مدیریت ايران خودرو به بخش خصوصي رسید
سرانجام پس از ماراتن ۹ ساعته مجمع عمومي
شركت ايران خودرو، با عضويت شركت‌هاي
خدمات گستر صبا انرژي، سرمايه گنجينه ايرانيان
بهينه‌سازان بهمن، اعتبار آفرين، مديريت سرمايه‌گذاري ملي ايران
در هيات‌مديره بزرگ‌ترين خودروسازي كشور موافقت كردند
سرانجام پس از ماراتن ۹ ساعته سهامداران صاحب راي در مجمع عمومي شركت ايران خودرو، سهامداران با عضويت شركت‌هاي خدمات گستر صبا انرژي؛ سرمايه گنجينه ايرانيان؛ بهينه‌سازان بهمن؛ اعتبار آفرين؛ مديريت سرمايه‌گذاري ملي ايران در هيات‌مديره بزرگ‌ترين خودروسازي كشور موافقت كردند و به ترتيب مديريت اين خودروسازي به بخش خصوصي رسيد. اين اتفاق با حمايت قاطع مجمع «ايران خودرو» سهامداران اصلي و خرد اين شركت همراه با حمايت شخص رييس‌جمهور، سران ساير قوا و وزير صمت از حقوق قانوني بخش خصوصي رخ داده و در تاريخ خصوصي‌سازي ايران بي‌سابقه است. در هنگام راي‌گيري ۵۱.۷۹ درصد سهامداران در مجمع حضور داشتند. برگزاري اين مجمع از هفته‌هاي گذشته با حاشيه‌هاي فراواني همراه بود كه حتي تا زمان اعلام نتايج انتخابات مجمع نيز ادامه يافت. ايرنا، گزارش مفصلي درباره حاشيه‌هاي مجمع عمومي شركت ايران خودرو منتشر كرده كه نشان مي‌دهد اين مجمع بسيار تعيين‌كننده، تا حوالي ساعت ۱۶ با چالش‌هاي رخ داده بين سهامداران، در هاله‌اي از ابهام قرار داشت. اين مجمع از صبح ديروز با حضور سهامداران از جمله دولت (صندوق‌هاي بازنشستگي، سازمان گسترش و بانك‌ها) و سهامداران خصوصي (شركت كروز و شركاي آن) در سالن جلسات ساپكو آغاز شد؛ پيش از برگزاري جلسه تصاوير و فيلم‌هايي در فضاي مجازي منتشر شد كه از درگيري بر سر توزيع برگه‌هاي راي بين سهامداران حكايت داشت و فيلم‌هايي از اعتراض سهامداران حقيقي در خصوص مديريت شركت ايران‌خودرو و زيان‌هاي انباشته آن دست به دست مي‌شد. با گذشت چندين ساعت از شروع جلسه و در عين حال رسميت نيافتن آن، صاحبان سهام كه اغلب سهامداران حقيقي بودند، خواستار دخالت سازمان بورس در برگزار نشدن جلسه شدند، زيرا معتقد بودند از آنجا كه مجوز برگزاري مجمع از سوي بورس صادر شده، نماينده بورس نيز بايد به موضوع ورود كند. موضوعي كه سرانجام حوالي ساعت ۱۵ واكنش بورس را در پي داشت و ولي‌الله جعفري، مدير نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام كرد: نماينده سازمان بورس از ساعت ۷ صبح تا هم‌اكنون با اعضاي هيات‌مديره و مديران شركت ايران خودرو و سهامداران عمده در جلسه پيش‌مجمع هستند. هيات‌مديره شركت بايد تكليف مجمع را مشخص كند. تلاش و پيگيري نماينده سازمان كه در محل برگزاري مجمع حضور دارد براي شروع سريع‌تر جلسه در جريان است. البته فشارهاي سياسي