تالاب انزلي ديگر نفس ندارد
غزل لطفي
تالاب انزلي براي چندمين بار متوالي طعمه حريق شد. آتش‌سوزي‌هايي كه عمدا عمدي و به قصد تصرف زمين‌هاي اطراف آن صورت مي‌گيرد. اين زمين‌ها كه در گذشته زير آب بوده‌اند، با كم شدن سطح آب الان در كنار تالاب هستند و به جهت الحاق به زمين‌هاي كشاورزي در مجاورت تالاب آتش زده مي‌شوند و در واقع به قصد سودجويي تلاش براي آتش زدن اين اراضي صورت مي‌گيرد. در سه سال گذشته در همين منطقه و در همين فصل (۸ شهريور ۹۹، ۸ شهريور ۱۴۰۰ و ۱۰ شهريور ۱۴۰۱) آتش‌سوزي تكرار شده است. البته به جز آتش‌سوزي‌هاي ديگري كه تالاب را در بر گرفته‌اند. آتش‌سوزي‌هايي كه شايد به قصد تصرف زمين باشد اما آگاهانه يا ناآگانه، طبيعت و گونه‌هاي گياهي و محل زندگي و مهاجرت بسياري از پرندگان را از بين مي‌برد و زيستگاه پرندگان و آبزيان ارزشمند استخواني را در خطر نابودي قرار داده است. تالاب انزلي اين روزها از طرفي با انبوهي از فاضلاب خانگي و بعضا بيمارستاني و صنعتي و شيرابه‌هاي زباله مواجه است كه حتي بسياري از كارشناسان، ماهي‌ها و آبزيان آن را براي تغذيه مضر دانسته‌اند و از طرفي با رويش گياهان مهاجمي مانند سنبل آبي كه بيش از ۶ هزار هكتار از پهنه تالاب انزلي را گرفته است نفس‌هايش به شماره افتاده‌اند. سنبل آبي گياهي است كه روزانه به ۱۵ ليتر آب نياز دارد و ريشه‌هاي عميق آن اكسيژن آب را مصرف مي‌كند و در كم شدن حجم آب تالاب بسيار تاثيرگذار است. از طرفي ديگر نيز پروژه‌هايي مانند ساخت كمربندي بندرانزلي يا موج‌شكن شايد براي تسهيل دسترسي و بهربرداري از تالاب مفيد دانسته شده باشد اما ما شاهد خشك شدن بخشي از تالاب با اين پروژ‌ه‌ها بوديم. طرح‌هاي كارشناسي نشده هم مانند طرح بايوجمي كه به بهانه نجات و احياي تالاب بين‌المللي انزلي و البته بدون تحقيق و بررسي دقيق به اجرا درآمده بود، آسيب‌هاي جدي را متوجه تالاب انزلي كرد. طبق اين طرح قرار بود با ماده «نانو دي‌اكسيد تيتانيوم» رسوبات تالاب جمع‌آوري شود اما پس از بررسي، آثاري از ماده سمّي «كلريد نقره» نيز در اين طرح يافت شد كه در خرداد سال ۱۳۹۸ با دستور دادستان عمومي و انقلاب انزلي متوقف شد. تالاب انزلي كه يكي از منحصر به فردترين زيستگاه‌هاي طبيعي ايران است، اين روزها در مواجهه با انواع مخاطرات، ديگر نفس ندارد و اگر تدبيري براي آن انديشيده نشود در برابر زخم‌هايي كه متحمل شده است از پا در خواهد آمد.