انتقادات صريح روحاني از افراطيگري در نظارت بر انتخابات
نوبخت، واعظي و جنتي در صدر شوراي مركزي حزب اعتدال و توسعه
گروه سياسي|حسن روحاني، رييسجمهور ايران در دولتهاي يازدهم و دوازدهم در پيامي تصويري به ششمين كنگره حزب اعتدال و توسعه گفت: اعتدال اسم رمز و اسم اعظم گفتمان اكثريت قاطع جامعه ايران اسلامي است كه با اين گفتمان باز هم ما قادريم به همه اهداف بلند مليمان دست يابيم. نشستي كه در آن اعضاي شوراي مركزي حزب اعتدال و توسعه در ششمين كنگره اين حزب انتخاب شدند كه در ميان آنها چهرههاي شاخصي چون واعظي، نوبخت و جنتي ديده ميشوند.
به گزارش سايت حسن روحاني؛ حسن روحاني، رييسجمهوري سابق كشورمان، با بيان اينكه اعتراض خياباني و قهر و انفعال مسير خوبي براي حل معضلات كشور نيست، گفت: متاسفانه در جامعه امروز ما عدهاي در مسير قهر قرار گرفتهاند و اقليتي در مسير تفوق و غلبه قرار گرفتهاند كه قدرت در جامعه امروز دراختيار آنها قرار داده شده است. زماني كه اكثريت جامعه در مسير انفعال يا در مسير جدايي از حاكميت باشند و حاكميت دراختيار يك اقليت باشد، آن حكومت داراي قوام و قدرت لازم براي حل معضلات داخلي و بينالمللي نخواهد بود.
رييس دولت تدبير و اميد وظيفه همگان در شرايط فعلي را ايستادگي در مقابل افراط، اعتدال در داخل و تعامل سازنده با خارج و توسعه عنوان كرد و اظهار داشت: ما ميبينيم در سايه افراطيگري در مساله نظارت بر انتخابات با چه مشكلاتي مواجه شديم. اگر در بحث نظارت در انتخابات اعتدال و ميانهروي را پيش بگيريم و در چارچوب قانون و مقررات عمل كنيم، فضاي بازي براي جامعه و رقابت واقعي در انتخابات به وجود خواهد آمد و در آن انتخابات است كه مجلسي ميتواند از كل جامعه يا حداقل از اكثريت قاطع جامعه نمايندگي كند و دولتي تشكيل شود كه بتواند از طرف قاطبه مردم حرف بزند و سخن بگويد و نمايندگي كند.
روحاني تاكيد كرد: همه آنچه ما براي دولت بعدي به عنوان فرصت به وجود آورده بوديم، متاسفانه امروز شاهد فرصتسوزيها هستيم به دليل اينكه وقتي دولت يا مجلس از طرف قاطبه مردم، مسووليت را به عهده نميگيرد آن وقت ما ميبينيم با ضعفهاي زيادي در مقام عمل و در مقام اقتدار، چه اقتدار داخلي و چه اقتدار بينالمللي مواجه خواهد شد.
متن كامل اظهارات روحاني در پيام تصويري به ششمين كنگره حزب اعتدال و توسعه به اين شرح است:
بسمالله الرحمن الرحيم
مهمترين مسالهاي كه راجع به اعتدال بايد سخن گفته شود اينكه در طول ۱2-10 سال گذشته موضوع اعتدالگرايي از يك جمع و حزب و تشكيلات عبور كرد و تبديل به يك گفتمان موردپسند اكثريت جامعه ايراني شد. در انتخابات سال ۹۲ و همچنين انتخابات سال ۹۶ و انتخاباتهايي كه در بين اين دو انتخابات بود، مثل انتخابات مجلس شوراي اسلامي در سال ۹۴ و انتخابات پنجمين دوره مجلس خبرگان رهبري در سال ۹۴، در هر چهار انتخابات پيروز ميدان گفتمان اعتدال بود. اين نشان داد كه اين گفتمان توان و قابليت آن را دارد كه جامعه را در مسيري جذب كند كه به تعبير معروف خيرالأمور أوسطها، وقتي كه در مسير ميانه قرار ميگيريم، بهترين راه و مسيري است كه ما را به مقصد ميرساند.
