تحليل درست واقعيتها
حسين باهر
چندي پيش عروسي سلطنتي در لندن برگزار شد و ايرانيها هم آن را پيگيري كردند و دربارهاش در شبكههاي اجتماعي نوشتند. همچنان بعد از گذشت چند روز از اين اتفاق، حرفها و صحبتها درباره آن ادامه دارد و اين سوال را به وجود ميآورد كه چرا اين عروسي سلطنتي كه فرسنگها دورتر از كشور ما برگزار شده با همه نقد و انتقادها به خرج گزاف و نمايشي بودن آن و حتي انتقاد خود مخاطبان پيگير، بازهم تماشاچي داشت و در جهان مدرن امروزي مورد توجه قرار گرفت؟
پاسخ به اين پرسش را بايد از چند منظر پيگيري كرد؛ وجه اول ميل طبيعي هرانسان براي جستوجوي شادي و شادماني است. ايرانيها هم از اين قاعده مستثني نيستند. جويايي شادي و شادماني در ذات همه انسانهاست. اصولا همه انسانها به طور ناخودآگاه دنبال شادماني ميگردند؛ مثلا ما آييني به نام چهارشنبهسوري داريم. حتي اگر غريبهاي شب چهارشنبهسوري در ايران باشد، با ديگران همراه ميشود و از روي آتش ميپرد. يعني انسان به طور ذاتي به شادماني گرايش دارد و اين مساله كاملا امري طبيعي است.
دومين موردي كه بايد به آن توجه شود اين است كه اساسا ازدواج براي همه يك مساله آرماني است. اينكه مراسم عروسي از سوي يك خانواده سلطنتي انجام شود يا هر خانواده ديگري، جذابيت خودش را دارد و هميشه يك عدهاي هستند كه دوست دارند جزييات را پيگيري كنند. حالا بسته به نوع عروسي، طبيعتا گستره مخاطبان متفاوت خواهند بود. همچنين روال زندگي اغلب ما اينطور است كه هر كجا به عروسي دعوتمان كنند معمولا ميرويم اما براي شركت در مراسم عزا با اكراه تصميم ميگيريم.
اما سومين مساله همين عروسي خاندان سلطنتي است كه خودش به نوعي سوژه ايجاد كرده است. جاذبههايي كه يك عروسي سلطنتي براي تماشاچي ايراني دارد، بدونشك يكي از عوامل اصلي كنجكاوي كاربران شبكههاي اجتماعي در ايران است. اگر بخواهيم بدون هيچگونه نگاه خوشبينانه يا بدبينانهاي قضاوت كنيم، بايد بگوييم داستان سلطنت هم خودش به نوعي مساله است. بالاخره وقتي يك خاندان سلطنتي كاري ميكنند و تبليغات بسيار زيادي هم براي آن انجام ميشود و همهجاي دنيا در جريان اين اتفاق هستند، هيجان دنبال كردن اين قصه هم به وجود ميآيد. يعني خود محتوا هم ميتواند معنيدار شود و شايد نه به صرف يك واقعيت كه شبيه به يك قصه سينمايي يا داستان كنجكاوي براي پيگيري و تماشا به وجود ميآورد. از طرف ديگر اين سوژه ميتواند براي جوانترهايي كه نسل امروز جامعه را ميسازند و با جهاني مدرن و دموكراتيك روبهرو هستند، در نوع خودش جالب باشد كه بدانند مراسمهاي سلطنتي چطور برگزار ميشدند. بنابراين اين ماجرا و واكنش مردم به آن به يك عروسي سلطنتي خلاصه نميشود.
واقعيت اين است كه عالم پر از خوبيها و بديهايي است كه ما ميتوانيم از خوبيها درس بگيريم و از بديها عبرت. مسائل امروز دنيا هيچكدام سياه و سفيد يا صفر و يك مطلق نيستند كه بخواهيم در مورد هر كدام يك راي قطعي صادر كنيم. اما نتيجهگيري، تجزيه و تحليل و دريافت ما بايد از اتفاقها درست و واقعي باشد تا بتوانيم جامعه را بر اساس واقعيتها بشناسيم، درك كنيم و براي مديريت اجتماعي جامعه برنامهريزي كنيم.