كيفرخواست عليه نتانياهو
رسما صادر شد
تا گردن
در اتهام فساد
شهاب شهسواري
در طول 7 ماه گذشته اتفاقات زيادي در سرزمين‌هاي اشغالي فلسطين رخ داده است كه هر يك از آنها مي‌توانست، بهانه‌اي براي عنوان «پايان نتانياهو» باشد اما به‌رغم ناتواني در تشكيل دولت بعد از برگزاري دو انتخابات متوالي و اعلام رسمي اتهام عليه او در دادگاه‌هاي رژيم، اين سياستمدار كهنه‌كار، بعد از 10 سال نخست‌وزيري، همچنان به راس قدرت در رژيم اشغالگر چسبيده است و دورنمايي براي جدا كردنش از قدرت وجود ندارد. بعد از نزديك به 3 سال تحقيقات در مورد فساد، عاقبت دادستان كل رژيم تصميم گرفت رسما عليه نخست‌وزير ادعانامه صادر كند تا عملا نخست‌وزير اين رژيم به متهم دادگاهي تبديل شود كه در مورد رشوه، سوءاستفاده از قدرت و كلاهبرداري در دوران نخست‌وزيري‌اش تشكيل مي‌شود. بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير موقت در اولين واكنش به اعلام رسمي اتهامش اين اقدام را «تلاش براي كودتا» ناميد و تاكيد كرد كه به حكومتش ادامه خواهد داد. كيفرخواست عليه نتانياهو در شرايطي اعلام مي‌شود كه چهارشنبه شب بني گانتز، رقيب اصلي او براي نخست‌وزيري بعد از 4 هفته رايزني با احزاب كنست رژيم، اعلام كرد كه از تشكيل كابينه باز مانده است. در پي اين اعلام روون ريولين، رييس رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين اعلام كرد كه 21 روز به همه نمايندگان كنست فرصت مي‌دهد تا هر كس در توان خود مي‌بيند با كسب 61 راي از 120 كرسي كنست، كابينه اين رژيم را تشكيل دهد. با توجه به شكست بنيامين نتانياهو، رهبر حزب ليكود و نماينده احزاب راست‌گراي مذهبي و بني گانتز، رهبر حزب آبي سفيد در تشكيل يك كابينه، بعيد به نظر مي‌رسد كه ديگر نمايندگان كنست هم توانايي تشكيل يك دولت اكثريت را داشته باشند. بني گانتز بعد از اعلام صدور كيفرخواست عليه نتانياهو با صدور بيانيه‌اي تاكيد كرد: «نخست‌وزيري كه در گردن در اتهامات فساد فرو رفته است هيچ اختيار اخلاقي و سياسي ندارد تا تصميماتي اتخاذ كند كه براي ... [رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين] مفيد و وفادار باشد.»
نتانياهوي 70 ساله 10 سال متوالي در مجموع 13 سال نخست‌وزير رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين بوده است و شهريور ماه سال جاري ركورد بن گوريون از بنيان‌گذاران اين رژيم در مدت زمان نخست‌وزيري اين رژيم را شكست. اما اين تنها ركوردي نيست كه توسط نتانياهو شكسته مي‌شود. او اولين نخست‌وزير رژيم است كه همزمان با نخست‌وزيري‌اش در مقام متهم فساد در دادگاه محاكمه مي‌شود. پيش از او ايهود اولمرت، نخست‌وزير پيشين هم به فساد متهم شده بود اما درست پيش از اعلام كيفرخواست در دادگاه از مقام خود كناره‌گيري كرد و نهايتا به 16 ماه زندان محكوم شد. در صورتي كه 3 هفته آينده دولتي تشكيل نشود اين اولين بار خواهد بود كه رژيم اشغالگر براي سومين‌بار متوالي در يك سال مجبور به برگزاري انتخابات در سرزمين‌هاي اشغالي مي‌شود.
