حزب كارگر بريتانيا بعد از 14 سال به قدرت بازگشت
ماموريت دشوار مهمان تازه خيابان داونينگ
احسان پناهبر
بر اساس نتايج آراي به دست آمده در انتخابات سراسري در بريتانيا، حزب كارگر اين كشور روز جمعه در انتخابات پارلماني به پيروزي قاطعي دست يافت. بر اساس گزارش گاردين، رايدهندگان محافظهكاران حاكم را پس از 14 سال تحولات اقتصادي و سياسي و ناكارآمدي در كنترل شرايط، به ويژه پس از همهگيري كرونا، به سختي مجازات كردند. نتايج رايگيري همچنين نشان داد كه كاير استارمر، رهبر چپ ميانه حزب كارگر، نخست وزير آينده كشور خواهد بود. او در مقابل پسزمينهاي غمانگيز از ضعف اقتصادي، بياعتمادي فزاينده به نهادها و بافت اجتماعي متلاشي شده، با رايدهندگان خستهاي مواجه است كه براي تغيير آشكارا ناشكيبايي ميكنند. همانطور كه شمارش رسمي نشان داد، استارمر كرسي خود را در پارلمان به دست آورده است. او در اين زمينه گفت كه رايدهندگان صداي خود را به ما رساندهاند و آماده تغييرند.
در حالي كه به نظر ميرسيد تمايل براي تغييرات در انتخابات پارلماني اتحاديه اروپا و همچنين در فرانسه و ايتاليا، در بريتانيا نيز تكرار شود، احزاب محافظهكار و راست افراطي در اين كشور نتوانستند بسان همتايان خود در ديگر كشورهاي اروپايي شانس داشته باشند و زمين بازي را به حزب چپگراي كارگر واگذار كردند. نايجل فاراژ، رهبر كنوني حزب برگزيت بريتانيا، رقابت را با مخالفت با مهاجرت آغاز كرد و اميد داشت همچون مخالفت پيروزمندانه و سرسختانهاش با برگزيت، اينبار نيز آراي مردم بريتانيا را كسب كند، اما موفق نبود. بر اساس نظرسنجيها، حزب كارگر در مسير كسب حدود 410 كرسي از 650 كرسي مجلس عوام را به دست آورد و محافظهكاران تنها به 131 كرسي اكتفا كردند. اين كمترين ميزان كرسي براي محافظهكاران در تاريخ تقريبا دو قرن از آغاز تاسيس آنها خواهد بود و به عقيده ناظران اين امر ميتواند اين حزب را در آشفتگي قرار دهد. در نشانهاي از خلق و خوي عمومي ناپايدار و خشم نسبت به سيستم حاكم در بريتانيا، به نظر ميرسد كه برخي احزاب كوچكتر، از جمله ليبرال دموكراتهاي ميانهرو و اصلاحطلب بريتانيا، عملكرد خوبي داشتهاند.
آنجلا راينر، معاون رهبر حزب كارگر نيز به اسكاينيوز گفت: اين نتيجه براي حزب كارگر دلگرمكننده بود، اما بديهي است كه ما اكنون در آغاز راه هستيم و بايد براي آينده موفقتر برنامه داشته باشيم. با نگاهي به خط سير حزب كارگر در پنج سال گذشته، اين حزب در سال 2019 بدترين شكست انتخاباتي خود از سال 1935 را متحمل شد. به عقيده تحليلگران، گذر از اين مسير البته با تحولات زيادي در حزب رقيب، يعني حزب محافظهكار نيز همراه بوده است. آدمالو بلو، كارشناس مسائل بريتانيا به نيويوركتايمز گفت: پس از برگزيت و بحران كرونا، به نظر موضع حزب محافظهكار تضعيف شد و همين مساله به همراه بحرانهاي داخلي اين حزب باعث شد اقبال به سمت حزب كارگر بيشتر شود. آنها يك رهبر نسبتا جديد دارند، استارمر كه جانشين جرمي كوربين، رهبر كاملا نامحبوبشان، شد و حزب را يك بار ديگر به يك نيروي برنده انتخابات تبديل كرده است. او اين كار را با آميزهاي از عملگرايي و سرسختي در پاكسازي درون حزبي افرادي كه با او مخالف بودند، انجام داد. بنابراين به نظر ميرسد حزب كارگر با كاهش قدرت خود نيز مواجه شده و اين براي اولينبار از سال 1997 است كه توني بلر نخست وزير شد. آدام بلو افزود: اگر به تعداد كرسيهاي كسب شده نگاه ميكنيد، اين بهترين نتيجه آنها تاكنون بوده است. اما نبايد اين موفقيت را تماما به پاي محبت سراسري نسبت به حزب كارگر يا استارمر اشتباه گرفت، بلكه اين موفقيت در نتيجه ناكاميهاي اخير حزب محافظهكار در پيشبرد اهداف مردم بريتانيا بود. بنابراين آنها محافظهكاران و حزب توري را به شدت مجازات كردند.
