بورس و FATF
حامد ستاك
شنيده شده كه فدراسيون جهاني بورسها روز جمعه با ارسال نامهاي رسمي به تمام بورسهاي ايران در مورد اعلام نحوه اجراي ضوابط FATF تا پايان سال جاري ميلادي مهلت داده است. بر اين اساس نهادهاي فعال در بازار سرمايه ايران بايد نحوه رعايت مقررات مربوط به مبارزه با تامين مالي تروريسم و پولشويي را مشخص و به فدراسيون بينالمللي اعلام كنند. كارگروه ويژه اقدام مالي (FATF) و كنوانسيون بينالمللي مقابله با تامين مالي تروريسم (CFT) يك قاعده براي بانك مركزي كشورهايي است كه به اين دو موافقتنامه مهم ملحق ميشوند و بر اساس آن بانكها ملزم ميشوند تا تعاملات خود را طبق قوانين ضدپولشويي و ضد تامين مالي تروريسم قاعدهمند كنند. به صورت كلي بازار سرمايه، بازار رقيب و موازي دارد. هر قدر در بازارهاي رقيب رونق كمتر شود و فضا به سمتي رود كه رونق در اين بازارها به حداكثر ممكن برسد، بازار سرمايه به روزهاي رونق خود نزديك ميشود. بر عكس اين قضيه نيز وجود دارد و بارها در جامعه مشاهده شده است. به عنوان مثال بازار ارز يكي از بازارهاي موازي است كه هر زمان رونق بگيرد، نقدينگي به سمت اين بازار هجوم ميبرد. قوانين و دستورالعملهايي كه براي بازار ارز توسط سياستگذار پولي نوشته ميشود؛ در نهايت با اين هدف تدوين شده تا «شفافيت» را به بازارهاي غيررسمي تزريق كرده يا از گردش بزرگ پول به صورت غيرشفاف و مشكوك كه رديابي آنها سخت است، جلوگيري كند. يك بازار در وهله اول و در كوتاهمدت جذابيت را براي يكسري از منابع و نقدينگي پايين ميآورد. همين باعث ميشود كه بازارهاي رقيب رونق پيدا كنند. اما تصويب كنوانسيون FATF و پيوستن نهادهاي مالي ايران به اين كنوانسيون به دليل اينكه بازار سرمايه، بازار شفافي است در بلندمدت تاثير چنداني بر بورس نخواهد داشت.
هرچند در مقياس كوتاهمدت، به دليل اثر رواني موجود ممكن است تاثيراتي در نحوه رفتار معاملهگران داشته باشد؛ اما به صورت كلي اگر قوانين و مقررات باعث شود كه بازارهاي رقيب بازار سرمايه جذابيت كمتري براي افراد ايجاد كنند، نقدينگي و منابع به سمت بازار سرمايه گسيل ميشود.