زمان مناسب گفت‌وگو
علي خدايي
رييس كميسيون اجتماعي مجلس شوراي اسلامي از جلسه نمايندگان كارگران فولاد اهواز با وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي، تلاش براي حل مطالبات كارگران و پيگيري آزادي كارگران بازداشتي فولاد خبر داده است. از نظر ما بهترين زمان براي برقراري اين ديالوگ قبل از اين اتفاقات و هزينه‌هايي بود كه تحميل كرده است. متاسفانه روند جاري، روند مورد رضايت كارگران و نمايندگان كارگري نيست. اينكه مطالبات كارگران ماه‌ها مطرح شود اما طرف مقابل حاضر به اين گفت‌وگو نباشد و در نتيجه اتفاقاتي رخ دهد و هزينه‌هايي به جامعه و به‌خصوص به كارگران (كه دغدغه جدي‌تري براي ماست) تحميل شود، روند مطلوبي نيست. مشابه اين اتفاقات را در موضوع نيشكر هفت‌تپه و هپكو شاهد بوديم و حالا نوبت به فولاد رسيده است. در همه اين موارد پس از تحميل هزينه‌ها، مسوولان ارشد كشور ما مي‌آيند و سر ميز مذاكره مي‌نشينند و بعد يا مشكلات حل مي‌شود يا راهكاري موقت براي آن انديشيده مي‌شود. بهترين زمان براي اين ديالوگ‌ها و سر ميز مذاكره نشستن‌ها قبل از اين است كه آسيبي به كارگران يا مجموعه‌هاي توليدي برسد، همان زماني كه كارگران خواسته‌هاي‌شان را با زبان ساده‌تر و مسالمت‌آميزتر مطرح مي‌كنند. اما مشكلات اساسي كه در حوزه كارگري كشور داريم يعني مشكلي كه هم فولاد خوزستان، هم هفت‌تپه را درگير خودش كرده و در آينده هم ممكن است براي كارخانجات ديگري ايجاد اشكال كند، توجه كافي نداشتن به موضوع خصوصي‌سازي در كشور است. يعني گذشته از موضوعات پيش‌آمده، عمده كارخانجاتي كه به صورت ناصحيح واگذار شده‌اند در اداره‌شان به مشكل برخورد كرده‌اند و روند اداره آنها به صورتي است كه در آينده قطعا مي‌تواند معضلات تازه‌اي را به وجود آورد. قطعا با پرداخت يك ماهه، دو ماهه يا كل مطالبات در مقطع فعلي و توجه نكردن به دلايل اساسي كه منجر به بروز اين مشكلات شده‌اند، راهكار نهايي و دايمي نخواهد بود.
راهكار اساسي از نظر من اين است كه در نحوه اداره اين كارخانه‌ها و واحدهاي توليدي تجديدنظر صورت بگيرد و خود كارگران هر مجموعه در روند اداره كارخانه‌ها مشاركت داده شوند. كاش در روند خصوصي‌سازي از ظرفيت‌ها و توانايي‌هاي كارگري استفاده مي‌كرديم يا از اين پس در اداره اين مجموعه‌ها از اين قابليت استفاده كنيم. تا به اينجاي كار ما شاهد حل ريشه‌اي كار در مجموعه‌هايي كه با مشكل برخورد كرده‌اند، نبوده‌ايم. در حال حاضر تنها موضوع معوقات مزدي كارگران در حال حل و فصل است كه از نظر ما اين راهكار به معناي حل مشكل نيست و بيشتر مي‌توان به چشم مسكن موقت به آن نگريست.
بايد باز هم تاكيد كنم كه مسوولان كشور پيش از به‌وجود آمدن مشكلات پاي ميز مذاكره بيايند. ما به عنوان نمايندگان قانوني كارگران ماه‌هاست كه در مصاحبه‌ها و گفت‌وگوهاي‌مان از برگزار نشدن جلسات شوراي عالي كار انتقاد مي‌كنيم. جلسات شوراي عالي كار دقيقا نماد مذاكره، گفت‌وگو و سه‌جانبه‌گرايي در كشور ماست. اينكه مدام فرياد كنيم و مسوولان دولتي و حتي مجلس به درخواست‌هاي كارگران براي مذاكره بي‌توجهي كنند دقيقا مشابه همان اتفاقاتي است كه دارد در كارخانه‌هاي مختلف در كشور مي‌افتد. براي همين است كه مي‌گويم بهترين زمان مذاكره قبل از بروز مشكلات است نه زماني كه هزينه‌هاي ناخواسته به كارگران و جامعه تحميل مي‌شود. اميدوارم وقتي را كه آقايان بعد از بروز مشكلات براي رسيدگي به آن اختصاص مي‌دهند، قبل از علني شدن معضلات اختصاص دهند و به آنها رسيدگي كنند.