با نتايج به دست آمده، به نظر ميرسد اكثر مردم بريتانيا از سياستمداران فعلي ناراضي هستند و ميخواهند 14 سال حكومت محافظهكاران به پايان برسد. ويژگيهاي سيستم انتخاباتي بريتانيا به اين معناست كه وقتي حزبي اكثريت آراي بريتانياييها را از دست بدهد، به شدت ضربه خورده است و محافظهكاران اكنون اين ضربه را متحمل شدهاند. هاپكينز از موسسه ساوانتا به سيانان گفت: اگرچه رهبر حزب كارگر خوشحال خواهد شد، اما احتمالا براي متحد نگه داشتن نمايندگان خود با مشكلاتي مواجه است. او افزود: از نظر تاريخي، ما شاهد بودهايم كه احزاب با اكثريت قابل توجهتر در نهايت ناآراميهاي بيشتر و شايد شورشهاي درون حزبي بيشتري مواجه بودهاند تا مخالفت از بيرون از حزب. هاپكينز افزود: فكر ميكنم كه حزب كارگر به همان اندازه در برابر اين مشكلات آسيبپذير است كه حزب محافظهكار با آن دست و پنجه نرم كرده است. به نظر ميرسد در روزهاي اوليه، نقش كاير استارمر در كنترل بحران و درگيريهاي درون حزبي مهم است، چراكه در صورت اختلافات جدي درون حزبي و عدم رسيدن به درك شرايط، حزب كارگر نيز ممكن است به سرنوشت حزب محافظهكار منجر شود. او گفت كه بر اساس اين اعداد و ارقام در نتايج رايگيري، استعفاي ريشي سوناك قريبالوقوع باشد و شايد همين فردا رقم بخورد. هاپكينز معتقد است متحد كردن 410 نماينده مجلس بسيار دشوار خواهد بود. اما استارمر اكنون، در طول سالها، يك دوره طولاني را پشت سر گذاشته است و تلاش ميكند تا حزب كارگر را متحد كند. او كار دشواري بر دوش دارد. اما من فكر ميكنم كه او ترجيح ميدهد دوران تصدي خود را با اكثريت قابل توجه حزب پيش ببرد تا با يك يا چند نفر.
به گزارش اسكاينيوز، چرخش واقعي از حزب محافظهكار و به سمت حزب كارگر زماني آغاز شد كه بوريس جانسون نخست وزير بود. او در طول دوران همهگيري و قرنطينه، با رسواييهايي مانند «پارتي گيت» مواجه شد. در آن زمان بود كه رايدهندگان آغاز بياعتمادي به حزب محافظهكار را كليد زدند. استدلال آنها اين بود كه در دوراني كه بايد همه جامعه در كنار هم به مقابله با كرونا ميپرداختند، مقامات كشورشان پشت آنها را خالي كرده بودند. همچنين در طول دولت ليز تراس كه جايگزين بوريس جانسون شد، حزب محافظهكار اعتبار اقتصادي خود را از دست داد. اقتصاد در پيروزيهاي انتخاباتي توريها بر حزب كارگر در سالهاي اخير بسيار مهم بوده است. پس از آن، در دولت ريشي سوناك، حزب محافظهكار با عملكرد ضعيف، ميدان رقابت را به رايدهندگان حزب كارگر و به برگزيت نيز باخته است. ناظران بر آنند كه اين امر بهطور كلي به اين دليل بود كه مردم ديگر به حزب محافظهكار اعتمادي نداشتند و خواستار جايگزيني آنها بودند. هاپكينز در پايان گفت: محافظهكاران 14 سال است كه در قدرت بودهاند، اما ما در دو سال و نيم گذشته شاهد هيچ حركت قدرتمندي از جانب حزب محافظهكار نبودهايم. مردم بريتانيا در سالهاي اخير با رشد تورم مواجه شدهاند و اين امر به شدت بر نظر آنها در انتخابات به سود حزب كارگر تاثير گذاشت.