شهاب شهسواري| بامداد روز جمعه، شوراي امنيت سازمان ملل در جلسه‌اي با هدف بررسي گزارش 6 ماهه دبيركل سازمان ملل متحد در مورد اجراي قطعنامه 2231 شوراي امنيت تشكيل جلسه داد. نشستي با حضور سفير ايران كه با تكرار اتهام‌هاي ضد ايراني توسط سفير امريكا در سازمان ملل متحد و اظهار تاسف مكرر نمايندگان 14 عضو شوراي امنيت از اقدامات امريكا عليه ايران و برجام و اظهار نگراني در مورد گام‌هاي تقابلي ايران به پايان رسيد. هر چند در پايان اين جلسه و در پي سخنان سفير جمهوري اسلامي ايران در سازمان ملل متحد، مجيد تخت‌روانچي در مورد كشته شدن دختري دو ساله در اهواز به دليل تحريم‌هاي ضد انساني ايالات متحده امريكا عليه مردم ايران و محروم كردن اين كودك مبتلا به بيماري اي‌بي(پروانه‌اي) از دسترسي به تجهيزات پزشكي لازم براي كنترل بيماري‌اش كه مانند بسياري ديگر از مردم ايران بر اساس اقدامات تروريستي امريكا دچار رنج و درد زيادي شده بود، فضايي مغموم در سالن حاكم شد تا جايي كه «كلي كرفت» سفير امريكا در سازمان ملل متحد كه سياست‌هاي غيرانساني كشورش عامل درد و رنج اين كودك جانباخته است با مراجعه به هيات ايراني در سازمان نسبت به اين اتفاق اظهار تاسف و تسليت كرد. ضبط تصاوير مراجعه سفير امريكا به هيات ايراني در سازمان ملل متحد با واكنش رسانه‌ها مواجه شد كه آن را يك ديدار نادر و كم‌سابقه ميان ديپلمات‌هاي ايراني و امريكايي از زمان آغاز سياست‌هاي ضد ايراني دولت امريكا اعلام كردند. هر چند بعد از انتشار اين خبرها، عليرضا ميريوسفي، رايزن مطبوعاتي دفتر نمايندگي ايران در سازمان ملل متحد تاكيد كرد:«براي ديپلمات‌هاي سازمان ملل برخورد كردن با يكديگر يا داشتن محاوره‌هاي مختصر در مقر سازمان ملل غيرمعمول نيست.»
يك مقام آگاه هم در گفت‌وگو با «اعتماد» تاكيد كرد كه مواجهه و گفت و شنودهاي كوتاه ميان ديپلمات‌هاي جمهوري اسلامي ايران و نمايندگان ديگر كشورهاي عضو سازمان ملل متحد در حاشيه جلسات نه تنها بي‌سابقه نيست بلكه به صورت معمول رخ مي‌دهد. به گفته اين مقام آگاه، گفت‌وگوهاي كوتاه ميان اعضاي هيات ايراني در سازمان ملل متحد با نمايندگان امريكا هم قاعدتا در حاشيه جلسات گاهي رخ مي‌دهد. يك مقام آگاه ديگر نيز به «اعتماد» گفت: «هر چند ديدار ميان اعضاي هيات ايراني در سازمان ملل با اعضاي هيات امريكايي گاهي اتفاق مي‌افتد اما معمولا اين ديدارها در سطح رييس نمايندگي نيستند و در سطح پايين‌تري رخ مي‌دهند. از اين لحاظ گفت‌وگوي نفر اول هيات نمايندگي دو كشور آن هم در شرايط وخيم روابط سياسي كم‌سابقه است.» ويژگي بارز مراجعه نماينده امريكا به سفير ايران در سازمان ملل متحد، اين بود كه در مقابل دوربين‌هاي پخش زنده شوراي امنيت اتفاق افتاد و اين تصور را ايجاد كرد كه «مذاكرات» در حال انجام است. يك مقام آگاه در وزارت خارجه امريكا هم به خبرگزاري رويترز گفته است كه سفير امريكا در سازمان ملل «براي عرض تسليت براي مرگ كودك ايراني» كه به دليل تحريم‌هاي امريكا جان خود را از دست داده است به هيات ايران مراجعه كرد.
