ستون‌هاي صلح در منطقه غرب آسيا؛ ايران و عربستان
وحيد عذيري
دو كشور بزرگ اسلامي منطقه غرب آسيا، يعني جمهوري اسلامي ايران و عربستان سعودي، قابليت‌ها و توانايي‌هاي بسيار زيادي در امر فرآيند و روند صلح منطقه‌اي دارا هستند. شاهد اين ادعا سياست‌هاي دو ستوني دكترين نيكسون است. رييس‌جمهور وقت ايالات متحده اين مهم را (شناسايي و پي بردن به اين نفوذ و قدرت دو همسايه شمالي و جنوبي خليج‌فارس) در منطقه غرب آسيا قبل از انقلاب اسلامي ايران پيگيري مي‌كرد. بدين گونه كه سياست ژاندارمي و نظاميگري در منطقه بر عهده ايران و ستون اقتصادي و مالي بر عهده عربستان سعودي گذاشته شد كه با پيروزي انقلاب اسلامي ايران عملا اين دكترين نامبرده فرو پاشيد. اما توانايي اين دو قدرت منطقه‌اي رو به فزوني گذاشت به طوري كه هر دو سعي كردند عملا ستون‌هاي نظاميگري و اقتصادي را بر اساس دكترين جديد خود با توجه به شرايط به وجود آمده، منطبق و تغيير بدهند. اين دكترين متفاوت از هم ج.ا. ايران و عربستان سعودي، موجب شد تا تنش‌هايي با يكديگر در سطح ملي و فراملي رخ بدهد كه متاسفانه اين‌چنين تنش‌هايي، فقط توانايي دو قدرت بزرگ همسايه خليج‌فارس را تحليل مي‌برد و سودمندي آن صرفا متوجه دشمنان و قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي خواهد بود. اما لازم به ذكر است كه روابط حسنه دو كشور ياد شده صرفا در زمان رژيم پهلوي نبوده است بلكه در دوره‌هايي هم پس از انقلاب اسلامي ايران را شاهد اين‌گونه روابط هستيم؛ به ويژه در دوره آيت‌الله هاشمي رفسنجاني. با توجه به هوشياري دو كشور بزرگ اسلامي از سودمندي فرآيند صلح در منطقه غرب آسيا و نيز از پيامدهاي منفي روابط تنش‌زا، شاهد مذاكرات مخفيانه جمهوري اسلامي ايران و عربستان سعودي در بغداد و دادن پيام‌هاي مثبت و سازنده از سوي مقامات عاليه دو كشور هستيم.
اما پيشنهادهايي در راستاي هر چه بهتر شدن روابط و كاهش تشنجات و فشار بار سياسي - اقتصادي بر دو كشور و نيز تسهيل‌گري در امر فرآيند صلح منطقه‌اي ارائه مي‌شود كه اميد است با به‌كارگيري موارد ياد شده توسط دو كشور، شاهد پيشرفت دو قدرت بزرگ اسلامي باشيم.
1- برجسته كردن مبحث امت واحده اسلامي به جاي كاربرد واژه ملت (ناسيوناليسم قومي - مذهبي).
2- بر طرف كردن سوءظن‌هايي كه دو قدرت نسبت به يكديگر دارند (اطمينان‌دهي از مساله هسته‌اي به مقامات سعودي، تغيير كاربرد سياست‌هاي خصمانه شوراي همكاري خليج‌فارس عليه ج. ا. ايران، عدم حمايت از گروه‌هاي مخالف دو قدرت توسط كشور مقابل و ...)
3- بازگشايي هر چه سريع‌تر دفاتر سفارتخانه و كنسولگري‌هاي دو كشور در خاك يكديگر و سفرهاي دوره‌اي منظم مقامات عاليه جهت گفت‌وگو در مسائل منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي.
4- راه‌اندازي و تاسيس گردشگري سلامتي و سياحتي در كنار گردشگري زيارتي در خاك دو كشور.
5- برگزاري رزمايش‌هاي نظامي ج.ا.ايران با كشورهاي شوراي همكاي خليج‌فارس، به ويژه عربستان سعودي،
6- كمك كردن ج. ا.ايران به عادي‌سازي روابط عربستان سعودي با كشورهاي عراق، سوريه، يمن، قطر، عمان و... و نيز متقابلا كمك كردن عربستان سعودي به هر چه بهتر نمودن روابط جمهوري اسلامي ايران با كشورهاي شوراي همكاري خليج‌فارس و ايجاد جو خوش‌بيني در ساير نقاط دنياي عرب نسبت به سياست‌هاي دفاعي (نه تهاجمي) ج. ا. ايران.
7- حمايت و تامين امنيت از صنعت كشتيراني كشورهاي حوزه، در خليج‌فارس، درياي عمان، درياي عرب و باب‌المندب توسط نيروهاي نظامي ج.ا. ايران از خطرات (دزدان دريايي) و متقابلا تامين امنيت كشتي هاي ايراني توسط عربستان سعودي در درياي سرخ و كانال سوئز.