هيچ قانون مصوبي وجود ندارد كه نخست‌وزير را به دليل درگير بودن با پرونده فساد مجبور به كناره‌گيري از قدرت كند هر چند كه وزراي كابينه در صورتي كه كارشان به دادگاه بكشد قانونا بايد از مقام خود كناره‌گيري كنند. بنيامين نتانياهو در حال حاضر در كابينه تحت رياست خودش 4 وزارتخانه كشاورزي، بهداشت، اموراجتماعي و امور آوارگان را شخصا اداره مي‌كند. حزب آبي سفيد، اصلي‌ترين رقيب نتانياهو در كنست با صدور بيانيه‌اي با‌اشاره به صدور رسمي كيفرخواست عليه نخست‌وزير از او خواسته است كه مطابق قانون از رياست اين 4 وزارتخانه كناره‌گيري كند. اما نتانياهو به گفته خودش فعلا قصد كوتاه آمدن ندارد. او مادامي كه در مقام نخست‌وزير باشد، مي‌تواند تا مدت‌ها از مسيرهاي قانوني و فرجام‌خواهي، پرونده فسادش را ادامه دهد و مانند 3 سال گذشته كه تحت تحقيقات قرار داشت به قدرت انحصاري‌اش ادامه دهد. هر چند بزرگ‌ترين چالش پيش روي او بعد از عدم موفقيت در دو انتخابات متوالي، انتخاباتي است كه احتمال دارد براي سومين بار تكرار شود و آخرين اميدهاي او را براي ادامه مبارزه‌اش با كيفرخواست فساد نقش بر آب كند. اميت سگال، يادداشت‌نويس روزنامه عبري زبان يديعون آهورنوت در يادداشتي در مورد انتخابات احتمالي سوم در سرزمين‌هاي اشغالي مي‌نويسد:«اين يك انتخابات نيست بلكه يك جنگ بدون اسلحه است. تعداد راي‌دهندگاني كه حرف‌هاي نتانياهو در مورد بي‌گناهي‌اش را باور دارند، بسيار زياد است اما در عين حال اين راي‌دهندگان آنقدر هم زياد نيستند كه بتوانند براي او يك پيروزي قاطعانه براي استمرار قدرتش رقم بزنند.» نتانياهو به شدت تلاش كرده است تا هوادارانش را براي انتخابات پيش رو به حمايت از خود تهييج كند. او در سخنراني پنجشنبه شبش كه بلافاصله بعد از اعلام صدور كيفرخواست عليه او انجام شد، اين اقدام را نه تنها «تلاش براي كودتا» عليه خود بلكه توطئه دولت عميق و يك فرآيند فاسد توصيف كرد.
نتانياهو نه تنها از سوي رقباي سياسي‌اش براي كناره‌گيري از قدرت تحت فشار قرار دارد بلكه درون حزب او هم زمزمه‌هايي براي گرفتن رهبري از او آغاز شده است. هر چند وزراي بلندپايه كابينه از حزب ليكود اعلام كرده‌اند كه از او حمايت مي‌كنند اما گيدئون سعر، يكي از نمايندگان حزب ليكود در كنست روز پنجشنبه اعلام آمادگي كرد كه آماده است در صورت اعلام انتخابات سوم براي رقابت با نتانياهو در كرسي رهبري حزب ليكود نامزد شود. به نوشته رسانه‌هاي عبري زبان، يك نماينده ديگر حزب ليكود هم اعلام كرده كه قصد دارد براي رهبري حزب با نتانياهو رقابت كند اما هنوز نام اين نماينده فاش نشده است. آخرين باري كه يك سياستمدار عضو حزب ليكود براي كرسي رهبري حزب با نتانياهو رقابت كرد 5 سال پيش بود. از آن زمان تاكنون نتانياهو بدون رقيب به عنوان رهبر حزب در همه انتخابات‌ها شركت كرده است.
4هفته پيش زماني كه روون ريولين، رييس رژيم اسراييل، بني گانتز را براي تشكيل كابينه مامور كرد اولين بار در 10 سال گذشته بود كه راي‌دهندگان سرزمين‌هاي اشغالي فردي به جز بنيامين نتانياهو را در مقام تشكيل كابينه مي‌ديدند. به گفته گانتز، نتانياهو تمام پيشنهادهاي او براي مذاكره در مورد تشكيل يك كابينه فراگير ميان دو حزب ليكود و آبي سفيد را رد كرده است. آويگدور ليبرمن، وزير جنگ پيشين كابينه نتانياهو كه اكنون به مخالف اصلي نخست‌وزيري او در جناح راست تبديل شده است، وعده داده بود در صورت رسيدن به يك توافق فراگير ميان دو حزب اصلي به ائتلاف مي‌پيوندد. با صدور كيفرخواست عليه نتانياهو حالا تمامي مخالفان سياسي‌اش خواهان كناره‌گيري او از قدرت هستند. رهبران احزاب و ائتلاف‌هايي مانند كارگر-گشر، آبي سفيد و اردوگاه دموكراتي، از نتانياهو خواسته‌اند تا بلافاصله از مقام خود كناره‌گيري كند.