سفير امريكا در سازمان ملل كيست؟
كلي كرافت، نماينده امريكا در سازمان ملل متحد كه اظهار تاسفش به دليل مرگ يك كودك ايراني بر اثر تحريم‌هاي امريكا جنجالي شده است از جمله سفراي به اصطلاح «منصوب سياسي» رييس‌جمهوري امريكاست. چنين سفرايي نه به دليل تجربه ديپلماتيك بلكه به دليل گرايش‌هاي سياسي از سوي رييس‌جمهور امريكا انتخاب مي‌شوند. او از جمله افراد ثروتمند حامي حزب جمهوريخواه امريكاست كه پيش از اين نيز به دليل حمايت مالي‌اش از كارزار انتخاباتي جورج دبليو بوش مشهور شده بود. او در دوران بوش مدتي عضويت در هيات نمايندگي امريكا را تجربه كرده بود اما بعد از كمك يك ميليون دلاري مشترك با همسر سومش، جو كرفت، ميلياردر صنعت زغال‌سنگ به كارزار انتخاباتي ترامپ براي برگزاري مراسم تحليف رييس‌جمهور، توانست مقام سفارت امريكا در كانادا را كسب كند. او بعد از مدتي كه كرسي نمايندگي امريكا در سازمان ملل متحد خالي مانده بود بعد از استعفاي نيكي هيلي، سفير تندرو و ضد ايراني پيشين از سفارت كانادا به اين مقام ارتقا يافت و از سوي سناي امريكا هم مورد تاييد قرار گرفت. سفارت او در كانادا به دليل مرخصي‌هاي دايمش جنجالي شده بود تا جايي كه گفته مي‌شود از مجموع كمتر از 500 روز ماموريتش در كانادا بيش از 300 روز مرخصي داشته و در محل كار حضور نداشت در حالي كه سقف مرخصي سفراي عادي امريكا تنها 26 روز در سال است.
«مرگ آوا» شاهد تروريسم واشنگتن
مجيد تخت‌روانچي، سفير جمهوري اسلامي ايران در سازمان ملل متحد در سخنراني خود در جلسه بامداد جمعه شوراي امنيت مثالي از عواقب دردناك و فاجعه‌بار تحريم‌هاي «غيرمشروع، غيراخلاقي، غيرانساني و ظالمانه» امريكا عليه ايران زد و گفت:« آوا، دختر دو ساله اهوازي كه از اي‌بي رنج مي‌برد يكي از كودكان پروانه‌اي است. اين كودكان به اين نام خوانده مي‌شوند چون پوست‌شان نظير پروانه‌ها شكننده است. براي جلوگيري از عفونت، پروانه‌ها بايد با باندهاي مخصوص پوشيده شوند. حتي آن باندها هم درد را مرتفع نمي‌كند اما جايگزين‌هايش وحشتناك است چراكه در زمان برداشتن، پوست كودكان را مي‌كند. در اين روزها واردات اين باندها براي بيماران پروانه‌اي تقريبا غيرممكن شده و حيات كودكان بي‌گناهي نظير آوا را به خطر انداخته است. هم‌اكنون كودكان پروانه‌اي درد ناشي از تحريم‌هاي غيرانساني امريكا را با گوشت و پوست خود لمس مي‌كنند. خرداد سال جاري آوا از درد براي هميشه رهايي يافت و فوت كرد. داستان او فقط بخش بسيار كوچكي از كل ماجراست چراكه كودكان و بزرگسالان مبتلا به سرطان و بيماري‌هاي خاص در سكوت به مبارزه با مرگ مي‌پردازند. كشتار كودكان و بيماران شجاعانه نيست.»
