نشاط شهري!
بهروز مرباغي
چنين به نظر ميآيد كه جهان غمگين است. گذشته از آن، خسته از اين همه غصه و رنج است. هر روز در گوشهاي از عالم غوغايي برپاست و جانهايي فدا ميشوند. بيهيچ قضاوتي، همين كه كشتن و كشته شدن تبديل به يكي از وجوه زندگي اجتماعي شده، باعث تاسف است. همين كه در بسياري از كشورهاي عالم ميشود انساني را به جوخه اعدام سپرد، تاسفبار است. اينكه هنوز عادات و رفتارهاي قرون وسطايي در برخي جوامع رواج دارد، هم شگفتآور است و هم تاسفبار و شوربختانه، كاري از دست كسي برنميآيد و جهان بر پاشنه خشونت ميچرخد. در چنين جهان متلاطم و پر از اضطراب، شايد، شايد، بشود راههايي پيدا كرد كه كمي نشاط و شادي به شهر و جامعه بيايد. شادي جمعي. نشاط عمومي. شايد، شايد، بشود راهي يافت كه پرخاشگري در ميادين ورزشي از بين برود. شايد، بشود با برخي رفتارهاي جمعي و ملي مردم را نسبت به هم مهربان كرد. اين مهر و مهرباني، شايد بتواند سدي در برابر خشونت باشد. در عوالم جامعهشناسي و روانشناسي اجتماعي، گفته ميشود ملتي كه شاداب باشد، دست به خشونت نميزند. ملتي كه معناي عشق را بداند، خشونت نميورزد. در عالم انسانهاي تك هم، خشونت زاده جهل و نامهرباني است. چگونه ميتوان مردم را سر مهر آورد؟ تجربههاي برخي كشورها در اين راه آموزنده است. در بسياري از كشورها، موسيقي و نمايش ملات مهرباني مردمي است. در تمام روزها و جشنهاي ملي گروههاي بزرگ و كوچك موسيقي همراه با تروپهاي موسيقي دولتي و حتي نظامي، سر هر چهارراه و نقطه اجتماع شهري به اجراي موسيقي ميپردازند و مردم هم با آنها همراهي ميكنند. اين روش چنان جذاب و موثر نشان داده كه برخي بنگاههاي اقتصادي، با روشي ابتكاري گروههاي بزرگ موسيقي را دعوت ميكنند در ميدان مقابل بنگاه، موسيقي بنوازند و مردم با شادابي محل را ترك كنند. در يكي از كشورهاي آسيايي، گروههاي دانشجويي تئاتر موظف هستند به جاي نشستن بر صندلي درس مرتب در خيابانها و ميدانها نمايش اجرا كرده و بازخورد مردم را به استاد گزارش كنند. با اين كار علاوه بر شادابي موضعي مردم شهر، سليقه زيباييشناسي هنري مردم هم ارتقا پيدا ميكند. اگر بخواهيم مطلب را خلاصه كنيم، حكم اين است كه موسيقي و هنرهاي نمايشي را به سطح شهر و جامعه بياوريد. بگذاريد مردم ساعاتي از روز را با نشاط ناشي از شنيدن موسيقي بگذرانند، روحشان تلطيف شود و انرژي بگيرند. مردم اگر با موسيقي انس بگيرند، كمتر خشونت ميكنند. مردمي كه با هنر زندگي كنند، كمتر به سمت بزه ميروند.
معمار و مدرس دانشگاه