براي برگزار نشدن جلسه مجمع عمومي يا رسميت نيافتن آن از شب گذشته در فضاي مجازي آغاز شده بود؛ در اواخر شب گذشته نامه‌اي با امضاي فرشاد مقيمي، رييس ايدرو و معاون وزير صنعت، معدن و تجارت خطاب به سهامداران حقوقي ايران خودرو شامل صندوق بازنشستگي كشوري و مديران عامل بانك‌هاي تجارت، ملي و ملت و نيز مديرعامل و رييس هيات‌مديره ايران خودرو منتشر شد كه آنان را به رعايت موازين مورد نظر دادستاني كشور مبني بر توقف برگزاري مجمع شركت ايران‌خودرو فرا خوانده بود. پيش از اين معاون دادستان كل كشور با ارسال نامه‌اي به وزير صمت اعلام كرده بود كه تا زمان قطعيت ابلاغ و اجراي راي قطعي هيات تجديدنظر شوراي رقابت از واگذاري سهام ايران‌خودرو و هر اقدام ديگر خودداري شود. به دنبال آن برخي كانال‌هاي خبري نيز مبادرت به انتشار تصاويري از راي هيات تجديدنظر شوراي رقابت در خصوص تاييد نهايي مصوبات پانصد و پنجاه و سه (۵۵۳) تاريخ ۱۳ اسفند ۱۴۰۱ شوراي رقابت توسط مركز ملي رقابت منتشر شده است، کردند كه در آن تملك سهام شركت ايران‌خودرو توسط كليه شركت‌هاي وابسته به مالكان شركت كروز به صورت مستقيم يا غيرمستقيم، مصداق رويه ضد رقابت موضوع ماده ۴۷ قانون اجراي سياست‌هاي كلي اصل ۴۴ قانون اساسي تشخيص داده شده است. از هفته‌هاي گذشته كه بحث برگزاري مجمع اين شركت و واگذاري مديريت دولتي آن به بخش خصوصي مطرح شده بود، موافق و منتقداني از چهره‌هاي سياسي و نمايندگان مجلس به حاشيه‌ها دامن زده بودند؛ اين دو گروه دو هدف را دنبال مي‌كردند؛ گروه نخست به دنبال حفظ ساختار دولتي ايران خودرو و نگهداشت آن بود و گروه دوم در پي ورود بخش خصوصي به مديريت بزرگ‌ترين خودروسازي كشور با بيشترين امكانات و بازار فروش و البته زيانده در آمار و حسابرسي‌ها! در زماني كه انتخابات هيات‌مديره مجمع در حال برگزاري بود، ايران خودرو روي كدال يك دست‌خط با دو امضا منتشر كرد كه در آن اعلام شده بود كه مجمع به حدنصاب نرسيد و همزمان پخش زنده هم از بستر اينترنت قطع شد. دقايقي بعد سيستم‌ها و ميكروفن‌ها جلسه قطع شد و مانع ديگري در برگزاري مجمع ايجاد شد كه در اين زمان ناظر مجمع تذكر داد تا سيستم‌ها دوباره وصل شود كه دست‌اندركاران سالن ميكروفن‌ها را مجدد فعال كردند. اين اقدامات سبب شد تا برخي سهامداران حقيقي اقدام به پخش زنده جلسه مجمع عمومي از شبكه اجتماعي اينستاگرام كنند. با اعلام نامزدهاي عضويت در هيات‌مديره و توزيع برگه‌هاي راي‌گيري بين سهامداران داراي حق راي، ديگر مجمع به لحظات نهايي و حساس خود نزديك شد. شركت خدمات‌گستر صبا انرژي؛ سرمايه گنجينه ايرانيان؛ بهينه‌سازان بهمن؛ اعتبار آفرين؛ مديريت سرمايه‌گذاري ملي ايران پنج نامزد عضويت در هيات‌مديره بودند.