البته موضوع اعتدال برميگردد به حدود يكصد سال پيش كه در دوران مشروطيت، حزبي به نام حزب اعتداليون تشكيل شد. روحانيون عاليمقام و برجستهاي چون شهيد سيدحسن مدرس و روشنفكراني چون علياكبر دهخدا در جمع اعضاي اين حزب قرار گرفتند. اساس تشكيل آن حزب بر اين مبنا بود كه جلوي افراطيگري مشروطهخواهي كه عدهاي دنبال ميكردند و جلوي تفريط يا انفعال مشروعهخواهي كه تعدادي دنبال آن بودند، اين جمع دنبال مشروطه مشروعه بودند؛ يعني همان مسير اعتدالي كه براي آن روز دوران مشروطيت يك ضرورت بود و همان مسير بود كه جامعه را به سمت انقلاب اسلامي و نهضت اسلامي در دهههاي بعد هدايت كرد.
گرچه در دوران مشروطيت موضوع «ملت» ايران به جاي «رعيت» به وجود آمد، اما در عين حال براي آنكه مردم بتوانند نظامي را تاسيس كنند كه در چارچوب اعتدال باشد، به نام جمهوري اسلامي كه هم جمهوريت باشد و هم در كنارش اسلاميت، بعد از پيروزي انقلاب اسلامي اين مسير به وجود آمد. نهادي به نام نظام جمهوري اسلامي ايران كاملا متصل است به آراي مردم و افكار مردم، نظرات مردم، در واقع اين ملت ايران است كه اين بار موسس نظامي ميشود به نام جمهوري اسلامي ايران.
در اين مسير است كه ما ميبينيم همواره در برابر افراط و تفريط ميتوانيم راه و مسير درست و بهينهاي را براي دستيابي به اهداف بلند انتخاب كنيم.
در دوران مشروطيت عدهاي بودند كه به نام مشروطهخواهي يا به نام آزادي به اقدامات افراطيگري حتي ترور و تخريب دست زدند كه در واقع محتواي اصلي مشروطيت نتواند در راه خودش و اهداف خودش قرار بگيرد.
بعد از اين دوران ما ميبينيم كه همواره موضوع افراط ميتواند يك مشكل براي جامعه ايراني باشد. حتي بعد از پيروزي انقلاب اسلامي هم آنجايي كه ما با مشكلات مواجه شديم معمولا از يك نقطه افراط اين مشكل آغاز شد. متاسفانه افراط، مصائب فراواني را در طول چهل و چند سال در ايران براي مردم به وجود آورد.
حزب اعتدال و توسعه و همه آنهايي كه در مسير اعتدالگرايي قرار دارند، از احزاب راست يا احزاب چپ، آنهايي كه با افراط ميانهاي ندارند امروز بايد در شرايط فعلي جامعه خود را آماده كنند تا در برابر افراط ايستادگي و مقاومت كنند.
متاسفانه در جامعه امروز ما عدهاي در مسير قهر قرار گرفتهاند و اقليتي در مسير تفوق و غلبه قرار گرفتهاند كه قدرت در جامعه امروز دراختيار آنها قرار داده شده است. متاسفانه زماني كه اكثريت جامعه در مسير انفعال يا در مسير جدايي از حاكميت باشند و حاكميت دراختيار يك اقليت باشد، آن حكومت داراي قوام و قدرت لازم براي حل معضلات داخلي و بينالمللي نخواهد بود. حكومتي قادر است به راحتي مسائل و مشكلات داخلياش يا مسائل و مشكلات منطقهاي و بينالمللي خود را حل كند كه از پشتوانه اكثريت قاطع مردم برخوردار باشد. متاسفانه در انتخابات سال ۱۳۹۸ و ۱۴۰۰ با اين معضل مواجه شديم كه اكثريت جامعه از حاكميت فاصله گرفتند و اين فاصله و حكومت اقليت مشكلاتي را به وجود ميآورد و مردم گاهي به جاي اينكه سخن خود را از طريق نمايندگان خود در مجلس يا نمايندگان خود در دولت بيان كنند، وقتي كه اقليت حاكم ميشود گاهي ناچار ميشوند از طريق اعتراض يا خيابان حرفهاي خود را بيان كنند.
