ناديده گرفتن عابران در تهران
زهرا نژادبهرام
با اقدام اخير شهرداري براي برچيدن 56 (1) پل عابرپياده به بهانه استفاده كم عابران و ناايمني پله برقيهاي اين پلها، حجم تصادفات در آينده از مرز 41 درصد خواهد گذشت. هزينه بيمبالاتي و بيتوجهي و عدم كارشناسي دقيق مديريت شهري نسبت به پلهاي عابرپياده به بهانههاي غيرقابل توجيه نظير هزينهبر بودن، استفاده كمتر و ... يا حتي زائده بصري، منجر به ناامني جدي در معابر شهري به ويژه بخشهاي حاشيهاي شهر خواهد شد. اين رويكرد با توجه به گزارش پليس(2) كه 44 درصد تصادفات در شهر تهران با عابران پياده است، نشان از عدم هماهنگي مديريت شهري با مسوولان ترافيك شهري يعني پليس دارد .ضرورت آموزش و بهرهگيري مناسب از پلهاي عابرپياده و نورپردازي و مجهز ساختن آنها به آسانسور يا پله برقي در كنار رسيدگي مداوم به آنكه معمولا در بودجههاي سالانه مصوب شوراي شهر وجود دارد، الزامي جدي است. بيتوجهي به موارد ياد شده به معني آن است كه عابران سهمي در معابر شهري ندارند يا اگر دارند مسووليت امنيت جان (3) آنها با خودشان است!! حال آنكه شهرها به دليل گسترش و افزايش تعداد خودرو و معابر به گستردگي رسيدهاند كه بدون استفاده از خودرو اعم از عمومي و خصوصي امكان تردد در شهر بسيار دشوار است و سهم عابران پياده از اين شهر ديده نميشود. مگر نه آنكه براي اعاده حقوق شهروندي عابران بايد ظرفيتهاي لازم براي تردد آنها در شهر فراهم آيد و اين مهم در كنار مناسبسازي پيادهروها و فضاهاي عبوري از عرض خيابانها در كنار ايجاد تسهيلات براي بهرهگيري از پلهاي عابر است، پس چگونه است كه نه تنها آموزش لازم در سطح شهر براي بهرهگيري از اين ظرفيت فراهم نميشود، بلكه پلهاي عابرپياده به فرصتي براي ايجاد برخي بزهها نظير خفتگيري و آزار زنان مبدل شده است. اين مهم بيانگر آن است كه بهرغم تمام تلاشهاي اعضاي شوراي پنجم و مديريت شهري وقت براي ايمن و امنسازي اين سازههاي شهري در راستاي رفع فضاي بيدفاع شهري و ايمني سازههاي ذكر شده...
مديريت شهري كنوني با پاك كردن صورت مساله نسبت به جمعآوري اين پلها اقدام كرده و از اين به عنوان كاهش هزينه و افزايش ايمني نام ميبرد! در تحقيقي در سال 1385 صراحتا 38 درصد تصادفات با عابران پياده در شهر تهران ذكر شده و راهكارهاي پيشنهادي مبني بر آموزش، بهبود كيفيت سازهها و افزايش تعداد آنها را مورد توجه قرار داده است. (4) اين مهم در كنار اظهارات رييس كميسيون حملو نقل شوراي ششم قابل تامل است، وي اعلام داشته «اين مساله (حذ ودروها عبور كنند و اين مساله موجب بروز مشكلاتي خواهد شد و در عين حال مردم را با جمعآوري پلها تشويق به بينظمي و بيانضباطي ميكنيم و اين در حالي است كه شاهد كاهش ايمني تردد هم خواهيم بود.» وي در ادامه ميگويد: «جمعآوري پلها و تبديل آنها به ضايعات دور ريختن سرمايههاست و نكته قابل توجه اين است كه سازمان ترافيك به عنوان متولي هيچ مداخله و مشاركتي در اين زمينه نداشته و زماني كه ما اين پلها را در سطح شهر تهران نصب كرديم حدود ۶۰ درصد تلفات كاهش يافت و با جمعآوري اين پلها قطعا شاهد افزايش تلفات خواهيم بود.»(5) به نظر ميرسد ساز مديريت شهري در بخش اجرا ناكوك شده و مسيري را طي ميكند كه تنها در آن ميتوان به دست آوردن منابع مالي از هر جهت را مشاهده كرد! حتي به قيمت ناامني تردد درشهر! نگاهي به شهرهاي بزرگ در جهان و ايران و بهرهگيري از اين ظرفيت براي تردد عابران و حتي مبدل ساختن اين نوع سازهها گذشته از تردد براي طي اوقات فراغت نظير پل طبيعت يا پل معلق فرحزاد و حتي طرح پل زندگي در محدوده اتوبان چمران و... جملگي بيانگر آن است كه بيتوجهي به انسان در شهر تهران ظاهرا الگويي براي مديريت اجرايي شهر شده است! آسيبديدگي در پلههاي برقي متروها براي شهروندان در كنار بيتوجهي به مناسبسازي معابر شهري براي تردد افراد مسن و داراي معلوليت و كودكان و ... به همراه نامناسب بودن خودروهاي حمل و نقل عمومي براي اين افراد مبدل به رويهاي شده كه معلوم نيست نهايتا سلامت چند نفر را به خطر مياندازند؟!حذف رديف بودجه براي تعمير و نگهداري پلهاي عابرپياده در تهران كه در بودجه امسال صورت گرفته شايد دليل اصلي اين اقدام بوده كه اعضاي شوراي شهر و شهرداري بايد نسبت به آن پاسخگو باشند. (6) ظاهرا مديريت شهري در راستاي وظايف خود كه مبتني بر ماده 55 قانون شهرداريهاست كمتر متمركز است و بيشتر به حواشي و كارهايي كه در حوزه حاكميت و دولت است، روي آورده كه اين مهم زيبنده مديريت شهري پايتخت نيست كه بايد الگوي متناسب براي همه شهرها و سرآمدي براي كشورهاي منطقه و جهان باشد! از اينرو لازم است مديريت شهري با تاكيد بر شوراي شهر در اسرع وقت نسبت به اين مهم مداخله كرده و با توقف جمعآوري پلهاي عابرپياده نسبت به ايمنسازي آنها اقدام جدي به عمل آورد و در صورت لزوم متمم بودجه را با بازگرداندن رديف تعمير و نگهداري اين سازههاي ضروري شهري تدوين كند!
پاورقي
1-https: //www.hamshahrionline.ir/news/793028
2- https: //www.irna.ir/news/85111686
3- رييس اداره تصادفات پليس راهور تهران بزرگ: آمار فروردين ماه امسال نيز نشان ميدهد ۴۰ درصد از متوفيان شهر تهران در تصادفات به عابران پياده اختصاص دارد كه چهار درصد نسبت به سال گذشته كاهش دارد ولي باز هم عدد بالايي است.
4-https: //www.sid.ir/paper/154783/fa#downloadbottom
5-https: //www.isna.ir/news/
6-https: //hammihanonline.ir/news/society/pl-hay-abr-pyadh-kabws-tazh-thran (گفتوگوي كارشناس بودجه شوراي شهر در اين گزارش)