اجماع جهاني براي كنترل تنش‌ها در درياي سرخ
محمد بيات
با گذشت صد روز از جنگ غزه، همچنان دامنه تاثير اين بحران ژئوپليتيكي در نقاط مختلف منطقه غرب آسيا ديده مي‌شود. ماشين جنگي اسراييل تاكنون بيش از 23 هزار فلسطيني را به شهادت رسانده بي‌آنكه حتي يكي از اهداف سه‌گانه كابينه جنگ مبني بر نابودي حماس، آزادي اسرا و تغيير جغرافياي باريكه غزه دست يافته باشد. همزمان دامنه اعتراضات داخلي نسبت به عملكرد نتانياهو بالا گرفته و افكار عمومي داخل سرزمين‌هاي اشغالي خواستار استعفاي كابينه راست‌گراي «بي‌بي» است. انتخاب گزينه «جنگ فرسايشي» براي شكست مقاومت غزه سبب شده تا دامنه بحران از جغرافياي فلسطين خارج و مناطقي همچون حاشيه درياي سرخ، جنوب لبنان و حوزه شامات نيز دستخوش درگيري‌هاي پراكنده ميان محور مقاومت و نيروهاي سنتكام شود.
مخرج مشترك روند درگيري‌ها در تمام نقاط تنش را مي‌توان «افزايش برخورد» ميان محور مقاومت با رژيم صهيونيستي و سنتكام دانست. در اين ميان، دامنه تنش‌ها در محدوده شمال اقيانوس هند
به قدري افزايش پيدا كرد كه منجر به حمله موشكي ائتلاف امريكايي به نقاط راهبردي در يمن شد. در ادامه اين يادداشت سعي خواهيم كرد تا نگاهي به تجاوز اخير واشنگتن-لندن به تماميت ارضي يمن داشته باشيم.
در ميان گروه‌هاي مقاومت، انصارالله به دليل تجربه جنگ فرسايشي، تداوم بي‌ثباتي سياسي در يمن و برخورداري از زرادخانه غني موشكي-پهپادي از «خطر‌پذيري» بسيار بيشتري نسبت به ساير گروه‌هاي مقاومت برخوردار است.
به گزارش مركز تجارت دريايي انگليس از نوزدهم نوامبر تاكنون، مقاومت يمن قريب به 29 اقدام عليه خطوط كشتيراني وابسته به اسراييل و كشورهاي حامي تل‌آويو انجام داده است. اين راهبرد سبب شده است تا كانال سوئز (12درصد تجارت جهاني) مانند قبل محل عبور كشتي شركت‌هاي بزرگ نباشد. در واكنش به سياست‌هاي تهاجمي مقاومت، پنتاگون در گام اول از تشكيل نيروي امنيت دريايي «نگهبانان سعادت» با حضور 20 كشور خبر داد. وظيفه اين نيروي دريايي برقراري امنيت در درياي سرخ و ايجاد خط امن براي عبور كشتي‌هاي تجاري اعلام شده است.
با شكست اين طرح و به نتيجه نرسيدن مذاكرات غيرمستقيم، واشنگتن-لندن تصميم گرفتند تا مقدمات حمله هدفمند به پايگاههاي مقاومت را انتخاب كنند.
برهمين اساس شوراي امنيت سازمان ملل قطعنامه پيشنهادي 2722 امريكا- ژاپن را با 11 راي موافق و 2 راي ممتنع به تصويب رساند. تنها چند روز پس از صدور اين قطعنامه ائتلاف نظامي امريكا-انگليس با پشتيباني استراليا، هلند، كانادا و بحرين در روزهاي دوازدهم و سيزدهم ژانويه بيش از 74بار به پايگاههاي متعلق به مقاومت يمن حمله كردند. پس از اين حمله واشنگتن از طريق مسقط اين پيام را براي صنعا ارسال كرد كه به دنبال گسترش دامنه تنش نيست و اين حمله صرفا جنبه هشدارآميز دارد. به عبارت ديگر كاخ سفيد برخلاف خواست قدرت‌هاي تجديدنظرطلب هيچ علاقه‌اي به گسترش دامنه تنش و آغاز جنگ جديد در خاورميانه عربي ندارد. تهران نيز برخورد مستقيم با واشنگتن را
در راستاي منافع ملي خود نمي‌بيند و ترجيح مي‌دهد تا روي جنگ غزه و مهار رژيم صهيونيستي متمركز باشد.
درحالي كه تهران- واشنگتن با دنبال كردن كانال‌هاي ارتباطي غيرمستقيم به دنبال جلوگيري از صدور بحران غزه به ساير نقاط منطقه هستند، نتانياهو همچنان به دنبال يافتن راهي براي آغاز جبهه جديد در جبهه شمال است. سيد مقاومت در جريان سخنراني «سوم نوامبر» به صورت روشن و آشكار اعلام كرد كه مقاومت لبنان از روز هشتم اكتبر براي دفاع از غزه، عمليات هدفمند عليه پايگاه و نيروهاي رژيم صهيونيستي را در شمال فلسطين اشغالي در دستور كار خود قرار داده است اما اين اقدام صرفا جنبه «بازدارنده» داشته و در راستاي ايجاد جبهه جديد جنگ عليه رژيم صهيونيستي نيست. سياست هوشمندانه مقاومت لبنان در صد روز علاوه بر وارد كردن خسارات جدي به ترتيبات نظامي- امنيتي اسراييل، سبب آواره شدن بيش از 250 هزار صهيونيست از شمال فلسطين اشغالي و اسكان آنها در كمپ پناهجويان يا هتل‌ها شده است. در چنين شرايطي نتانياهو قصد دارد پس از آغاز مرحله سوم عمليات نظامي ارتش اسراييل در باريكه غزه سطح تنش‌ها در جبهه شمالي را با بمباران مناطق غيرنظامي، ترور فرماندهان ميداني و... با حزب‌الله افزايش دهد. شايد به همين دليل دبيركل حزب‌الله در آخرين سخنراني خود تلويحا درخصوص بازشدن جبهه جديد جنگ در مرزهاي لبنان به رژيم صهيونيستي هشدار داد.
گذشت زمان و عدم تحقق اهداف نتانياهو در جنگ با غزه سبب شده است تا زمان به ضرر وي و به نفع محور مقاومت بگذرد. پس از شكست هفتم اكتبر، دولت‌هاي غربي و اپوزيسيون اسراييل ديگر تمايلي به بقاي نتانياهو و تداوم حضور وي در مسند قدرت ندارند. اعلام استعفاي رونن بار رييس شاباك شايد نخستين نشانه در مسير سقوط امپراتوري راست‌گرايان در اسراييل باشد. در چنين شرايطي «بي‌بي» قصد دارد با گسترش دامنه بحران و حتي آغاز جديد همچنان بتواند به عنوان نخست‌وزير در قدرت باقي مانده و از محاكمه احتمالي در دستگاه قضايي رژيم بگريزد. تقلايي كه به نظر نمي‌رسد باتوجه به اراده جامعه جهاني براي پايان جنگ غزه به سرانجام مطلوب برسد.
كارشناس ارشد مسائل خاورميانه