همتي و مهرعليزاده براي جلب نظر جبهه اصلاحات ايران و خاتمي دست به كار شدند
حركت به سوي افق اصلاحات؟
تا اينجاي كار كه تقريبا هيچ يك از احزاب عضو جبهه اصلاحات ايران نه به محسن مهرعليزاده و نه به عبدالناصر همتي كه شايد بتوان آنان را در مقابل 5 كانديداي اصولگراي حاضر، نامزدهاي غيراصولگرا ناميد، روي خوش نشان نداده است. آنان البته هر كدام به نحوي سابقه اصلاح‌طلبي دارند اما از آنجا كه در اين انتخابات به طور تشكيلاتي با اين جريان سياسي در ارتباط نبوده، شايد بهتر باشد در استفاده از عنوان اصلاح‌طلب براي آنان با دقت بيشتر اقدام كند. در حال حاضر اغلب احزاب اصلاح‌طلب هم در چارچوب جبهه اصلاحات ايران و هم به طور مجزا اعلام كرده‌اند كه در اين انتخابات كانديدايي ندارند؛ چرا كه همه 9 كانديداي موردنظرشان ردصلاحيت شده‌اند. ولي با اين حال مهرعليزاده اميد خود را از دست نداده و دست به كار شده تا بتواند بلكه پيوندي با اصلاح‌طلبان برقرار كند. اما به نظر مي‌رسد كه اعضاي جبهه اصلاحات هيچ قصد جدي براي ارتباط گرفتن با مهرعليزاده ندارند.
نامه مهرعليزاده به چريك پير
محسن مهرعليزاده، نامزد سيزدهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري حالا عملا در مقابل 5 اصولگراي حاضر در ميدان تنهاست و دست‌كم تا اينجاي كار تقريبا هيچ حزب و جرياني از او حمايت نكرده است؛ اكثر اصلاح‌طلبان گفته‌اند كه برنامه‌اي براي حمايت از هيچ كانديدايي ندارند و اين شرايط مهرعليزاده را به صرافت ارتباط گرفتن با اصلاح‌طلبان انداخته است. او ديروز دست به قلم شد و در نامه‌اي خطاب به بهزاد نبوي، رييس جبهه اصلاحات ايران نوشته است: «همان گونه كه مستحضريد اينجانب محسن مهرعليزاده، معاون جناب آقاي خاتمي رييس محترم دولت اصلاحات، كانديداي اصلاح‌طلب سيزدهم دوره انتخابات رياست‌جمهوري شده‌ام. استدعا دارد فرصتي را جهت حضور و ارائه برنامه‌هاي اينجانب در جلسه مجمع عمومي آن جبهه محترم تعيين فرماييد.» مهرعليزاده اگر چه در نامه درخواست خود تاكيد كرده كه «اصلاح‌طلب» است اما مي‌دانيم كه نه در فهرست 14نفره اوليه اصلاح‌طلبان جايي داشت و نه منطقا و متعاقبا در ميان آن 9 نفري كه از اين جمع اقدام به ثبت‌نام كردند. علت هم بنابر پيگيري‌هاي خبرنگار «اعتماد»، عدم استقبال احزاب اصلاح‌طلب از او نبوده، بلكه مساله اين است كه او در آن مقطع اساسا ارتباطي با تشكيلات اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان يا همين جبهه اصلاحات ايران نداشته كه اصلاح‌طلبان به او روي خوشي نشان بدهند و مثلا به جاي 14 نفر، فهرستي 15 نفره منتشر كنند كه محسن مهرعليزاده را نيز در بر بگيرد. همين مساله است كه احتمالا حالا باعث شده واكنش آذر منصوري، سخنگوي جبهه اصلاحات به نامه‌نگاري اخير مهرعليزاده چندان مثبت نباشد. او كه ديروز در يك گفت‌وگوي كلاب‌هاوسي در حضور خبرنگاران حضور داشت، در اين رابطه گفته، «در هيچ يك از جلسات جبهه اصلاحات ازجمله جلسه روز يكشنبه بحثي درخصوص حمايت جبهه از ايشان مطرح نشده و بايد ببينيم اين درخواست چه مي‌شود و مجمع عمومي چه موضعي اتخاذ مي‌كند.» او همچنين تاكيد كرده كه به عنوان سخنگو مي‌توانم بگويم تصميم جبهه در حال حاضر، آخرين موضع ماست كه پيش‌تر اعلام شده و هم‌اكنون در كانال رسمي جبهه اصلاحات در دسترس است. اشاره آذر منصوري به اظهارات پيشين خود است كه گفته بود: «جبهه اصلاحات ايران طي بيانيه‌اي كه صادر كرد و جمع‌بندي مجمع عمومي اعلام كرد كه به دليل ردصلاحيت فله‌اي همه نامزدهاي خود در انتخابات رياست‌جمهوري، نامزدي در اين انتخابات ندارد. اين موضع، موضع مشخص جبهه اصلاحات ايران است.»
ديدار معاون و رييس دولت اصلاحات
در همين حال پيگيري‌هاي خبرنگار «اعتماد» نشان مي‌دهد كه تلاش مهرعليزاده تنها به نامه‌نگاري با جبهه اصلاحات محدود نبوده، بلكه او با مراجعه به دفتر سيدمحمد خاتمي تلاش كرده كه حمايت او را جلب كند. هنوز جزييات ديدار او با خاتمي منتشر نشده ولي با توجه به نامه‌اي كه مهرعليزاده به نبوي نوشته، قاعدتا موضوع اين ديدار درخواست مهرعليزاده براي جلب حمايت اصلاح‌طلبان بوده است. اينكه محتواي جلسه چه بوده و چه صحبتي ميان طرفين درگرفته بر ما روشن نيست اما پيگيري‌هاي «اعتماد» از اين حكايت دارد كه فضاي حاكم بر اين ديدار دست‌كم منفي نبوده است. با اين همه اما پرسش اينجاست كه آيا ممكن است خاتمي قانع شود كه از مهرعليزاده حمايت كند و از جبهه اصلاحات ايران هم بخواهد كه پشتيبان او باشد؟ هرچند بايد درنظر داشت كه خاتمي صرفا جايگاهي مشورتي در جبهه اصلاحات دارد و اگر چه تاثيرگذار است اما تصميم‌گير نيست.
