تهران زيباست!
بهروز مرباغي
درباره تهران، تا دلتان بخواهد، مطلب هست. حرف و حديث هست. و بايد، متاسفانه، قبول كنيم نسبت انتقاد و بدگويي از تهران بسيار بيش از نصف كل متن و مطالب است. اين شهر مظلوم را با انواع كسر و كاستها نكوهش ميكنند. بسياري از اين كمبودها يا نقصها ذاتي تهران نيستند و تهران بايد جورشان را بكشد. چرا مشكل ترافيك را به عنوان ايراد ذاتي تهران قلمداد ميكنيم؟ چرا آلودگي هوا را ذاتي تهران برميشماريم؟ اگر مديريت كلانشهر و كشور، به دلايل منطقي و غيرمنطقي فراوان نميتواند شهر و مردمانش را در برابر آلايندهها حفاظت كند، تهران چه تقصيري دارد؟ مگر تهران تنها شهر حدود دهميليوني جهان است؟ چرا در اغلب آنها آلودگي هوا نداريم؟ مگر سرانه خودروي شخصي در تهران بيش از شهرهاي معتبر اروپايي است؟ سرانه خودرو در امريكا 860 است. در لهستان 762. در كشورهاي آسيايي هم سرانه خودروي ايران (و تقريبا تهران) بسيار پايينتر از بسياري از كشورها است. مثلا در ژاپن712 خودرو براي هر 1000 نفر وجود دارد. در استراليا 737 خودرو. در امارات 343 خودرو. در ايران اين عدد 183 است. تنها دو كشور هند و پاكستان هستند كه سرانه بسيار پاييني دارند. هند 33 و پاكستان20. پس كوفتن بر سر تهران به خاطر آلودگي- كه ادعا ميشود علت اصلي آن تردد خودروها در شهر است، صواب و درست نيست. حتي اين ادعا كه تردد خودرو علت اصلي آلودگي هوا است ادعايي اثباتشده نيست. بنابراين درست نيست كه هرچه فرياد داريم بر سر تهران بزنيم. تهران استعدادهايي داردكه در بسياري از پايتختهاي جهان وجود ندارد. در چند پايتخت معتبر جهان در كريدورهاي بصري شهر منظرهايي مثل دماوند ديده ميشود؟ در چند پايتخت عالم ميتوان با كمتر از نيمساعت رانندگي بدون ترافيك به ارتفاعات دو هزارمتري توچال رسيد و با همان نيمساعت در جهت مخالف به دشت ورامين؟ اينها نعمت نيستند؟ اين همه روددره كه در تهران هست در چند شهر جهان ميتوان ديد؟ در كنار انواع مزيتهاي كالبدي و اقليمي تهران، نبايد فراموش كرد كه تهران سابقه سكونتگاهي حدود ششهزارساله دارد. يافتههاي تپههاي قيطريه و پيدا شدن تصادفي بانوي چندهزارساله در چهارراه مولوي نشان از قدمت بسيار زياد سكونت در تهران است. آيا اين امتياز كمي است؟ اين را هم ميدانيم كه برخلاف ترجيعبند «تهران قريه سرسبزي بود كه شاه طهماسب عزم كرد آن را حصاركشي كند»، اين شهر در دورههاي تاريخي متقدمتر سابقه سكونت دارد. وقتي در دل بازار تهران در تعميرات يك مغازه، شالوده ابنيه ايلخاني در زير كف مغازه پيدا ميشود، در حقيقت رو شدن يكي از بسياران نشانههاي سكونت در تهران در ادوار تاريخ است. سركوفتزدن به تهران يك ظلم است. بياييم غبار اتهام از چهره پايتخت غرورانگيز كشور بزداييم.
معمار و مدرس دانشگاه