با دختران‌مان
مهربان باشيم
احمد مازني
از رفتار پيامبر(ص) با فاطمه(س) ياد گرفته بوديم، اتفاقات اخير رخ نمي‌داد
اين روزها كه سخن از حقوق زنان و دختران در كشور ما سخن روز است معرفي فاطمه دختر محمد(ص) به عنوان الگوي زنان و دختران در منبرها و رسانه‌ها گفته و نوشته مي‌شود؛ اما مساله مهم‌تر نحوه برخورد و رفتار ما با دختران و زنان است. ما نيازمند آشنايي با چگونگي رفتار پيامبر(ص) با دخترش هستيم، تارفتار‌مان را با رفتار آن حضرت مقايسه كنيم. براي آگاهي از زندگي فاطمه(س) و رفتار نظري و عملي حضرت محمد(ص) با اين دختر بايد با محيط اجتماعي حاكم بر جامعه عرب جاهلي آشنا شويم. در تلاش مرد عرب جاهلي كه به همراه شتر و زن و فرزندانش در صحراي بي‌آب و علف مسير طولاني را طي مي‌كند تا به آب برسد، آن هم آبي آلوده. او تنها آوازي كه مي‌داند «بايستيد» و «راه بيفتيد» است و تنها درسي كه از صحرا آموخته است «براي اينكه زنده بماني بكش»، زماني كه به آب مي‌رسد، ناگهان مرد ديگري از راه مي‌رسد و براي زنده ماندن جان او را مي‌گيرد و بعد مرد سوم مي‌آيد و دومي را مي‌كشد و در اين جدال، آبي كه بر سر آن خون جاري شد خشك مي‌شود! اما در ميان ايستادن، راه افتادن و جنگ‌وگريز براي زنده ماندن، آواز ضعيفي به گوش مي‌رسد، كودكي متولد شد، دختري به دنيا آمد، چه بدبختي بزرگي؛ اگر پسر بود در كودكي نگهبان شتر بود و در بزرگي در كنارم با دشمن مي‌جنگيد! اما دختر دست و پا گير است! به ياد مي‌آورد كه در جنگ قبلي دختر خانواده‌اي را به اسيري برد از كجا معلوم چندي بعد و در جنگي ديگر دختر او را به اسارت نبرند؟ و اين لكه ننگ را بر دامن او ننشانند؟ و بعد دختر را زنده به گور مي‌كند!
در چنين محيطي ناگهان ورق بر‌مي‌گردد. از اين سرزمين طبيبي بر‌مي‌خيزد و طنيني سر مي‌دهد:
بيابانگرد تيره روز! آن چه از صحرا آموخته‌اي درست نيست! صحرا آموزگاري بد آموز است. تو بايد از خدا درس بگيري! شعار تو آن نيست كه به آن خو گرفته‌اي! تو خليفه خدايي و خدا نور، محبت، زندگي، لطف و رحمت است. تو براي ديگري زنده‌اي و همه براي خداييد.
آن درس ديگري را هم كه سينه به سينه يا تقليد از رفتار پدرانت آموخته‌اي فراموش كن! آنان نيز معلمان خوبي نبودند! بايد بداني كه درس را تقليدي نبايد آموخت! دختر نيز مانند پسر است! هر دو به كار تو مي‌آيند! هر دو نعمت خدايند! همه نعمت‌هاي خدا را بايد سپاس گفت و نبايد يكي را بر ديگري برتري داد!
مردم! شما چرا با دختران‌تان چنين رفتاري مي‌كنيد؟ چرا به ديده كالاي بي‌ارزش به آنها مي‌نگريد؟ شما را چه كسي‌زاده و پرورده است؟ مگر شما در دامان همين دختران كه مادر شده‌اند پرورش نيافته‌ايد؟ بدانيد كه چون دختري در خانه‌اي به دنيا مي‌آيد، خداوند ملائكه را مي‌فرستد تا بگويند: «اي اهل خانه سلام بر شما! سپس آن دختر را با پرهاي خود مي‌پوشانند و دست‌هاي خويش را بر سر او مي‌كشند و مي‌گويند كسي كه نگاهباني او را بر عهده بگيرد تا روز رستاخيز ياري خواهد شد.»
«كسي كه دختري داشته باشد و او را زنده به گور نكند، خوار نسازد و پسر را بر او ترجيح ندهد، خدا او را به بهشت خواهد رساند.»
اما اين تعليمات آسماني كه گاه با آيات قرآن و گاه به زبان حديث برگوش‌هاي گران آن مردم دير فهم خوانده مي‌شد، بايد با آموزش‌هاي عملي نيز همراه باشد تا اثر آن بيشتر شود و نمونه اعلاي آن تربيت عملي دختر پيغمبر(ص) است.
از عايشه همسر پيامبر (ص) روايت شده كه «هرگاه فاطمه به خانه پيامبر وارد مي‌شد، پيامبر به او خوش‌آمد مي‌گفت و به استقبال او مي‌رفت و او را مي‌بوسيد و او را در جاي خودش مي‌نشاند.»
و اين نمونه كوچكي از رفتار پيامبر با دخترش بود. رفتاري كه براي خانواده‌ها، به خصوص مردان آموزنده است.
نه تنها براي مردم عصر پيامبر(ص) بلكه براي همه عصرها و نسل‌ها.
و ما ايرانيان به ويژه رهبران ديني و سياسي جامعه چه سخت به اين آموزه‌ها نياز‌منديم!
اگر چه با ايجاد زمينه‌هاي اجتماعي و امنيت براي دختران و زنان در دوران جمهوري اسلامي و همت دختران سرزمين‌مان شاهد رشد و شكوفايي استعدادها و دانش و توانايي بالايي در بين آنان هستيم اما بين اين ظرفيت عميق و تعامل ما با بانوان تعادل و تناسب برقرار نيست كه هيچ، متاسفانه شاهد ديدگاه‌ها و عملكرد‌هايي از سوي مقامات مدعي رسالت و حكومت نبوي هستيم كه آدم را ياد رفتار مردان عصر جاهليت مي‌اندازد!
رفتاري كه در چند ماه اخير شاهد آن بوديم و العاقل يكفيه الاشاره!
بر اين باورم كه در كنار خيزش اميدوار‌كننده دختران و زنان سرزمين‌مان، مردان و به ويژه مسوولان جامعه ما براي احقاق حقوق دختران و زنان ايراني در قالب فرهنگ محمدي و فاطمي و چگونگي تعامل توام با محبت، احترام و تكريم نسبت به زنان و دختران مسوليت سنگين‌تري داريم.
در نگارش اين يادداشت از كتاب «زندگاني فاطمه زهرا» اثر گرانسنگ مرحوم دكتر سيد جعفر شهيدي استفاده شد.