ويديوي كودك سوري
جهاني شد
آيا من مي‌ميرم خانم؟
گروه جهان
«آيا من مي‌ميرم خانم؟» كلمات پسربچه‌اي اهل شرق حلب در سوريه كه در 24 ساعت گذشته ويديوي آن بارها و بارها در شبكه‌هاي اجتماعي و سايت‌هاي بين‌المللي ديده شده است. پسربچه‌اي حدودا 10 ساله كه لباس آبي بيمارستان را بر تن دارد، ماسك اكسيژن را بر بيني و دهانش چسبانده و هرچند ثانيه يك بار با برداشتن آن از روي دهانش ماجرايي را كه بر وي گذشته شرح مي‌دهد و در پايان سوال مي‌كند: آيا من مي‌ميرم خانم؟
با وجود آنكه صحت اخبار و تصاوير رسيده از سوريه به دليل پيچيدگي اوضاع امنيتي و سياسي در اين كشور قابل تاييد نيست اما شبكه امريكايي سي‌ان‌ان، ويديوي مكالمه اين پسربچه سوري با پرستاري در بيمارستان را منتشر كرده است. اين ويديو را نهادهاي فعال سوري كه در فرانسه مستقر هستند براي نخستين‌بار منتشر كردند. سي‌ان‌ان در اين خصوص مي‌نويسد: پسر سوري هم درد مي‌كشيد و هم اشك مي‌ريخت و اين در حالي بود كه پرستاران مستقر در بيمارستاني در شرق حلب تلاش مي‌كردند با دلداري به وي به او بقبولانند كه در نتيجه اين حادثه نخواهد مرد. پسر سوري لحظه حادثه را اينگونه تشريح مي‌كند: جنگنده‌ها را تماشا مي‌كردم كه بر فراز آسمان پرواز مي‌كردند. محموله‌هايي از اين جنگنده‌ها به بيرون انداخته مي‌شد و من دود زردرنگي را ديدم. ابتدا بوي خاصي به مشامم رسيد و بعد حاضران من را به سرعت در آغوش كشيدند و به بيمارستان رساندند.
بر اساس گزارش‌هاي رسيده، اين ويديو روز جمعه در حوالي شرق حلب گرفته شده است اما روز گذشته در شبكه‌هاي اجتماعي به اشتراك گذاشته شد. گفته مي‌شود كه پرستاري كه در بيمارستان فوق مشغول به خدمت بوده اين ويديو را گرفته و منتشر كرده است. سي‌ان‌ان مي‌گويد كه بيمارستان محل مداواي اين پسر سوري هم ساعاتي بعد هدف حملات جنگنده‌ها قرار گرفته است اما ظاهرا وي از اين مهلكه نيز به سلامت گريخته است. در چند هفته اخير، اخبار ضد و نقيضي در خصوص حملات شيميايي در شهرهاي متفاوت سوريه به گوش رسيده است با اينهمه سي‌ان‌ان در توضيح انتشار اين خبر نوشته است كه نمي‌تواند صحت آن را تاييد كند. در حالي كه نهادهاي بين‌المللي وقوع حملات شيميايي در نقاط مختلف سوريه را تاييد مي‌كنند اما هنوز به‌طور قطع نمي‌توان گفت كه عامل اين حملات دولت سوريه است يا مخالفان و شبه‌نظاميان متعدد درگير در اين كشور. درگيري‌ها در شرق حلب از سه شنبه گذشته پس از يك آتش‌بس سه هفته‌اي از سر گرفته شد و گفته مي‌شود كه براساس آخرين آمار حداقل 300 نفر جان خود را در اين حملات از دست داده‌اند. بر اساس تحقيقاتي كه در اواخر آگوست توسط سازمان ملل انجام شد و به سرانجام رسيد، گفته شد كه سلاح‌هاي شيميايي كه در سوريه استفاده شده هم توسط نيروهاي هوايي ملي اين كشور بوده و هم توسط شبه‌نظاميان داعش. در دو مورد از كلر به عنوان سلاح شيميايي و براي بالا بردن تلفات حملات استفاده شده و در چند مورد متعدد هم داعش در فاصله سال‌هاي 2014 و 2015 چندين بار از سلاح‌هاي شيميايي متفاوت استفاده كرده است.
