس اوپك بر اين امر تاكيد دارد كه بازار نفت با يك دوره كاهش اشتها براي نفت خام روبه‌رو است و حتي اگر توليدكنندگان عمده نفت بشكه‌هاي بيشتري را از بازار حذف كنند، باز هم نمي‌توان با قطعيت از افزايش قيمت سخن گفت. كارشناسان معتقدند قيمت‌هاي فعلي براي نفت خام و شيل تا زماني كه فرماني براي كاهش تعطيلي‌ها و قرنطينه صادر نشود، ممكن است نزولي باشد يا در سطح كنوني به صورت شناور باقي بماند. هر چند قيمت‌ها چيزي نبود كه كشورهايي همچون روسيه و امريكا به دنبال آن بودند. با اين حال آنتون سليوانوف، وزير دارايي روسيه معتقد است در صورت تداوم قيمت‌هاي فعلي، صندوق ثروت كشورش مي‌تواند تا سال 2024 ذخاير كافي براي پيشبرد اهداف اقتصادي را فراهم كند. اين در حالي است كه براساس داده‌هاي اداره اطلاعات انرژي امريكا قيمت 15 دلاري نفت امريكا، علاوه بر اقتصاد اين كشور صنعت نفت شيل را نيز با مشكلات جدي روبه‌رو مي‌كند. اما شايد مهم‌ترين نگراني توليدكنندگان نفت امريكا، بيم كاهش قيمت نفت زير 10 دلار بود. در اين صورت راهي جز كاهش توليد براي فعالان اين صنعت باقي نمي‌ماند. به نظر مي‌رسد در اين شرايط بتوان گفت  امريكا جايگاه نخست توليدكننده نفت دنيا را  از دست خواهد داد. 

160 ميليون بشكه نفت سرگردان روي آب
كاهش توليد نفت و همچنين تقاضاي آن از سوي كشورهاي درگير بحران كرونا، سبب شده كه 
160 ميليون بشكه نفت در نفتكش‌ها بدون مشتري روي آب باقي بماند و ذخيره شود. مقدار ذخيره‌سازي نسبت به دو هفته گذشته و پس از امضاي توافق تاريخي اوپك گلاس دو برابر شده است. آخرين‌بار در زمان بحران مالي سال 2009 بود كه مقدار ذخيره شناورها به بيش از 100 ميليون بشكه رسيد.