بهار تعليم و تربيت مهرماه در راه است...
علي اصغر فاني
دانش‌آموزان قبل از دهه شصت يادشان است كه در روز اول مهر كه آغاز سال تحصيلي است، مدارس بازگشايي مي‌شد اما تمامي كتاب‌هاي درسي آماده نبود و معلمين هر درس يا پايه تثبيت نشده بود به قسمي كه روزانه برنامه فردا را اعلام مي‌كردند؛ بعضي از ساعات هم بدون معلم. اين وضعيت تا بيستم مهرماه و حتي بيشتر ادامه مي‌يافت البته كمبود كسري كتاب درسي حتي تا آذرماه نيز ادامه مي‌يافت. بر‌اساس مصوبات شوراي عالي آموزش و پرورش طول سال تحصيلي 200 روز آموزشي است. اگر بودجه سالانه دولت را براي آموزش و پرورش 208000 ميليارد تومان فرض كنيم، از تقسيم 208 هزار بر 200 روز آموزشي حدود 1000 ميليارد تومان به دست مي‌آيد. يعني دولت براي هر روز آموزشي 1000 ميليارد تومان هزينه مي‌كند و اگر به اين مورد هزينه‌هاي اوليا براي تحصيل فرزندشان را اضافه كنيم، معلوم مي‌شود كه تعطيلي هر روز مدرسه تا چه حد سرمايه ملي را هدر مي‌دهد. ضروري است به اقتصاد آموزش و پرورش و افزايش بهره‌وري در آن بپردازيم. از دهه شصت موضوع «تقويم اجرايي» در سطح مدرسه، منطقه، استان و كشور مطرح شد و هدف آن اين بود كه هر وظيفه و فعاليت را از كي شروع كنيم تا به موقع كارها انجام شود. در تنظيم تقويم اجرايي در هر سطحي (مدرسه، منطقه، استان و كشور) ماه به 4 هفته و در طول سال به 48 قسمت تقسيم مي‌شد و كليه فعاليت‌ها در اين 48 قسمت تقسيم مي‌شد به قسمي كه كار از زماني آغاز مي‌شد كه با توجه به ماهيت كار، زمان به نتيجه رسيدن كار وقتي باشد كه مورد انتظار ماست. مساله در مناطق كوهستاني و صعب‌العبور، سوخت‌رساني به مدرسه در فصل سرما تقريبا غيرممكن بود و لذا در تقويم اجرايي اداره منطقه حمل و ذخيره‌سازي سوخت زمستاني در مهرماه يا حتي زودتر پيش‌بيني شده است. در كشور ما بر اساس مصوبات مجلس اول مهرماه آغاز سال تحصيلي است. اول مهر يك روز ملي است .
بازگشايي منظم، با برنامه و بدون هدر دادن حتي يك روز از سال تحصيلي موضوعي مهم و حيثيتي است. به همين دليل از سال‌ها قبل تحت عنوان «پروژه مهر» برنامه‌هايي در آموزش و پرورش دنبال مي‌شود. بر اساس پروژه مهر كه حداقل 6 ماه زمان نياز دارد كه بازگشايي خوبي داشته باشيم مراحل چند‌گانه‌اي را بايد طي كرد. زماني كه در تابستان مدارس تعطيل هستند، كاركنان اجرايي مدارس و مسوولين ادارات در تدارك بازگشايي مدارس هستند. مهم‌ترين اقدامات به قرار زير است:
1. تامين فضا و تجهيزات: تعميرات مدارس، تكميل و تحويل ساختمان نوساز، تعامل با قوه قضاييه و مسوولين محلي براي به تعويق انداختن زمان اجراي حكم تخليه مدارس استيجاري، ايمني مدارس و...
2. جذب دانش‌آموز لازم‌التعليم: يكي از مسايل جدي امروز آموزش و پرورش جذب بازماندگان از تحصيل است. كودكان و نوجواناني وجود دارند كه به سن تحصيل رسيده‌اند اما به مدرسه نمي‌روند. اينها بيسوادان آينده هستند. تشويق خانواده‌ها به ثبت‌نام فرزندانشان در مدرسه از طريق تبليغ و اطلاع‌رساني با مراجعه به خانه‌ها و... گامي به سوي عدالت آموزشي است.
3. ساماندهي نيروي انساني: كمبود نيروي انساني و عدم تناسب نيروي انساني موجود با نيازها از لحاظ رشته، دوره تحصيلي و جنسيت، موقعيت جغرافيايي از يك‌سو و جابه‌جايي نيروي انساني در شهريورماه شامل نقل و انتقال به تبع همسر، جذب فارغ‌التحصيلان دانشگاه فرهنگيان و قبول شدن معلمين در دانشگاه غيرمحل سكونت، بازنشستگي كاركنان و... از سوي ديگر كار ساماندهي نيروي انساني و تخصيص معلم به كلاس، كار بسيار سختي را مي‌طلبد.
اميد است وزارت آموزش و پرورش و واحدهاي استاني، شهرستاني و منطقه‌اي و مدرسه‌ها در فرصت باقيمانده (9 هفته) طوري عمل كنند كه روز اول مهر با قوت، مدارس پذيراي سرمايه‌هاي اصلي كشور - دانش‌آموزان - باشند.