همزمان با افزايش خبرها در خصوص استفاده از سلاح‌هاي شيميايي در سوريه، «سرگئي لاوروف» وزير امور خارجه روسيه اعلام كرد كه گروه‌هاي مسلح در سوريه در حال استفاده از تسليحات شيميايي هستند و متاسفانه سازمان منع گسترش تسليحات شيميايي هيچ اقدامي در اين زمينه صورت نمي‌دهد. لاوروف در ادامه افزود: روسيه احتمال نمونه‌هاي تسليحات شيميايي مورد استفاده تروريست‌ها را در اختيار سازمان منع گسترش تسليحات شيميايي قرار خواهد داد. روز گذشته نيز وزارت دفاع روسيه اعلام كرد، آزمايشات انجام شده از نمونه‌هاي به دست آمده در منطقه جنوب غربي حلب، به كارگيري تسليحات شيميايي توسط گروه‌هاي مسلح در سوريه را به اثبات رسانده است. سخنگوي وزارت دفاع روسيه همچنين گفته بود با وجود دعوت به همكاري در اقدام مشترك در اين زمينه، سازمان منع گسترش تسليحات شيميايي از اعزام كارشناسان خود به منطقه براي بررسي شواهد موجود خودداري كرده است.
رعب‌افكني با سلاح شيميايي
استفاده از سلاح‌هاي شيميايي در حالي در سوريه و عراق به امري عادي بدل شده است كه نيويورك تايمز روز گذشته در گزارشي مدعي شد كه حداقل 52 حمله شيميايي از سوي داعش در سوريه و عراق به ثبت رسيده كه همگي پس از سال 2014 به‌وقوع پيوسته‌اند. طبق گزارش ديد‌بان حقوق بشر در دست‌كم 52 حمله جداگانه از تسليحات شيميايي شامل گاز كلر و گاز خردل عليه مردم سوريه و عراق استفاده شده است كه از اين تعداد، بيش از يك سوم در موصل يا حومه آن به‌وقوع پيوسته است. شكست‌هاي مختلف داعش در موصل عراق و رقه سوريه اين گروه تروريستي را به توسل به حركات تلافي‌جويانه واداشته است. ارتش عراق پيش از اين نيز هشدار داده بود كه ممكن است تروريست‌ها بارديگر از حملات شيميايي عليه اين دو شهر استفاده كنند تا بتوانند كمينگاه‌هاي از دست رفته در موصل را پس بگيرند.
ژنرال جان داريان، سخنگوي ستاد مشترك ارتش امريكا در عراق در اين خصوص مي‌گويد: نيروهاي ائتلاف نگران استفاده داعش از تسليحات شيميايي هستند. آنها پيش از اين نيز دست به چنين كاري زده بودند و احتمال دارد باز هم در سوريه و عراق از تسليحات شيميايي براي جبران شكست‌هاي خود استفاده كنند. داعش در استفاده از تسليحات شيميايي بسيار ناآگاه است و دانش چنداني در اين‌باره ندارد. تروريست‌ها اغلب مواد شيميايي را بر سر موشك‌ها جاسازي و به سمت هدفي مشخص شليك مي‌كنند. اين موضوع موجب مي‌شود تاثير مواد شيميايي استفاده شده به محدوده اصابت خلاصه شود؛ اما با اين حال مواد شيميايي تاثير كشنده‌اي بر افراد حاضر در محل باقي مي‌گذارد.
نيويورك‌تايمز در اين خصوص مي‌نويسد: نيروهاي ائتلاف امريكا براي مبارزه با دستيابي تروريست‌ها به بمب‌هاي شيميايي تلاش مي‌كنند مكان‌هايي را كه تصور مي‌شود داعش در آن مشغول مهيا كردن بمب است يا سلاح‌هاي شيميايي را تهيه مي‌كند هدف قرار دهند. در ماه سپتامبر به عنوان نمونه جنگنده‌هاي نيروي ائتلاف اقدام به هدف قرار دادن يك كارخانه در شمال عراق كردند كه در آن داعش مشغول تهيه و بارگذاري سلاح‌هاي شيميايي بود. در حالي كه نيروهاي عراقي يك سوم موصل را در اختيار دارند به نظر مي‌رسد كه داعش براي طولاني‌تر كردن برنامه ارتش عراق و نيروهاي امريكايي از اين پس به سلاح‌هاي شيميايي بيشتري متوسل شود. داعش از ابتداي آغاز عمليات موصل از بسياري از شهروندان اين شهر به عنوان سپر انساني استفاده كرده است. يك كارشناس تسليحات شيميايي در اين خصوص به نيويورك تايمز مي‌گويد: موصل، مركز توليد سلاح‌هاي شيميايي داعش است. البته بخش اعظمي از اين تجهيزات به سوريه منتقل مي‌شود و به نظر مي‌رسد كه داعش همزمان با نقل مكان به سوريه از موصل، حملات شيميايي خود را هم به اين كشور منتقل مي‌كند.