او از دبيركل سازمان ملل متحد خواست تا در گزارش خود از آثار غيرانساني تحريم‌هاي امريكا بنويسد و تاكيد كرد:«سياست فشار حداكثري امريكا به مثابه تروريسم اقتصادي است كه مردم بي‌گناه را مي‌كشد. بنابراين كساني كه در طراحي، حمايت و اجراي اين تحريم‌ها نقش دارند بايد بازخواست شوند.» او همچنين با انتقاد از جلوگيري امريكا از اجراي تعهدات برجام تاكيد كرد:«امريكا همچنين به صورت غيرقانوني فعاليت‌هاي هسته‌اي مجاز تحت قطعنامه 2231 را تحريم كرده و مانع اجراي تعهدات ايران و ديگر دولت‌ها شده است.» روانچي با تكرار اراده ايران براي اجراي كامل برجام، عدم اجراي تعهدات طرف‌هاي باقيمانده در تعهد را يادآور شد و گفت:«اعضاي برجام در 15 تير و 2 مهر ماه 1397 تعهد به جبران از جمله براي تاسيس كانال‌هاي مالي موثر، صادرات نفت، كشتيراني و بيمه و محافظت در قبال تاثيرات فرامرزي تحريم‌هاي امريكا كردند. هيچ يك از اين تعهدات تا به امروز عملي نشده است.» او با اشاره به گام‌هاي متقابل ايران در چارچوب برجام به دليل عدم اجراي تعهدات طرف‌ها گفت:«گام‌هاي ايران بازگشت‌پذير هستند اما خسارات وارده به ايران و ايرانيان در نتيجه تحريم‌ها اصلا بازگشت‌پذير نيست.» روانچي تاكيد كرد:«ما نمي‌توانيم زورگويي را از هيچ جايي بپذيريم و نخواهيم پذيرفت. ما به تهديد و ارعاب پاسخ متقابل خواهيم داد. به محض اينكه اجراي كامل برجام توسط ديگر اعضا تضمين شود، ايران بلافاصله از گام‌هاي خويش بازمي‌گردد.» روانچي اتهامات مطرح شده در مورد نقش ايران در حمله به تاسيسات نفتي آرامكو را بي‌اساس دانست و شواهد مطرح شده را جعلي توصيف و تاكيد كرد كه عامل ناامني و بي‌ثباتي در منطقه ايران، سياست‌هاي تفرقه‌افكنانه امريكاست. او در پايان بار ديگر با مطرح كردن پيشنهاد رييس‌جمهور اسلامي ايران با عنوان «ابتكار پويش صلح هرمز (HoPE)» خواهان «تعامل با همسايگان براي دستيابي به يك چارچوب مورد توافق طرف‌ها در اسرع وقت» شد.
بيانيه‌هاي تكراري
جلسه شوراي امنيت براي بررسي گزارش 6 ماه يك بار دبيركل سازمان ملل متحد 3 ماه بعد از آن برگزار مي‌شد كه نيروهاي مسلح يمن با حمله به تاسيسات نفتي عربستان، آسيب جدي به دو پالايشگاه اين كشور رساندند. مقام‌هاي دولت امريكا كه همواره در جلسات يك سال و نيم گذشته در مورد اجراي قطعنامه 2231 از سوي همه اعضاي شوراي امنيت به دليل نقض اين قطعنامه مورد انتقاد قرار گرفته‌اند، اميدوار بودند كه با انتساب اين حمله به ايران بتوانند، ايران را متقابلا به نقض اين قطعنامه متهم كنند. چراكه بر اساس بندهايي از اين قطعنامه ايران از اشاعه فناوري تسليحات و صادرات تسليحات متعارف به منطقه منع شده است. برايان هوك، مدير كارگروه ضد ايران در وزارت خارجه امريكا هفته پيش در حاشيه نشست «انجمن گفت‌وگوي دوحه» به شبكه خبري سي‌ان‌بي‌سي گفته بود:«ما اميدواريم عربستان براي شكايت از ايران به شوراي امنيت مراجعه كند.» اما بر خلاف تمايل مقام‌هاي امريكايي، واقعيت‌ها و شواهد اين حمله تطابقي با سياست‌هاي آنها نداشت و دبيركل سازمان ملل متحد در گزارش خود از «ناتواني كارشناسان در تاييد اصالت ايراني تسليحات استفاده شده در حمله به تاسيسات نفتي آرامكو» سخن گفت. با اين حال رزماري دي‌كارلو، معاون سياسي دبيركل سازمان ملل متحد شرايط منطقه را بعد از خروج امريكا از برجام خطرناك توصيف كرد و با برشمردن حوادث امنيتي در خليج فارس و كشورهاي منطقه در ماه‌هاي اخير و همزماني آن با تند شدن ادبيات رهبران سياسي تاكيد كرد: «اين تحولات منطقه را به يك مواجهه جدي نزديك‌تر كرده است.» او با اظهار نگراني از رويارويي در منطقه گفت:«اين اتفاق مي‌تواند نتايج فاجعه‌باري براي منطقه در پيش داشته باشد.»
