شرمساري و رنج قربانيان
محمود فاضلي
در سالهاي اخير رسواييهاي جنسي كشيشهاي كاتوليك در اروپا و امريكا موجي از انتقادات را عليه واتيكان به راه انداخته است. كليساي كاتوليك متهم است كه به جاي برخورد با كشيشهاي كودك آزار، آنها را به مناصب ديگري گماشته و عملا كودكان بيشتري را در معرض آزار جنسي قرار داده است. تعهد رهبر كاتوليكهاي جهان براي مقابله با آزارهاي جنسي در كليسا درحالي است كه اين نهاد مذهبي در نقاط مختلف دنيا ازجمله امريكا، آلمان، استراليا، فرانسه، شيلي و آفريقاي جنوبي با پروندههاي بعضا قديمي از آزار جنسي صدها زن و كودك مواجه است. اخيرا كاردينال جان داو، سراسقف شهر ولينگتون پايتخت زلاندنو، در كميسيون تحقيقات در مورد سوءاستفادههاي جنسي، جسمي و روحي در كليسا و نهادهاي غيركليسايي براي رنجهاي قربانيان اظهار شرمساري و تاسف كرد.
انتشار گزارش سوءاستفادههاي جنسي بين سالهاي 1975 تا 2018 در خليفهگري كلن آلمان، اين خليفهگري را به لرزه درآورد. طبق اين گزارش تقريبا دو سوم متجاوزين كشيش بودند كه حداقل از 314 خردسال سوءاستفاده جنسي كردند. نخستين تاثير اين زلزله استعفاي اسقف دوم اين خليفهگري است كه سرنوشت استعفاي خود را به پاپ سپرد. مسوول اين خليفهگري، اين گزارش را نشانه «شكست» كساني خواند كه در تاريخ خليفهگري با «ممانعت از محاكمه متهمان، از آنها حمايت كرده و نشان دادند كه در مورد قربانيان بياحساس بودند. او همچنين پذيرفت كه مسوولان اسبق اين خليفهگري بهخصوص كاردينال ميسنر (2014-1989) از جمله مقصران است. در ارتباط با سوءاستفاده جنسي، در سال 1972، يكي از اين كشيشها كه اكنون 87 سال دارد، بازداشت شد اما يك سال پس از آزاد شدن، كليسا او را به كليساي ديگري منتقل كرد.
لژيونرهاي مسيح نيز در گزارش جديد خود اعلام كردند 27 كشيش عضو اين موسسه، از 170 خردسال سوءاستفاده جنسي كردهاند. 60 خردسال مورد سوءاستفاده جنسي «مارسيل ماسل دِگولادو» بنيانگذار لژيونرهاي مسيح قرار گرفتند. لژيونرهاي مسيح كه سالهاست درگير سوءاستفادهها بهخصوص توسط بنيانگذار خود شدهاند، اقدام تازهاي به سوي شفافيت برداشته و گزارشي با عنوان «هميشه حقيقت و عدالت انجام شود» را منتشر كرد. هدف از اين اقدام، درخواست بخشش و انجام اقدامات براي حفاظت از خردسالان و افراد آسيبپذير است.
لژيونرهاي مسيح يكي از فرقه يا گرايش مذهبي منشعب از مذهب كاتوليك است كه در سال 1959 به عنوان جماعت رسولي در امريكاي لاتين تاسيس و هم اكنون به عنوان يك كليساي مستقل با ساختار كليسايي و روحانيون مخصوص به خود است. لژيونرهاي مسيح متهم به انحراف جنسي و كودكآزاري هستند. در سال 2014 با اصلاح قانون اساسي، اين جماعت توسط واتيكان به رسميت شناختهشده و با نظارت نماينده پاپ فرانسيس در حال انجام فعاليت در امريكاي لاتين، اروپا، امريكا و كانادا هستند.
در سالهاي اخير پس از انتشار اسامي 120 نفر از كشيشهاي كودك آزار توسط اسقف اعظم نيويورك، واكنشهاي مختلفي را در پيداشت. او اسامي كشيشهايي كه متهم به آزار و اذيت جنسي كودكان بوده يا به كودكان ميل جنسي داشته، يا تصاويري از كودكان در اختيار داشتند را منتشر كرد. در اين فهرست كه اتهاماتشان از سوي كميسيون مستقل نظارتي كليسا تاييد شده، اسامي كشيشهايي كه از دهه 20 قرن پيش مرتكب جرم شدهاند نيز ديده ميشود.
سوءاستفاده جنسي از كودكان در كليساهاي كاتوليك بحراني جدي است كه چندين دهه بخشهاي بسياري را در اروپا و امريكا در بر گرفته است. رسوايي مقامات بالاي كليساها در حالي است كه كليساي كاتوليك هميشه سعي داشت با مخفي نگه داشتن بر اين بحران قداست كليساها را حفظ كند، اما قربانيان بر اين باورند كه كليساي واتيكان اقدامات كافي براي جبران اين گناه نابخشودني انجام نداده است. در حالي كه بسياري از مقامهاي كليسا تصور ميكردند بحران آزار جنسي در اين نهاد محوري كاتوليكها نزديك به دو دهه است كه پايان يافته، اما افشاي رخدادهاي مشابه در كليساهاي نقاط مختلف جهان از شيلي گرفته تا استراليا، موجب شد تا مساله آزار جنسي كودكان در كليسا بار ديگر در معرض توجهات قرار گيرد. واتيكان از سالها پيش بهواسطه افشاگريهاي متعدد در خصوص رسوايي جنسي برخي كشيشها و آزار كودكان بهشدت دچار بحران شده و با انتقادهاي زيادي روبرو است. اين رسواييها در بسياري از مواقع توسط رهبران كليسا و مقامات بالادست كشيشهاي متخلف سرپوش گذاشته شده است.