روايتي از ۹ ساعت معطلي براي رسميت يافتن جلسه
حامد ناييجي، رييس مجمع عمومي در اين جلسه در سخناني با اشاره به تاخير چند ساعته در برگزاري مجمع چنين گفت: ساعت ۷ صبح سهامداران عمده در جلسه پيش مجمع حاضر شدند؛ ديشب نامه‌هايي در فضاي مجازي توسط مجموعه ايران‌خودرو توسط آقايان عظيمي و مقيمي منتشر و استناد شده بود كه به خاطر مكاتبه معاون دادستان كل كشور داشته، مجمع برگزار نشود. وي با بيان اينكه در جلسه پيش مجمع نكاتي را مديرعامل ايران خودرو به سهامداران عمده اعلام كرد، اظهار داشت: استناد آقاي عظيمي به نامه معاون دادستان بود كه در راستاي ماده ۲۹۰ قانون دادرسي كيفري نوشته شده بود و به بحث واگذاري روند واگذاري سهام دولتي شركت ايران خودرو بود. اين در حالي است كه بحث واگذاري سهام نيازمند يكسري تشريفات قانوني و بورسي است در حالي كه برگزاري مجمع عمومي فوق‌العاده طبق قانون تجارت و حاكميت شركتي انجام مي‌شود پس استناد به آن نامه به هيچ عنوان وجاهت قانوني نداشت. وي اظهار داشت: مديرعامل ايران خودرو پس از شنيدن مستندات دوستان سهامداران، وارد استناد ديگري شدند و ادعا كردند كه هيات تجديدنظر شوراي عالي رقابت كه ۱۵ بهمن صادر شده دستور به جلوگيري از ورود كنسرسيوم عمده سهامداران بخش خصوصي به مجمع داده است؛ اين تفسير هم نادرست بود، زيرا هيچ رايي تاكنون توسط تجديدنظر شوراي رقابت صادر نشده است. ناييجي تاكيد كرد: مطلع شديم كه هيات تجديدنظر شوراي رقابت در يك مكاتبه رسمي با مديرعامل ايران خودرو اعلام كرده استناد ايشان (مديرعامل ايران خودرو) به رايي كه در فضاي مجازي چرخيده و مشخص نيست جعلي و واقعي مي‌خواهد جلوي برگزاري مجمع را بگيرد كه علي‌الظاهر رييس محترم شوراي رقابت در مكاتبه رسمي ايشان ارسال و اعلام كردند استناد ايشان غيرقانوني است. وي تصريح كرد: دستور به حضور يا عدم حضور يك شركت در يك مجمع شركت داده نشده، بلكه در آن راي يك شركت خاص به عنوان خوانده دعوا اعلام و ادعا شده كه دو شركتي كه سابقا از سال ۱۴۰۱ در شركت ايران خودرو و نمايندگان بخش خصوصي حضور داشتند، مكلفند سهام خود را بفروشند تا حدي كه از هيات‌مديره خارج شوند. ناظر اول مجمع عمومي ادامه داد: حتي اگر آن نامه را منتسب به آن اشخاص بدانيم - كه قابليت انتساب ندارد - آن راي امروز در اين مجمع قابليت اجرايي ندارد، چون امروز با انتخاب مديران جديد مواجهيم و خود به خود دوران ماموريت آنها تمام شده و مستلزم شكايت جديد و رسيدگي جديد در شوراست. ناييجي تصريح كرد: متاسفانه با اعمال نظر شخصي و همراهي رياست هيات‌مديره ايران خودرو، آنان قصد داشتند كاري كنند امروز مجمع برگزار نشود و به تعويق بيفتد و كاري كنند كه در قالب ماده ۸۷ كار پيگيري شود و با اينكه بيش از ۵۰ درصد سهامداران در مجمع حاضر بودند، دنبال اين بودند به حدنصاب نرسد.
راي‌گيري نفسگير و ريل‌گذاري جديد در مديريت آبي‌پوشان جاده مخصوص
پس از اظهارات اعضاي هيات رييسه مجمع عمومي، اسامي نامزدهاي عضويت در هيات رييسه ايران خودرو روي مانيتور سالن نقش بست و راي‌گيري از سهامداران داراي حق راي آغاز شد. در هنگام راي‌گيري ۵۱.۷۹ درصد سهامداران در مجمع حضور داشتند؛ اين در حالي بود كه همزمان با راي‌گيري، برخي در فضاي مجازي از به حدنصاب نرسيدن مجمع خبر مي‌دادند. پس از شمارش آرا، سرانجام رييس مجمع ساعت 30: 18 دقيقه اعلام كرد كه همين پنج شخصيت حقوقي به عضويت هيات‌مديره شركت ايران خودرو مي‌رسند و به اين ترتيب بزرگ‌ترين خصوصي‌سازي در مديريت بزرگ‌ترين خودروسازي كشور پس از دو دهه تحقق يافت.
ايران خودرو از 10 آفت آزاد شد
دخالت سياسي و جناحي در انتصاب‌ها و تصميم‌گيري‌ها
عدم ثبات مديريتي كه محصول تغيير در راس قوه مجريه، وزارت صمت و هيات‌مديره ايران‌خودرو بود
هزينه بالا كه ويژگي ساختارهاي دولتي است و به جاي كسب سود، دنبال هزينه‌كرد است
بروكراسي بيش از حد به دليل ساختار دولتي
فقدان مسووليت‌پذيري و پاسخگويي به دليل تغيير مكرر مديران
تصميمات غيركارشناسي
تامين منافع غير به جاي سهامدار و مشتري
استخدام‌هاي سفارشي، انتخاب شركاي تجاري سفارشي و جانمايي سايت‌ها به صورت سفارشي و غيركارشناسي
عدم انعطاف و تصميم‌گيري‌هاي كند
عدم نوآوري