«اعتماد» همزمان با اعلام نزديك بودن توافق تبادل اسرا در جنگ غزه بررسي مي‌كند
پيدا و پنهان مذاكره ميان حماس و اسراييل
گروه جهان
در بحبوحه جنگ غزه و در حالي كه همچنان به واسطه حملات رژيم صهيونيستي غيرنظاميان و كودكان جان خود را از دست مي‌دهند، روز گذشته پيام مهمي از سوي رهبران ارشد حماس در خصوص مذاكرات و احتمال توافق براي تبادل اسرا ميان اين جنبش و اسراييل مخابره شد. در همين رابطه روز گذشته اسماعيل هنيه رييس دفتر سياسي حماس طي بيانيه‌اي كه در اختيار خبرگزاري رويترز قرار گرفت، اعلام كرد كه به حصول يك توافق با اسراييل به منظور آزادي اسرا و برقراري آتش‌بس نزديك شده و پاسخ‌هاي خود را نيز به قطر به عنوان ميانجي مذاكرات ارسال كرده‌ايم. البته در اين بيانيه هنيه تاكيد كرده تا شروط حماس تامين نشود توافقي در كار نخواهد بود. در اين ميان هر چند كه بيانيه رييس دفتر سياسي جنبش حماس جزييات بيشتري از شروط براي آزادي اسرا را بيان نكرده، اما روز گذشته عزت الرشق از ديگر اعضاي دفتر سياسي حماس در گفت‌وگو با تلويزيون الجزيره اعلام كرد كه طي روزهاي گذشته مذاكرات در خصوص تبادل اسرا و برقراري آتش‌بس ادامه داشته و بخشي از مذاكرات بر محوريت آزادي زنان و كودكان اسراييلي به ازاي آزادي زنان و كودكان فلسطيني از زندان‌هاي رژيم صهيونيستي خواهد بود. او همچنين گفته كه جزييات بيشتر اين مذاكرات از سوي قطري‌ها منتشر خواهد شد. اين مقام ارشد حماس همچنين با بيان اينكه ما به يك توافق آتش‌بس نزديك شده‌ايم، تاكيد كرده اسراييلي‌ها با توجه به تجاوزات به دنبال مذاكره براي شكستن مقاومت هستند و اين اتفاق نيفتاده و نخواهد افتاد و اگر توافقي اعلام شود براي ما قابل قبول و رضايت‌بخش است و خواسته‌هاي مقاومت را بيان مي‌كند. صحبت‌هاي مقامات ارشد حماس در خصوص توافق تبادل اسيران و برقراري آتش‌بس در حالي صورت مي‌گيرد كه روز دوشنبه تلويزيون دولتي اسراييل گزارش داده بود بنیامين نتانياهو به توافق آزادي زندانيان حماس چراغ سبز نشان داده و اكنون منتظر پاسخ اين جنبش است. دقيقا در همين روز هم شاهد بوديم علاوه بر اينكه جو بايدن رييس‌جمهوري امريكا مدعي شده بود كه اكنون بيش از پيش به يك توافق نزديك شده‌ايم، جان فاينر معاون مشاور امنيت ملي كاخ سفيد نيز در گفت‌وگو با شبكه سي‌ان‌ان اعلام كرد: به نظر مي‌رسد كه به آزادي اسرا بيش از گذشته نزديك شده‌ايم. البته اين مذاكرات طي روزهاي قبل شروع شده، اما اكنون برخي اختلاف‌نظرها كاهش پيدا كرده‌اند.
گمانه‌زني از جزييات مذاكرات
در همين رابطه و در حالي كه اعضاي ارشد حماس اعلام جزييات اين توافق را از سوي قطر عنوان كرده‌اند و همچنان در ميان كارشناسان در خصوص محورهاي اصلي توافق احتمالي گمانه‌زني‌هاي مختلفي وجود دارد، روز گذشته برخي از رسانه‌هاي صهيونيستي اعلام كردند كه اين رژيم 300 زن و كودك را جهت تبادل و آزادسازي اسراي اسراييلي انتخاب كرده است. از سوي ديگر برخي منابع اعلام كرده‌اند كه براساس مذاكراتي كه به صورت غيرمستقيم انجام شده گويا قرار است در ازاي آزادسازي 50 اسير اسراييلي، يك وقفه در حملات و انتقال كمك‌هاي بشردوستانه بيشتر به نوار غزه در دستور كار قرار بگيرد.