با وجود اين كلي كرافت، نماينده جديد امريكا در سازمان ملل متحد كه تحت تاثير قرار گرفتنش با شنيدن جنايات دولتش عليه مردم ايران بعد از اين جلسه جنجالي شد در ابتداي جلسه در بيانيه خود ايران را «به بي‌ثبات‌سازي منطقه» متهم كرد و گفت:«امريكا هر آنچه در توان دارد براي متوقف كردن رفتار ايران در منطقه به كار خواهد گرفت. اين مقام امريكايي با تكرار ادعاي مقام‌هاي دولتش در مورد آمادگي براي گفت‌وگو با ايران در اظهاراتي عجيب نقض عهد امريكا در توافق‌هاي پيشين را «جاده صاف كن يك گفت‌وگوي صادقانه» توصيف كرد. اين مقام امريكايي با تكرار ادعاي دولتش در مورد نقش ايران در حمله به تاسيسات نفتي آرامكو به رغم نتايج گزارش دبيركل سازمان ملل متحد، منطق خود براي اين ادعا را اين گونه توصيف كرد:«چرا هيچ توضيح ديگري براي اين اتفاق به ذهن نمي‌رسد؟»
نمايندگان بريتانيا، اتحاديه اروپا و روسيه نيز در اين نشست مانند نشست‌هاي پيشين ضمن حمايت از برجام نسبت به خروج امريكا از اين توافق ابراز تاسف كردند و خواستار اجراي كامل برجام از سوي طرف‌هاي باقيمانده در اين توافق شدند كه از سوي نماينده بريتانيا «يك توافق بنيادين در صلح و امنيت منطقه‌اي و جهاني» محسوب مي‌شود. كارن پرايس، سفير بريتانيا در سازمان ملل متحد نسبت به اقدامات تقابلي جمهوري اسلامي ايران در چارچوب برجام و ادعاها در مورد نقش ايران در تامين سلاح براي مردم يمن اظهار نگراني كرد و گفت:«ما از ايران مي‌خواهيم كه اين اقدامات را متوقف كند چراكه باعث تعميق بي‌اعتمادي و تنش در منطقه مي‌شود.» در برابر اين اظهارات واسيلي نبنزيا، سفير روسيه در سازمان ملل متحد با انتقاد از اتهام‌زني‌هاي بي‌اساس به ايران گفت:«گزارش دبيركل سرشار از فقدان شواهد در مورد اين ادعاهاست. به اصطلاح شواهدي كه از سوي برخي اعضا مطرح مي‌شود نه در مورد نقش ايران قانع‌كننده است و نه با گزارش دبيركل همخواني دارد.» اين ديپلمات روس ضمن درخواست براي اجراي كامل برجام از سوي كشورهاي عضو سازمان ملل متحد اين توافق را «مهم‌ترين دستاور چندجانبه‌گرايي» در جهان توصيف كرد. او گفت: «نمي‌توانيم اجازه بدهيم كه فشار سياسي، محاصره خفه‌كننده اقتصادي و باج‌گيري نظامي بر جهان غالب شود. هدف ما بايد ايجاد يك معماري امنيتي فراگير باشد كه نگراني‌هاي مشروع كل كشورهاي منطقه را برطرف كند.»
نمايش تازه پمپئو
همزمان با جلسه شوراي امنيت سازمان ملل متحد براي بررسي گزارش 6 ماهه دبيركل سازمان ملل در مورد اجراي قطعنامه 2231 شوراي امنيت، وزير خارجه امريكا با برگزاري نمايشي در ساختمان وزارت خارجه امريكا بر استمرار سياست‌هاي وحشيانه امريكا عليه مردم ايران تاكيد كرد كه امريكا به اقدامات تروريستي موسوم به «فشار حداكثري» عليه شهروندان ايران ادامه خواهد داد. در اين نشست كه با عنوان «حقوق بشر و رژيم ايران» در وزارت خارجه ايالات متحده امريكا برگزار شده بود، مايك پمپئو تحريم‌هاي جديدي از جمله عليه دو مقام دستگاه قضايي ايران همچنين لغو صدور ويزا براي «بچه‌هاي افرادي كه بچه‌هاي مردم را مي‌كشند» خبر داد. لازم به ذكر است كه دولت امريكا از زمان آغاز به كار ترامپ صدور ويزا براي كليه اتباع ايراني را به جز در شرايط استثنايي ممنوع كرده است. در اين نشست نمايشي، وزيرخارجه رژيم ترامپ، ايران را به نقض گسترده حقوق بشر متهم كرد و در عباراتي موهن به حكومت ايران حمله كرد و مدعي شد كه دولتش از مردم ايران حمايت مي‌كند. اين مقام امريكايي همچنين از تمديد قرار دادن نام ايران در فهرست كشورهاي «نگراني ويژه در آزادي مذهبي» خبر داد.