مسلما خيابان مسير خوبي براي حل معضلات يك كشور نيست. انفعال و قهر هم نميتواند راهي براي دستيابي به اهداف بلند ملي باشد. اينجاست كه بايد اعتداليون و همه آنهايي كه معتقد به ميانهروي هستند در جامعه امروز بتوانند فعاليت كنند. گرچه اساسا حزب و فعاليت حزبي با مشكلاتي در جامعه ما مواجه است. از آن زماني كه حزب اعتدال و توسعه ميخواست تشكيل شود در سال ۷۸ كه من هم مورد مشورت موسسين اين تشكيلات بودم با بزرگان نظام در زمينه حزب حرف زدم از جمله با مرحوم آيتالله هاشميرفسنجاني و به همه اين عزيزان گفتم براي آينده كشور ما نياز به دو يا سه حزب بزرگ داريم كه اينها بتوانند ضمن ثبات نظام مسير قدرت و گردش قدرت را به خوبي انجام بدهند، اما به شرط اينكه اين احزاب توان و قدرت كافي براي برنامهريزي و تصميمگيري و سخن گفتن در مسائل استراتژيك كشور داشته باشند. و الا اگر بنا باشد كه مسائل اساسي كشور دراختيار احزاب نباشد و آنها آزادي كافي براي بيان نظرات و اعتقاداتشان نداشته باشند، آن احزاب مسلما نميتوانند نقش لازم را براي اداره كشور ايفا كنند و در آينده بتوانند مجلس مناسب يا دولت مناسب را تشكيل بدهند.
ما ميبينيم در سايه افراطيگري در مساله نظارت بر انتخابات با چه مشكلاتي مواجه شديم؛ ما امروز با مجلسي مواجه هستيم به نام مجلس يازدهم كه نه قابل مقايسه با مجلس اول و دوم است و نه قابل مقايسه با مجلس چهارم و پنجم است و حتي با مجلس قبلياش، مجلس دهم هم فاصله دارد. دليل اين افراطيگري در مساله نظارت است.
اگر در بحث نظارت در انتخابات ما اعتدال و ميانهروي را پيش بگيريم و در چارچوب قانون و مقررات عمل كنيم، فضاي بازي براي جامعه و رقابت واقعي در انتخابات به وجود خواهد آمد و در آن انتخابات است كه مجلسي ميتواند از كل جامعه يا حداقل از اكثريت قاطع جامعه نمايندگي كند و دولتي تشكيل شود كه بتواند از طرف قاطبه مردم حرف بزند و سخن بگويد و نمايندگي كند و جهان هم آن دولت را به عنوان نماينده يك ملت بزرگ ببيند و بشناسد. آن وقت است كه فرصتها به خوبي استفاده خواهد شد.
همه آنچه ما براي دولت بعدي به عنوان فرصت به وجود آورده بوديم، متاسفانه امروز شاهد فرصتسوزيها هستيم به دليل اينكه وقتي دولت يا مجلس از طرف قاطبه مردم، مسووليت را به عهده نميگيرد آن وقت ما ميبينيم با ضعفهاي زيادي در مقام عمل و در مقام اقتدار، چه اقتدار داخلي و چه اقتدار بينالمللي مواجه خواهد شد.
امروز چه راهي پيش رو داريم؟ آيا راهي كه پيش روي ما هست خيابان است؟ مسلما خيابان نه جوابگوي نياز مردم در كوتاهمدت است و نه بلندمدت. يا قهر و انفعال است كه آن هم ما را به جايي نميرساند. گرچه با مشكلات بسيار زيادي مواجه هستيم اما چارهاي نداريم جز اينكه راه سومي را برگزينيم و انتخاب كنيم و آن راه سوم اعتدال است كه نه با قهر ميانهاي دارد و نه با انفعال و تلاش آن اين است كه در برابر افراط ايستادگي كند و نگذارد در كشور افراط حاكم شود.
امروز بزرگترين وظيفهاي كه بر دوش همه ماست، هماني است كه در نام حزب شما مستتر است؛ يعني اعتدال در داخل و تعامل سازنده كه آن نيز اعتدال در خارج و بيرون كشور است و توسعه. امروز كه همه كشورهاي منطقه و همه كشورهاي جهان در فكر توسعه هستند، متاسفانه ما از توسعه فاصله گرفتهايم.
ما چارهاي نداريم براي حفظ كشور و آينده كشور مسير اعتدال و توسعه را بپيماييم و ادامه بدهيم. امروز بايد بگويم ديگر اعتدال تنها اسم يك گروه و يك حزب و يك تشكيلات نيست. اعتدال اسم رمز و اسم اعظم گفتمان اكثريت قاطع جامعه ايران اسلامي است كه با اين گفتمان باز هم ما قادريم به همه اهداف بلند مليمان دست يابيم كه خداوند هم همين را به ما امر كرده است «و كذلك جعلناكم امّه وسطا لتكونوا شهداء علي النّاس». مسير، مسير ميانهروي و راه وسطي است.
السلام عليكم و رحمهالله و بركاته