ابهامات توافق
در اين ميان اما هر چند كه حماس براي توافق تبادل اسرا و برقراري آتش‌بس اعلام آمادگي كرده و به نظر مي‌رسد كه يكي از مهم‌ترين شروط آنها تامين سوخت بيمارستان‌ها، توقف حملات هوايي و آتش‌بس فراگير و نيز آزادي اسراي فلسطيني باشد، اما از سوي مقابل با توجه به شكاف عميق و دودستگي كه در ميان مقامات صهيونيستي وجود دارد، ممكن است مانند روزهاي گذشته حصول نهايي توافق با بن‌بست و موانع زيادي مواجه شود.
از يك سو نتانياهو روز گذشته دوباره مدعي شده كه تا زمان از بين رفتن حماس و آزادي تمامي اسرا جنگ ادامه خواهد داشت. از سوي ديگر دولت نتانياهو در حالي تحت فشار فزاينده خانواده اسرا و معترضان قرار دارد كه روز سه‌شنبه گفت هر چند به همراه اعضاي شوراي جنگ با خانواده اسيران اسراييل ديدار كرديم و به آنها گفتم به بازگرداندن اسرا پايبند هستيم اما با وجود راهپيمايي اعتراضي خانواده اسرا تا اين لحظه هيچ طرحي براي تبادل آنها نداريم.
گفتني است روز شنبه اين هفته راهپيمايي خانواده‌هاي اسيران صهيونيست به همراه چند هزار نفر ديگر از حاميان آنها به نزديكي دفتر بنيامين نتانياهو نخست‌وزير رژيم اشغالگر در شهر قدس اشغالي رسيد و هدف از اين تجمع درخواست از كابينه رژيم صهيونيستي براي بازگرداندن اسيران صهيونيستي از نوار غزه بود.
با اين حال به گفته كارشناسان از آنجا كه هرگونه توافق براي تبادل اسرا نياز به موافقت دولت دارد، نتانياهو كه اكنون بيش از هر مقام صهيونيستي در داخل و خارج از سرزمين‌هاي اشغالي تحت فشار قرار دارد به واسطه دو دستگي در كابينه‌اش چندان آزادي عملي براي توافق با حماس ندارد. زيرا وزراي افراطي كابينه او مانند ايتامار بن گوير وزير امنيت داخلي به‌شدت روي هر گونه توافق با حماس حساس بوده و به صراحت با آن مخالفت خواهند كرد. در نتيجه نتانياهو كه اكنون از سوي مخالفان براي كنار رفتن تحت فشار قرار دارد، در صورت موافقت با چنين موضوعي به‌طور قطع با جبهه‌اي ديگر از مخالفان تندروي دولتش نيز مواجه خواهد شد.
از سوي ديگر در حالي كه در ايالات متحده امريكا دولت بايدن به واسطه كشتار كودكان در غزه در چالشي اساسي قرار گرفته و اين‌بار گروهي از سناتورهاي دموكرات امريكايي در نامه‌اي از جو بايدن تقاضا كردند دولت او با رژيم صهيونيستي و شركاي متحدش براي اجراي طرح حفاظت از جان غيرنظاميان و تحويل كمك‌هاي بشردوستانه بسيار ضروري با نوار جنگ‌زده غزه، همكاري كند، دولت نتانياهو با يك دوگانه ديگري نيز به منظور رسيدن به توافق با حماس روبروست. يعني همزمان با اينكه دولت بايدن ناچار شده براي توقف كشتار غيرنظاميان به نتانياهو فشار وارد كند، مقامات صهيونيستي معتقدند كه هر گونه وقفه يا آتش‌بس باعث مي‌شود كه جنبش حماس و نيروهاي آن تجديد قوا كرده و تحركات جديدي را عليه صهيونيست‌ها آغاز كنند. به همين دليل است كه به نظر مي‌رسد به‌رغم گفته برخي از مقامات غربي و چراغ سبزي كه حماس نشان داده، اجراي توافق با موانعي زيادي همراه باشد و به نظر مي‌رسد كه اسراييلي‌ها مانند روزهاي گذشته بر سر اين قضيه مقاومت كرده و در مسير آن اخلال ايجاد كنند.