صداي ملكوتي
سيدمحمد بهشتي
فعال فرهنگي
مرحوم حاجسليم موذنزاده به حق از معدود باقيماندههاي سنت اصيل مداحي در ايران بود. استادي از جمله معدود اساتيدي كه هنوز به رسم مداحان قديم هم آشنا به «فرم» و دستگاههاي موسيقي بودند، هم پايبند به «كيفيت» و محتوا. نسلي از مداحاني كه در كنار مداحيهايشان هم مناجاتخواني ميكردند و هم اذانخواني، هم روضه ميخواندند و هم مولوديخواني ميكردند. ضمن آنكه در اين ميان به لحاظ فرم نيز به آواها و نواهاي ايراني آشنا و پايبند بودند. حاجسليم علاوه براينها از خانداني بود كه همگي حنجرهاي استثنايي داشتند و صدايي ملكوتي. از پدرش، عبدالكريم موذنزاده بزرگ كه اذاني تكرارنشدني را از خود به جا گذاشته تا رحيم كه اذانش را بارها و بارها با اشتياق از صدا و سيما شنيدهايم. بزرگاني كه نسلي تكرارنشدني از نسل مداحان اصيل ايراني بودند.
مداحاني كه برخلاف برخي از مداحان امروزي كه از اصل و ريشه خود جا ماندهاند و كمتر نشانهاي از آن همه شور و هيجان اصيل مذهبي را ميتوانيد در آثار و اجراهايشان ببينيد، اصيل بودند و پايبند به ارزشها. براي همين است كه بهواقع، فوت مرحوم حاجسليم ضايعهاي جبرانناپذير براي جامعه مداحي و مذهبي ما است. گرچه خوشبختانه آثار بسيار زيادي از وي باقي مانده كه ميتواند تا ابد، هم مستمعينش را بر سر شوق آورد و هم دوره و كلاسي آموزشي باشد براي علاقهمندان و جوانان عاشق مداحي. فوت حاجسليم بار ديگر تاكيدي بود براين نكته كه باز هم قدر اين گوهرها و ذخاير ناب ديني و معنوي خود كه پشتوانههايي محكم براي فرهنگ ديني ما محسوب ميشوند را ندانستيم. چرا كه سنت مداحي و مناجاتخواني ريشه در فرهنگ اصيل ايراني دارد و حاج سليم از همان نسلي بود كه ميتوان از وي به عنوان پيونددهنده اين ريشهها ياد كرد. نسلي كه متاسفانه در حاشيه قرار گرفتند و آنگونه كه بايد و شايد قدرشناسشان نبوديم. گرچه اين، ما هستيم كه از نبود اين عزيزان خسران ميبينيم. حاجسليم و امثال حاجسليم، از همان نسلي هستند كه مخاطبانشان با گوش «دلشان» گوش ميدادند نه با «گوش» سرشان چرا كه صدا و آوايشان از دلشان برميخاست. چه خوب بود اگر حاجسليم و حاجسليمها در همان زمان حياتشان مورد تقدير قرار ميگرفتند و از آنها نهايت بهره براي تربيت نسلهاي جديد مداحان و مناجاتخوانها ميشد. گوهرهايي تكرارنشدني كه در گوشه و كنار ما كم نيستند ولي باز هم گوهرشناس خوبي نبودهايم تا قدردانشان باشيم.
حاجسليم رفت اما صدا و يادش تا نام آقا ابي عبدالله در اين جهان هست، در ذهن و خاطره دوستداران اهل بيت باقي خواهد ماند. فخر الذاكريني با صدايي ملكوتي كه تمام زندگياش اهل بيت بود و با صداي تكرارنشدنياش يكي از بزرگترين مروجين فرهنگ مناجاتخواني و توصيف عاشورا و معرفي خاندان اهل بيت و پيغام و پيام آنها بود.