سخنراني در جمع «ضد ايراني»
بعد از سخنراني پمپئو و تعدادي ديگر از مقام‌هاي وزارت خارجه امريكا، تعدادي از افراد كه از آنها با عنوان «ايرانيان مخالف حكومت» در رسانه‌هاي امريكا ياد شده است در پنلي عليه ايرانيان سخن گفتند. تصاوير منتشر شده توسط وزارت خارجه امريكا نشان مي‌دهد كه افراد حاضر در اين نشست هنگام اعلام اقدامات جنايت‌بار امريكا عليه مردم ايران كف مي‌زنند و شادي مي‌كنند. به گزارش رسانه‌هاي امريكايي افرادي به نام‌هاي نازيلا گلستان و سابرينا بت‌تمرز از خانواده‌اي كه مدعي است پدرش به دليل اعتقادات مذهبي در ايران بازداشت شده است و از مهمانان ثابت مراسم رژيم امريكا براي تبليغات عليه ايرانيان و توجيه اقدامات وحشيانه تروريستي عليه مردم ايران است در اين نشست مدعي شد، دولت ايران مسيحيان را از جشن كريسمس محروم و آنها را بازداشت مي‌كند. او گفت:«ما در آستانه كريسمس قرار داريم، فصلي كه براي مسيحيان ايراني بسيار سخت است، اكنون دست‌كم 14 مسيحي در ايران در بازداشت به سر مي‌برند كه تنها اتهام آنها دعا و نيايش است.» لازم به ذكر است كه بيش از 100 هزار مسيحي در ايران زندگي مي‌كنند و مراسم مذهبي خود را به جا مي‌آورند.
فرد ديگري كه در اين نشست سخنراني كرد، احمد باطبي از جمله فعالان ضد ايراني ساكن امريكاست كه معمولا با عنوان «سخنگوي فعالان حقوق بشر ايران» در مراسم اينچنيني حاضر مي‌شود. اين فعال ضد ايراني ساكن امريكا در سخناني ضمن درخواست براي ادامه سياست‌هاي تروريستي امريكا عليه مردم ايران، خواهان جلوگيري از هر گونه مذاكره و گفت‌وگو از سوي دولت امريكا با ايرانيان شد و به گزارش نيويورك تايمز تاكيد كرد:«اين مردم كوچك‌ترين اخلاقي براي مذاكره ندارند و خطري براي تمدن محسوب مي‌شوند.»
واكنش ايران به نمايش ضد ايراني پمپئو
«سيدعباس موسوي» سخنگوي وزارت امور خارجه در واكنش به تازه‌ترين اظهارات وزير امور خارجه امريكا اظهار كرد: پمپئو كه از رياست يك سازمان جهنمي، فريبكار، برانداز و شكنجه‌گر به وزارت خارجه امريكا آمده و تفكرات جهنمي خود را به ميدان ديپلماسي به عنوان يك حوزه متمدنانه منتقل كرده است در حد و اندازه هيچ وزير خارجه‌اي در جهان نبوده و جايگاهي در اين حوزه ندارد. موسوي افزود: وزراي امور خارجه معمولا منادي صلح، آشتي، گفت‌وگو و احترام هستند درحالي‌كه آقاي پمپئو بلندگوي قلدري، فريبكاري، تحقير و توهين با زبان خشم، پرخاشگري، جهل و افراط است. سخنگوي وزارت امور خارجه ضمن محكوميت سخنان پمپئو يادآوري كرد آنها با اين روش‌ها راه به جايي نخواهند برد چنانكه تاكنون نيز جز يك ديپلماسي و سياست خارجي ناكارآمد، متوهم، مشوش، ايستا و زورگو تصوير ديگري را به مردم و نخبگان امريكا و جهان ارزاني نداشته‌اند.