همت براي جلب‌نظر اصلاحات
عبدالناصر همتي هم وضعيت مشابه مهرعليزاده دارد و تقريبا هيچ يك از احزاب اصلاح‌طلب عضو جبهه اصلاحات از او حمايت نكرده‌اند. ولي همتي هم نمي‌خواهد اين وضعيت برايش ادامه پيدا كند و منابع خبري گزارش داده‌اند كه او هم وارد رايزني‌هايي براي جلب حمايت اصلاح‌طلبان شده است. او خود نيز به تازگي اعلام كرده كه «حتما با بزرگان اصلاح‌طلب صحبت خواهم كرد تا مردم را دعوت به مشاركت در انتخابات كنند و جمهوريت حفظ شود.» همزمان زمزمه‌هايي درباره درخواست مشابه مهرعليزاده از ستاد همتي نيز به گوش مي‌رسد؛ آن‌هم در حالي كه غلامحسين كرباسچي، دبيركل كارگزاران سازندگي و برخي از ديگر اعضاي شاخص اين تشكل سياسي طي روزهاي گذشته از توانايي‌هاي همتي گفته و تلويحا از او حمايت كرده‌اند. هر چه نباشد همتي از اعضاي هيات موسس اين تشكل سياسي بوده و كارگزاراني‌ها حتي در انتخابات مجلس يازدهم، در شرايطي كه جبهه اصلاحات ايران به دليل آنكه به تعداد لازم كانديدا براي بستن فهرست انتخاباتي نداشت از هيچ كس حمايت نكرد، كارگزاران با فهرستي محدود وارد انتخابات شد. به هر حال بايد درنظر گرفت كه در عالم سياست رويدادهاي مختلف محتمل است.
حال برخي ناظران از اين احتمال مي‌گويند كه بعضي احزاب اصلاح‌طلب تصميم بگيرند پشت مهرعليزاده بايستند و برخي از احتمال حمايت آنان از همتي مي‌گويند. اين احتمال درباره احزابي كه به دولت نزديك هستند و مشي اعتدالي دارند، بيشتر است. ولي با توجه به عضويت اكثر احزاب اصلاح‌طلب در جبهه اصلاحات احتمالا آنان در چارچوب تصميمات اين جبهه عمل كنند. چنان‌كه حسين مرعشي درحالي كه گفته «آقاي همتي يكي از شخصيت‌هاي خوبي هستند كه در انتخابات حضور دارند» اما در عين حال تاكيد كرده كه «ما منتظر تصميم جبهه اصلاحات هستيم. در مجموع براي هر كنش و فعاليتي در انتخابات در حال بررسي شرايط هستيم و جمع‌بندي نهايي را سخنگوي جبهه اصلاحات اعلام خواهند كرد.» او در عين حال به ايلنا مي‌گويد: «البته حزب كارگزاران پيشنهادهايي براي مسير پيش رو دارد كه آنها را در زمان مناسب به جبهه اصلاحات تقديم خواهيم كرد. اما اكنون از منظر عنصر زماني امكان رسانه‌اي شدن آنها نيست.»
اخيرا همتي در يك اتاق مجازي در كلاب‌هاوس درباره موضوعات مختلفي ازجمله رفع حصر صحبت كرده و گفته است: «فكر مي‌كنم رفع حصر محصورين با تعامل قابل حل است و مانعي در اين زمينه نمي‌بينم.» همچنين حضور متفاوت او در يك برنامه انتخاباتي در تلويزيون كه بخشي از فرصت خود را نيز دراختيار همسرش قرار داد، با واكنش مثبت افكار عمومي مواجه شده و برخي منابع حتي از آثار مثبت اين اقدام همتي بر نتايج نظرسنجي‌هاي روزانه به سود او گزارش دادند.
به سوي خرد جمعي اصلاحات
در اين شرايط اما الياس حضرتي، دبيركل حزب اعتماد ملي نيز ديروز در توييتي اهم سياست اين تشكل سياسي اصلاح‌طلب را در انتخابات پيش رو بدين ترتيب برشمرد: «تشويق آحاد ملت جهت مشاركت در انتخابات»، «در انتخابات رياست‌جمهوري تا امروز نامزدي نداريم»، «با دقت مواضع كانديداها را رصد مي‌كنيم»، «در انتخابات شوراها با تمام توان فعاليم»، «در انتخابات ميان‌دوره‌اي مجلس از محجوب، كانديداي جبهه اصلاحات حمايت مي‌كنيم.» اما فارغ از آنچه اعتماد ملي يا ديگر احزاب اصلاح‌طلب براي نحوه مشاركت در انتخابات پيش رو درنظر دارند، باتوجه به جميع جهات و شرايط و شواهد به نظر مي‌رسد برخي از ديگر احزاب اصلاح‌طلب نيز در حال بررسي شرايط هستند تا به اقتضاي زمين بازي، تاكتيك و راهبرد خود را تدوين و هدايت كنند؛ البته اگر اين راهبردهاي حزبي با راهبرد همگاني جبهه اصلاحات ايران و خرد جمعي اصلاح‌طلبان همسو و همراستا باشد.