شهاب شهسواري
مصطفي كاظمي، نخست‌وزير عراق بعد از ديدار با دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا در گفت‌وگو با خبرگزاري رسمي عراق (واع) و شبكه خبري العراقيه گفت: «اين نخستين‌بار بود كه مي‌ديدم طرف امريكايي خواسته‌هاي دولت عراق را به درستي درك مي‌كند، هر دو طرف از اين ديدار راضي خارج شدند.» به گفته نخست‌وزير عراق، دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا به او وعده داده است كه ظرف سه سال كليه نظاميان امريكايي از خاك عراق خارج شوند. روز پنجشنبه، دونالد ترامپ گفته بود كه از ابتدا مخالف حضور نظامي امريكا در عراق بوده است و خيلي زود نظاميانش را از عراق خارج مي‌كند. مشخص نيست در آستانه انتخابات در ايالات‌متحده امريكا اين وعده تا چه اندازه جدي باشد، به ويژه اينكه وزير خارجه امريكا هم گفته بود كه جدول زماني مشخص خروج نظاميان امريكايي از عراق
در دستور كار مذاكرات ميان كاظمي و ترامپ قرار ندارد. امريكا در حال حاضر ۵۰۰۰ نيرو در خاك عراق دارد.
پمپئو در پيامي در صفحه شخصي خود در توييتر با اشاره به ديدار صبح پنجشنبه‌اش با كاظمي نوشت: «امروز ديدار سازنده‌اي با نخست‌وزير عراق داشتم كه طي آن بر مشاركت‌مان تاكيد كرده و درباره مذاكرات راهبردي امريكا و عراق نيز گفت‌وگو كرديم.» وزير خارجه امريكا در ادامه نوشت: «امريكا به همكاري با عراق براي پرداختن به چالش‌هاي اقتصادي كه اين كشور در سايه ويروس كرونا و كاهش قيمت‌هاي نفت ايجاد شده، ادامه مي‌دهد.»
كاظمي از واشنگتن مستقيم به پارلمان عراق احضار شد
كاظمي در طول سفرش به واشنگتن با دونالد ترامپ رييس‌جمهور، مايك پمپئو وزير خارجه و نانسي پلوسي رييس مجلس نمايندگان امريكا گفت‌وگو كرد. او همچنين با كريستالينا جورجيه‌وا، دبيركل صندوق بين‌المللي پول هم ديدار و رايزني كرد. به گزارش خبرگزاري شفق در عراق، نمايندگان پارلمان عراقي از دفتر نخست‌وزيري خواسته‌اند تا او بلافاصله بعد از بازگشتش از امريكا در كميته امنيتي و دفاعي پارلمان عراق حاضر شود و در مورد مذاكراتش با مقام‌هاي امريكايي در مورد مصوبه خروج نظاميان امريكايي از عراق توضيح دهد.
بعضي از نمايندگان پارلمان عراق هشدار داده بودند كه
در صورت مطرح نشدن مصوبه پارلمان براي اخراج نظاميان خارجي از كشور در مذاكرات كاظمي با ترامپ، احتمال بركناري كاظمي از مقامش وجود دارد. به گزارش فارس، عبدالهادي السعداوي نماينده ائتلاف دولت القانون به رياست نوري المالكي تاكيد كرد: «نخست‌وزير عراق ملزم به اجراي مصوبه پارلمان درباره عقب‌نشيني نيروهاي امريكايي از كشور است. نيروهاي ائتلاف بين‌المللي بايد از عراق خارج و پايگاه‌هاي نظامي امريكايي تخليه شوند.» به گفته اين نماينده پارلمان عراق: «در صورت موافقت دولت عراق با تداوم حضور امريكايي‌ها با تمامي تسليحات و تجهيزات‌شان، پارلمان بايد نخست‌وزير را بركنار كند.»
تحول روابط از نظامي به اقتصادي
مصطفي كاظمي، نخست‌وزير عراق بعد از ديدارش با ترامپ گفت كه دو طرف در حال تلاش براي تبديل روابط دوجانبه از شكل نظامي امنيتي به شكل همكاري‌هاي اقتصادي هستند. كاظمي تاكيد كرد: «ما دنبال ايجاد روابطي پايدار هستيم كه بر‌مبناي منافع ملي امريكا و عراق باشد، روابطي كه براساس منافع اقتصادي براي مردم عراق و مردم ايالات‌متحده باشد.» در همين راستا، امضاي تفاهمنامه جديد سرمايه‌گذاري نفتي امريكا در عراق يكي از اصلي‌ترين دستاوردهاي اين سفر عنوان شده است. به گفته كاظمي بزرگ‌ترين دستاورد اين سفر، امضاي تفاهمنامه توسعه منابع نفتي استان ذي‌قار در عراق است. اين توافق با كمپاني امريكايي شورون امضا شده، اما جزييات دقيقي از آن منتشر نشده است. دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا تاكيد كرد: «داريم معاملات بسيار بزرگ نفتي امضا مي‌كنيم. كمپاني‌هاي نفتي ما توافق‌هاي عظيمي مي‌بندند.»
به گفته دن برويلت، وزير انرژي ايالات‌متحده امريكا كمپاني‌هاي خصوصي امريكايي از جمله هاني‌ول و جنرال الكتريك قراردادهايي به حجم ۸ ميليارد دلار با وزارت برق و وزارت نفت عراق امضا كرده‌اند. شورون، شركت معظم نفتي امريكايي هم يك توافق توسعه ميادين نفتي در جنوب عراق با اين كشور امضا كرده است. شركت‌هاي امريكايي از سال ۲۰۰۳ كه عراق توسط امريكا اشغال شد، حضور گسترده‌اي در صنعت نفت اين كشور دارند، با اين حال در دو سال گذشته مردم جنوب عراق به بيكاري گسترده و عدم استفاده كمپاني‌هاي خارجي از نيروي كار عراقي در ميادين بزرگ نفتي عراق اعتراض‌هاي گسترده‌اي را برگزار كرده‌اند. همزمان كمبود برق يكي از اصلي‌ترين مشكلات شهرهاي عراق است كه امريكا از زمان آغاز اشغال عراق در سال ۲۰۰۳ تاكنون كمكي به حل آن نكرده است.
نظاميان امريكايي از عراق مي‌روند
سفر به ايالات‌متحده امريكا، دومين سفر خارجي نخست‌وزير عراق از زمان انتخابش به اين مقام محسوب مي‌شود. در حالي كه قرار بود مصطفي كاظمي ديدارهاي ديپلماتيكش را در سفر به عربستان‌سعودي آغاز كند، بد حال شدن سلمان بن عبدالعزيز، پادشاه سعودي باعث شد تا نخستين سفر خارجي كاظمي به تهران باشد. تنش‌ها ميان ايران و امريكا در عراق و همچنين اختلاف‌هاي ديپلماتيك ميان ايران و عربستان‌سعودي باعث شد تا گمانه‌زني‌هاي زيادي در مورد ميانجيگري كاظمي ميان رياض و تهران از يك‌سو و تهران و واشنگتن از سوي ديگر مطرح شود. اما نخست‌وزير عراق قبل از سفر به واشنگتن گفت كه عراق چاپار پيام‌هاي ايران و امريكا نيست و قرار نيست در اين سفر پيامي از سوي ايران براي امريكا ببرد. به‌‌رغم بي‌ميلي كاظمي به پيام‌رساني ميان تهران و واشنگتن، رييس‌جمهور امريكا چندان بي‌ميل نبود كه در ديدارش با كاظمي چند كنايه به تهران بزند، از جمله اينكه بگويد نيروهاي امريكايي با هدف «مهار ايران» و «زيرنظر داشتن تحركات تهران» در عراق مستقر شده‌اند.
مصطفي كاظمي در مورد نيازش به حضور نظاميان امريكايي در عراق به روشني صحبت كرد. نخست‌وزير عراق تاكيد كرد كه عراق به كمك نظامي امريكا براي مبارزه با باقيمانده داعش در اين كشور نياز دارد اما «نيازي به حضور نيروهاي رزمي امريكايي وجود ندارد، ما فقط به آموزش نياز داريم.» به نوشته نيويورك تايمز، يك مقام ارشد وزارت خارجه امريكا كه خبرنگاران را در مورد ديدار مصطفي كاظمي توجيه كرده است، تاكيد كرد كه هنوز هيچ عدد و جدول زماني مشخصي براي خروج نظاميان امريكايي از عراق وجود ندارد و قرار نيست كه اين موضوع در دستور كار گفت‌وگوهاي ميان رييس‌جمهور امريكا و نخست‌وزير عراق باشد. اما مصطفي كاظمي به رسانه‌هاي عراقي گفته است كه وعده خروج كامل نظاميان امريكايي از عراق تا سه سال ديگر را گرفته است. با اين حال كاظمي به شبكه خبري العراقيه گفته است كه «براي تشكيل يك تيم فني براي بررسي خروج نظاميان امريكايي و بازآرايي آنها در خارج از خاك عراق» با ترامپ به توافق رسيده است.
روز جمعه آخرين روز از سفر مصطفي كاظمي، نخست‌وزير عراق به امريكا بود كه از بامداد پنجشنبه آغاز شد. كاظمي در آخرين ديدارش در واشنگتن با نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان امريكا رايزني كرد.